Program: Jutro pójdę w świat. Świat w słowach i obrazach. Gramatyka i stylistyka. Klasy IV - VIII
Podręcznik: Jutro pójdę w świat
Ćwiczenia: Jutro pójdę w świat
Lekcja nr 1
Temat: Planujemy pracę w nowym roku szkolnym.
Cele lekcji: uczeń:
- poprawnie mówi oraz pisze zgodnie z zasadami pisowni polskiej;
- redaguje skrócony opis bibliograficzny;
- zna PSO i zasady BHP;
- zna podręcznik oraz ćwiczenia do języka polskiego i ich treść;
- zna lektury przewidziane dla kl. VI.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy posiadasz zeszyt, podręcznik i ćwiczenia?
2. Czy zeszyt jest właściwie podpisany?
3. Czy do zeszytu wklejony jest podpisany przez Ciebie i Twych rodziców kontrakt przedmiotowy?
4. Czy do zeszytu wklejone są zasady dotyczące jego prowadzenia?
5. Czy w zeszycie zapisana jest lista lektur, które bedą omawiane w klasie VI?
6. Czy przestrzegasz zasad PSO i BHP?
Lektury omawiane w całości w klasie VI
1. Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy
2. John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem
3. Rafał Kosik Feliks, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
4. Bolesław Prus Katarynka
5. Antoni Czechow Śmierć urzędnika
6. Antoni Czechow Kameleon
7. Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza
8. Stanisław Lem Cyberiada (wybór: Jak ocalał świat?; Wielkie lanie; Wyprawa druga, czyli oferta króla Okrucyusza; Wyprawa piąta, czyli o figlach króla Baleryona; Wyprawa siódma, czyli o tym, jak własna doskonałość Trurla do złego przywiodłą)
Zasady prowadzenia zeszytu do języka polskiego
Kontrakt przedmiotowy
Zasady PSO znajdują się na stronie szkoły.
Lekcja nr 2, 3
Temat: Sprawdzian diagnozujący na rozpoczęcie nauki w klasie VI i jego omówienie.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia części mowy (rzeczownik, przymiotnik, czasownik, przysłówek, liczebnik, przyimek);
- określa formę gramatyczną rzeczownika, czasownika, przymiotnika;
- stopniuje przymiotnik i przysłówek;
- rozróżnia i dokładnie określa części zdania (podmiot, orzeczenia, przydawkę, dopełnienie, okolicznik) i ich rodzaje;
- stosuje różne części zdania;
- dopasowuje wykresy zdań do zdań;
- przedstawia zdanie pojedyncze na wykresie;
- wie, jakie części mowy mogą pełnić funkcje: podmiotu, orzeczenia, przydawki, dopełnienia, okolicznika;
- rozróżnia związki współrzędne i podrzędne;
- przekształca zdanie z orzeczeniem czasownikowym na zdanie z orzeczeniem imiennym i odwrotnie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Cz potrafisz:
- rozróżnić części mowy (rzeczownik, przymiotnik, czasownik, przysłówek, liczebnik, przyimek);
- określić formę gramatyczną rzeczownika, czasownika, przymiotnika;
- stopniować przymiotnik i przysłówek;
- rozróżnić podmiot i jego rodzaje;
- rozróżnić orzeczenie i jego rodzaje;
- rozróżnić przydawki i jej rodzaje;
- rozróżnić dopełnienie i jego rodzaje;
- rozróżnić okoliczniki i ich rodzaje;
- stosować różne części zdania;
- dopasować wykresy zdań do zdań;
- przedstawić zdanie pojedyncze na wykresie;
- dokładnie określić części zdania;
- rozróżnić związki współrzędne i podrzędne;
- przekształcać zdanie z orzeczeniem czasownikowym na zdanie z orzeczeniem imiennym i odwrotnie?
2. Czy wiesz, jakie części mowy mogą pełnić funkcje: podmiotu, orzeczenia, przydawki, dopełnienia, okolicznika?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na arkuszu testu diagnozującego.
2. Omów wraz z kolegami i koleżankami oraz nauczycielem test i popraw w zeszycie te zadania, które wykonałaś/wykonałeś źle.
Lekcja nr 4, 5
Temat: Powtórzenie wiadomości o zdaniu pojedynczym.
Cele lekcji - uczeń:
– rozróżnia części zdania;
– wskazuje przykłady związków współrzędnych i związków podrzędnych;
- rozróżnia związki składniowe: zgody, rządu i przynależności;
- stosuje różne części zdania;
- wskazuje zdania bezpodmiotowe.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Cz potrafisz:
- rozróżnić części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik) i ich rodzaje;
- rozróżnić orzeczenie i jego rodzaje;
- stosować różne części zdania;
- dopasować wykresy zdań do zdań;
- przedstawić zdanie pojedyncze na wykresie;
- dokładnie określić części zdania;
- rozróżnić związki współrzędne i podrzędne;
- rozróżnić związki składniowe: zgody, rządu i przynależności;
- przekształcić zdanie z orzeczeniem czasownikowym na zdanie z orzeczeniem imiennym i odwrotnie;
- rozróżnić grupę podmiotu i grupę orzeczenia?
2. Czy wiesz, jakie części mowy mogą pełnić funkcje: podmiotu, orzeczenia, przydawki, dopełnienia, okolicznika?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, jakie są poszczególne części zdania i ich rodzaje oraz jakimi częściami mowy są one wyrażone (plansze poniżej).
2. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
3. Wiesz już, że w zdaniu mogą występować związki wyrazowe współrzędne i podrzędne oraz związek główny. Zapoznaj się teraz z poniższymi
informacjami dotyczącymi innego podziału związków składniowych.
4. Jeżeli czegoś nie zrozumiałaś/nie zrozumiałeś lub jesteś słuchowcem, możesz obejrzeć poniższy film (8:24), by uporządkować wiadomości
na temat związków składniowych. Przekonasz się, że rozróżnianie ich nie jest takie trudne, jak się wydaje.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=IW2pIdome3k
5. Korzystając z informacji zamieszczonych powyżej, wypisz z poniższych zdań związki składniowe i nazwij je. Możesz najpierw narysować
wykresy tych wypowiedzeń - to ułatwi Ci pracę. Pamiętaj, ze związek składniowy to wyrazy połączone ze sobą (na schemacie) strzałką.
a) Wilki napadły przed chwilą na moje owce.
b) Panowie dyskutowali o hodowli rybek.
c) Nadzwyczaj roztargniony Tomek zapomniał zeszytu.
d) Po chwili dwa automaty wznowiły pracę.
e) Po meczu siatkówki Zosia zdobyła autograf siatkarza.
f) Mały Franek przyglądał się ksiażkom zakupionym na kiermaszu.
g) Pogoda sprzyjała rybakom łowiącym na Bałtyku.
h) Jacek znalazł rano cztery prawdziwki.
5. Powiedz, jakie związki składniowe wyróżniamy i czym się one charakteryzują.
Zadania dla chętnych
Mózg na siłowni
Wykonaj zadania online (przycisk poniżej).
Lekcja nr 6
Temat: W jakim nastroju jest poeta, który „zamiast człowiekiem powinien być wiosną”?
Cele lekcji - uczeń:
- analizuje i interpretuje utwór poetycki;
- posługuje się terminami z zakresu teorii literatury;
- posługuje się słownikami: frazeologicznym i symboli;
- wyjaśnia znaczenie frazeologizmów i symbolikę kolorów.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- opisać podmiot liryczny w utworze;
– wskazać wartości, o których jest mowa w wierszu;
– objaśnić znaczenia dosłowne i przenośne słów i obrazów zawartych w tekście lirycznym;
– wyjaśnić znaczenie związków frazeologicznych;
– wyodrębnić obrazy poetyckie w wierszu;
- wyjaśnić symbolikę kolorów;
– opowiedzieć o uczuciach przedstawionych na obrazie;
- posługiwać się słownikami frazeologicznym i symboli?
Przebieg lekcji
1. Zapisz w zeszycie zdanie z odpowiednim zakończeniem: Mój nastrój jest dziś taki, że mógłby go symbolizować kolor ... Uzasadnij swój
wybór.
2. Powiedz, co symbolizują kolory: biały, czarny, czerwony, zielony, żółty, fioletowy? W razie trudności skorzystaj ze słownika symboli.
3. Wyjaśnij, co oznaczają frazeologizmy zawierające w swym składzie nazwy kolorów: białe szaleństwo, biały kruk, czarna rozpacz, czarny
humor, szara rzeczywistość, szara myszka, niebieskie migdały, różowe okulary, złote serce, złote myśli. W razie trudności skorzystaj
ze słownika frazeologicznego.
4. Na dzisiejszej lekcji poznasz wiersz Kazimierzw Wierzyńskiego pt. Zielono mam w głowie. Jakiej treści wiersza spodziewasz się po takim
tytule? O czym lub o kim może być mowa w utworze? Zapisz swe uwagi na ten temat w zeszycie.
5. Powiedz, co oznacza frazeologizm zamieszczony w tytule wiersza. Porównaj swe wyjaśnienie z hasłem słownikowym zamieszczonym
w słowniku frazeologicznym. Frazeologizm wraz z wyjaśnieniem znaczenia zapisz w zeszycie.
6. Wysłuchaj recytacji wiersza w wykonaniu samego autora (poniżej). Nagrania dokonano w 1960 roku w siedzibie Rozgłośni Radia Wolna
Europa w Monachium.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=1IOM0KFVSCw
7. Teraz sam przeczytaj uważnie wiersz (podręcznik, str. 14.). Czy Twe oczekiwania co do treści sprawdziły się, czy nie? Wypowiedz się krótko
na ten temat.
8. Wyjaśnij, co oznacza słowo klomb. Odmień ten rzeczownik (w zeszycie) przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej.
9. Wskaż w wierszu, a następnie opisz obraz poetycki, który jest rozwinięciem tytułu. Co Cię w nim zaskoczyło? Co Ci się w nim spodobało?
Jak rozumiesz znaczenie tych słów? Napisz na ten temat kilka zdań w zeszycie.
10. Wykonaj w zeszycie dwa rysunki. Na pierwszym przedstaw głowę osoby mówiącej w znaczeniu dosłownym (Jak wygląda głowa osoby
mówiącej?), na drugim ukaż głowę w znaczeniu przenośnym (Jaka jest osoba mówiaca? Skup się na mimice, wyrazie twarzy, oczach.).
Każdy rysunek krótko opisz.
11. Czy można przyjąć, że osobą mówiącą w wierszu jest sam Kazimierz Wierzyński? Swą odpowiedź poprzyj odpowiednim fragmentem
utworu.
12. O jakich wartościach jest mowa w wierszu? Co może być ich źródłem?
13. Czy dostrzegasz jakiś związek (Jeżeli tak, to jaki?) między treścią utworu Kazimierza Wierzyńskiego a obrazem Ernesta Ludwiga Kirchnera pt. Kolorowy taniec (podręcznik, str. 13.)?
14. Co podobało Ci się na dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 7, 8
Temat: Problemy wieku dorastania - dziennik Adriana Mole’a.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór prozatorski;
- określa rodzaj narracji;
- zna cechy gatunkowe dziennika;
- redaguje pracę w formie dziennika.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Cz potrafisz:
- rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– wskazać w czytanym utworze cechy dziennika;
– odróżnić autora książki od narratora;
– określić elementy świata przedstawionego (miejsce, czas, bohaterów, wydarzenia);
– podać powody ucieczki bohatera;
– wskazać sposoby naprawienia sytuacji w domu Adriana;
– wyszukuje w tekście fragmenty komiczne i wyjaśnić, jaką pełnią funkcję w tekście;
– zredagować pracę w formie dziennika prezentując dalsze losy bohatera?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na stronach: 18. - 23.
2. Powiedz, jaką formę wypowiedzi przypomina tekst (zerknij do definicji zamieszczonej w podręczniku na str. 24.) oraz jaki rodzaj narracji
został w nim zastosowany.
3. Jak myślisz czy narratora można utożsamić z autorem utworu? Uzasadnij swą odpowiedź.
4. Powiedz, w jakich okolicznościach poznajemy głównego bohatera. Co wiemy o tej postaci?
5. Napisz w zeszycie kilkuzdaniową notatkę, w której zamieścisz swe spostrzeżenia z poprzednich zadań (punkty 1. - 4.).
6. Jakich uczuć doświadcza Adrian? W odpowiedzi możesz skorzystać z Banku uczuciowych słówek zamieszczonego w podręczniku na str. 17.
7. Jak sądzisz, jakie mogły być powody ucieczki chłopca z domu? Przytocz odpowiednie fragmenty tekstu na poparcie swych przypuszczeń.
8. Jak, według Ciebie, mozna naprawić sytuację w domu chłopca? Listę pomysłów zapisz w zeszycie.
9. Które fragmenty utworu najbardziej Cie rozbawiły? Jak myślisz, co jest źródłem komizmu i jaką funkcje on pełni?
10. Zapisz w zeszycie zakończenie tej historii w formie zapisu z dziennika chłopca z 6 kwietnia. Pamiętaj o zastosowaniu właściwej narracji -
jaka ona będzie?
11. Do jakich wniosków i przemyśleń skłonił Cię przeczytany i omówiony na lekcji tekst?
Lekcja nr 9, 10
Temat: Przygotowujemy się do pisania opowiadania.
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym charakteryzuje się opowiadanie;
- redaguje plan wydarzeń;
- zna słownictwo potrzebne do zredagowania opowiadania i posługuje się nim;
- zapisuje dialog.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy wiesz, czym charakteryzuje się opowiadanie?
2. Czy znasz słownictwo potrzebne do zredagowania opowiadania i posługuje się nim?
Cz potrafisz:
- zredagować plan wydarzeń;
- zapisać dialog;
- przekształcić zdania złożone w krótki dialog;
- zamienić dialogi w zdania złożone?
Przebieg lekcji
1. Na dzisiejszej lekcji będziesz się przygotowywał do napisania opowiadania. Najpierw zapoznaj się z informacjami na temat tej formy
wypowiedzi, słownictwem oraz praktycznymi wskazówkami dotyczącymi redagowania opowiadania (przycisk poniżej).
Źródło: https://xn--jzyk-polski-rrb.pl/opowiadanie/330-opowiadanie-jak-napisac?start=1
2. Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi tego, w jaki sposób należy wprowadzać dialog do opowiadania i zapisywać go (karta pracy
- przycisk poniżej), a następnie wykonaj zadania w zeszycie ćwiczeń: 29. na str. 21. i 22., 30. oraz 31. na str. 23.
3. Wykonaj zadania na karcie pracy (przycisk poniżej).
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 22. na str. 16., 23. na str. 16. - 17., 24. na str. 18., 32. na str. 24.
5. Powiedz, czym jest opowiadanie i fragmenty jakich innych form wypowiedzi powinny się w nim znaleźć.
Lekcja nr 11
Temat: Redagujemy opowiadanie.
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym charakteryzuje się opowiadanie;
- redaguje plan wydarzeń;
- zna słownictwo potrzebne do zredagowania opowiadania i posługuje się nim;
- zapisuje dialog;
- redaguje opowiadanie z elementami opisu i dialogiem.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy wiesz, czym charakteryzuje się opowiadanie?
2. Czy znasz słownictwo potrzebne do zredagowania opowiadania i posługuje się nim?
Cz potrafisz:
- zredagować plan wydarzeń;
- zapisać dialog;
- przekształcić zdania złożone w krótki dialog;
- zamienić dialogi w zdania złożone;
- zredagować opowiadanie z elementami opisu i dialogiem?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, czym charakteryzuje sie opowiadanie i fragmenty jakich innych form wypowiedzi powinny się w nim znaleźć.
2. Wykonaj w zeszycie do wypracowań zadanie 27. ze str. 20. (zeszyt ćwiczeń). Podczas pracy korzystaj ze słownictwa zamieszczonego
w ćw. 26. na str. 19. i 20. (zeszyt ćwiczeń) oraz z tekstu z podręcznika (str. 18. - 23.).
3. Przeczytaj uważnie napisane przez siebie opowiadanie, nanieś ewentualne poprawki, następnie oddaj pracę do sprawdzenia.
Lekcja nr 12
Temat: O tolerancji, akceptacji i integracji słów kilka.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat integracji;
- omawia utwór literacki;
- posługuje się cytatami;
- wyraża własną opinię;
- wyjaśniać znaczenie frazeologizmów;
- korzystać ze słownika frazeologicznego;
- posługiwać się frazeologizmami w odniesieniu do bohaterów opowiadania.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- opowiedzieć o wydarzeniach opisanych w tekście;
– ustalić kolejność zdarzeń i określić, co miało największy wpływ na bieg akcji;
– scharakteryzować bohaterów;
– omówić uczucia głównej bohaterki;
– zilustrować swą wypowiedź cytatami z tekstu;
- wyjaśnic znaczenie frazeologizmów;
- posługiwać sie frazeologizmami w odniesieniu do bohaterów utworu;
- korzystać ze słownika frazeologicznego;
– wyrazić własny sąd o bohaterach?
2. Czy bierzesz udział w dyskusji?
Przebieg lekcji
1. Wyjaśnij, jak rozumiesz znaczenie słowa "integracja". Swą definicję porównaj z tą zawartą w słowniku jezyka polskiego.
2. Zapisz w zeszycie wyrazy, którymi można zastąpić słowo "integracja". Gdybyś miała/ miał trudności, skorzystaj z odpowiedniego
słownika. Jak nazywają się takie wyrazy?
3. Powiedz, w jakich sytuacjach mówimy o integracji. Kto i z kim może się integrować? Czy jest to ważne i potrzebne?
4. Wyjaśnij znaczenie frazeologizmów zamieszczonych w zadaniu nr 1 na karcie pracy (przycisk poniżej). Pamietaj, by kartę pracy wkleić
do zeszytu pod tematem lekcji.
5. Przeczytaj tekst zamieszczony w podreczniku na str. 30.-33.
6. Określ elementy świata przedstawionego w przeczytanym utworze. Krótką notatkę zapisz w zeszycie.
7. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2., 3., 4. ze str. 34. (podręcznik).
8. Wykonaj zadanie 2. na karcie pracy (przycisk powyżej).
9. Wykonaj ustnie zadanie 5. ze str. 34. (podręcznik).
10. Weż udział w dyskuskji klasowej - ćw. 9. na str. 35. (podręcznik).
11. Powiedz, z jakimi przemyśleniami wychodzisz z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 13, 14, 15
Temat: Cała jestem w skowronkach, czy krwawi mi serce? Redagujemy opis przeżyć wewnętrznych.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia i nazywa uczucia;
- posługuje się frazeologizmami, epitetami i porównaniami;
- redaguje opis przeżyć.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– nazwać uczucia;
– zredagować spójny, zgodny z kryteriami oceny opis przeżyć wewnętrznych;
– posługiwać się słownictwem nazywającym stany emocjonalne;
– opisać zewnętrzne przejawy uczuć: w zachowaniu i w wyglądzie;
– używać odpowiednich związków frazeologicznych, epitetów i porównań?
Przebieg lekcji
1. Weź udział w zabawie - odgadnij, jakie uczucia za pomocą gestów i mimiki prezentują Twoi koledzy i koleżanki. A może sam spróbujesz
zaprezentować jakieś uczucie - oczywiście bez użycia słów?
2. Przyjrzyj się poniższym ilustracjom i spróbuj określić, jakie uczucia wyraża każda z postaci. Po czym rozpoznajemy poszczególne stany
emocjonalne?
3. Sprawdź, czy poprawnie odgadłeś uczucia - kliknij w przycisk poniżej.
4. Aby móc wyrażać emocje w internecie czy telefonie komórkowym, stosujemy emotikony. Wykonaj zadanie 1. na str. 6. w zeszycie ćwiczeń.
Gdybyś miała/ miał trudność z odczytaniem emotikonów, możesz zerknąć na planszę (przycisk poniżej).
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 2. na str. 6. - 7., 4. na str. 7., 5. i 7. na str. 8., 8. i 9. na str. 9., 10. i 11. na str. 10., 13. i 14. na str. 11.,
18. na str. 13., 21. na str. 15.
6. Zapoznaj sie z opisem przeżyć zamieszczonym w podręczniku na str. 35.
7. Otwórz dokument PDF (ikonka poniżej), następnie przeczytaj opis przeżyć i wykonaj na kartce zadania. Pamiętaj, aby wcześniej
wydrukować kartę pracy i wkleić ją do zeszytu.
8. Zapoznaj się ze wskazówkami dla opisujących przeżycia zamieszczonymi na str. 36. w podręczniku. Powiedz, czy opis w podręczniku
i na karcie pracy zostały zredagowane zgodnie z tymi zasadami.
9. Opisz przeżycia Neli (bohaterki fragm. utworu zamieszczonego w podręczniku na str. 30. - 33.) po lekcji godziny wychowawczej.
Pamiętaj, aby w pracy uwzględnić wskazówki ze str. 36. (podręcznik) i zredagować ją zgodnie z kryteriami oceny tej formy wypowiedzi
(przycisk poniżej).
10. Powiedz, jaka jest kompozycja opisu przeżyć i jakie elementy musi zawierać ta forma wypowiedzi.
Zadania dla chętnych
Mózg na siłowni
Wykonaj zadania - w zeszycie lub na wydrukowanej karcie (ikonka poniżej).
Jeżeli potrzebujesz więcej informacji na temat opisu przeżyć, zapoznaj się z poniższym nagraniem.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=QGej46aCWA0
Lekcja nr 16
Temat: Kiedy powiemy „dzień dobry”, a kiedy „siema”?
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia polszczyznę oficjalną i nieoficjalną;
- używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;
- posługuje się staranną pisownią w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach językowych;
- wie, czym jest netykieta.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy rozróżniasz polszczyznę opicjalna i nieoficjalną i używasz odpowiedniej do określonej sytuacji komunikacyjnej?
2. Czy w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach językowych posługujesz się staranną pisownią?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w podręczniku na str. 39. (w ramce Zapamiętaj!).
2. Posłuchaj teraz, co o poprawności językowej mówi znany językoznawca Jan Miodek (4:00).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=nh7P5cBAz2Q
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 8., 9. na str. 118. i 119.; 10. na str. 119.; 12. na str. 120.; 13. i 14. na str. 121.
4. Przeczytaj wiersz Agnieszki Frączek pt. Liścik, następnie powiedz, o czym jest w nim mowa, jaki problem został w nim poruszony.
5. Obejrzyj krótkie filmy dotyczące znaków diakrytycznych (3:57 i 0:30).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=OaHIydjxbLY
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=GWUJzoaLCEo
6. Przypomnij, czym jest netykieta (sprawdź w podręczniku na str. 53.).
7. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 1., 2., 3., 4. na str. 174. oraz 5., 6., 7. na str. 175.
8. Powiedz, dlaczego ważne jest, by w wypowiedziach pisemnych stosować polskie znaki, a w oficjalnych sytuacjach komunikacyjnych
posługiwać się staranną polszczyzną.
Lekcja nr 17
Temat: Słownictwo neutralne i nacechowane ekspresywnie.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia słownictwo neutralne i nacechowane ekspresywnie;
- posługuje się słownictwem neutralnym i nacechowanym ekspresywnie;
- rozumie funkcję słownictwa ekspresywnego w wypowiedziach mówionych i pisanych.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy używasz stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej?
2. Czy rozpoznajesz słownictwo neutralne i wartościujące oraz rozumiesz ich funkcje w tekście?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadanie 6. ze str. 40. w podręczniku.
2. Zapoznaj sie z informacjami zamieszczonymi w ramce na str. 41. (podręcznik).
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczenia: 7. i 8. ze str. 41. (podręcznik).
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 13. i 14. na str. 121.
5. Opisz w zeszycie w kilku zdaniach dowolny przedmiot, osobę lub miejsce. Za pierwszym razem zastosuj słownictwo nacechowane
emocjonalnie pozytywnie, za drugim razem - negatywnie.
6. Jaką funkcję pełni słownictwo ekspresywne w wypowiedziach mówionych i pisanych?
Zadania dla chętnych
Mózg na siłowni
Wykonaj zadania online (przycisk poniżej).
Lekcja nr 18
Temat: „Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?”– dylematy podmiotu lirycznego zawarte
w wierszu Adama Mickiewicza pt. Niepewność.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia wiersz;
- wypowiada się na temat podmiotu lirycznego;
- wskazuje pytanie retoryczne i określa jego funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o swych wrażeniach po wysłuchaniu piosenki i wiersza;
– wyjaśnić tytuł wiersza;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– rozpoznać w tekście literackim pytanie retoryczne i określić jego funkcję?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij informacje na temat życia i twórczości Mickiewicza (przycisk poniżej).
2. Przyjżyj sie mapie wskaż miejsca, z którymi zwiazany był Mickiewicz.
3. Jak rozumiesz pojęcia: przyjaźń i miłość. Swą odpowiedź porównaj z definicją zawartą w słowniku języka polskiego.
4. Do słów: przyjaźń i miłość dobierz odpowiednie sformułowania spośród poniższych. Niektóre z nich mogą pasować zarówno do jednego,
jak i do drugiego stanu.
Pragnienie ciągłego bycia z drugą osobą; silny związek uczuciowy; na dobre i na złe; łatwiejsze przeżywanie rozłąki; pomoc w rozwiązywaniu problemów; akceptacja związków uczuciowych z innymi osobami; brak ciągłej tęsknoty za drugą osobą; myśl o założeniu rodziny; poczucie euforii, stanu całkowitej szczęśliwości; poświęcanie drugiej osobie swojego czasu; traktowanie drugiej osoby jak brata czy siostrę; troska o drugą osobę; wzajemne zaufanie; radość ze wspólnie spędzonego czasu; gotowość do największych wyrzeczeń i poświęceń; akceptacja drugiego człowieka takim, jaki jest; nieustanne myślenie o drugiej osobie.
5. Wysłuchaj dwóch wersji śpiewanych wiersza Mickiewicza pt. Niepewność. W pierwszej utwór śpiewa Marek Grechuta (3:13),
kompozytorem muzyki w wersji drugiej jest Stanisław Moniuszko (1:58).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=NI_XO91W8hE
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=g44YR1cJe8k
6. Teraz sam przeczytaj wiersz zamieszczony w podręczniku na str.43.
7. Napisz w zeszycie, czego dotyczy tytułowa niepewność.
8. Korzystając z treści wiersza, spróbuj zebrać oddzielnie argumenty przemawiające za tym, że to. co czuje podmiot liryczny, to miłość
i przyjaźń - wypełnij tabelę w zeszycie.
9. Co możesz powiedzieć o podmiocie lirycznym? Zapisz w zeszycie kilka informacji na jego temat.
10. Za pomocą jakich środków stylistycznych Mickiewicz oddaje rozterki podmiotu lirycznego. Wskaż je i określ ich funkcje.
11. Zbadaj długość wersów w wierszu, w tym celu narysuj schemat pierwszej zwrotki. Z jakim typem wiersza mamy do czynienia. Jaki jest
układ rymów. Oznacz je na schemacie.
12. Z jakimi refleksjami wychodzisz z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 19, 20
Temat: Uczucia nastolatków w utworze Pawła Beręsewicza pt. Kiedy chodziłem z Julką Maj.
Cele lekcji - uczeń:
- zna cechy gatunkowe opowiadania i wskazuje je w utworze;
- rozpoznaje utwór jako opowiadanie obyczajowe;
– rozpoznaje elementy realistyczne;
- omawia przeczytany utwór.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o wydarzeniach fabuły;
– rozpoznać czytany utwór jako opowiadanie obyczajowe;
– podać cechy opowiadania zauważone w utworze;
– rozpoznać elementy realistyczne?
2. Czy rozumie funkcję dialogu w utworze?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst Pawła Beręsewicza pt. Kiedy chodziłem z Julką Maj zamieszczony w podręczniku na str. 46.-51.
2. Określ elementy świata przedstawionego w utworze.
3. Wykonaj pisemnie w zeszycie zadania: 1., 2. i 3. ze str. 50. oraz ustnie - 6. ze str. 50.- 51 i 7. z 51.
4. Uzasadnij, że przeczytany utwór jest opowiadaniem obyczajowym.
5. W imieniu bohatera opowiadania napisz ktrótkie wyznanie miłosne, którego adresatem byłaby Julka.
Lekcja nr 21, 22
Temat: Orfeusz i Eurydyka – mit o niezwykłej sile muzyki i miłości.
Cele lekcji - uczeń:
- zna cechy gatunkowe mitu;
- rozróżnia mit, legendę i baśń;
- wypowiada się na temat utworu;
- tworzy plan odtwórczy tekstu;
– wskazuje punkt kulminacyjny i określa jego funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy wiesz, czym jest mit, i umiesz wymienić jego cechy gatunkowe?
2. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o przeczytanym tekście;
– zredagować plan odtwórczy tekstu;
– wskazać punkt kulminacyjny i określić jego funkcję;
– uczestniczyć w rozmowie na temat mitu;
– opisać uczucia Orfeusza;
– omówić przesłanie mitu;
– podać argumenty uzasadniające potrzebę znajomości mitów?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst Wandy Markowskiej pt. Orfeusz i Eurydyka zamieszczony w podręczniku na str. 54. - 57.
2. Wykonaj ćwiczenia wstępne sprawdzające znajomość mitu.
3. Powiedz, jaki gatunek literacki reprezentuje utwór? Wskaż cechy tego gatunku. Czym różni się on od baśni i legendy?
4. Zredaguj plan wydarzeń w formie zdań pojedynczych. W każdym zdaniu podkreśl najpierw orzeczenie (dwiema liniami), następnie
podmiot (jedną linią).
5. Zapisz w zeszycie informacje na temat Orfeusza.
6. Znajdź w tekście odpowiednie cytaty i uzupełnij nimi przerysowaną do zeszytu tabelkę.
7. Przyjrzyj się poniższej reprodukcji oraz tej zamieszczonej w podręczniku na str. 56. Jaki fragment mitu i w jaki sposób został przedstawiony
na każdej z nich? Jakie postaci dostrzegasz na obrazach?
Peter Paul Rubens Orfeusz i Eurydyka
8. Wysłuchaj dwóch utworów muzycznych inspirowanych mitem o Orfeuszu i Eurydyce. Podziel sie swymi wrażeniami na ich temat.
Hanna Banaszak Wołanie Eurydyki (3:18)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=_kxmYruiv4w&t=8s
Anna German Tańczące Eurydyki (4:23)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=gymRAZx9Z1o
9. Jak myślisz, dlaczego mit o Orfeuszu i Eurydyce jest od ponad 2500 lat uważany za jeden z najpiękniejszych utworów o miłosci i dlaczego
stanowi inspirację dla wielu malarzy, poetów i muzyków?
Lekcja nr 23, 24
Temat: Zacytujmy za I. B. Singerem: ,,Miłość trzyma się mocno’’.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia przeczytany utwór literacki;
- rozróżnia fikcję literacką od realizmu i wydarzeń rzeczywistych;
- poprawnie cytuje fragmenty utworu;
- wyszukuje złote myśli na temat miłości;
- zna cechy przypowieści.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz cechy przypowieści?
2. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o wydarzeniach fabuły;
– objaśnić znaczenia dosłowne i przenośne;
– scharakteryzować bohaterów;
– określić temat utworu;
– wyszukać złote myśli na temat miłości;
– rozpoznać w utworze fikcję literacką;
– rozróżnić elementy realistyczne i fantastyczne;
– przytoczyć cudze wypowiedzi;
– wskazać cechy przypowieści?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręcznikach na str. 60. - 62.
2. Zapoznaj się z informacjami zawartymi w ramce na str. 63. (podręcznik).
3. Wykonaj zadania do tekstu: 1. ze str. 62. i 2., 3., 4., 5. , 6. ze str. 63. (ustnie).
4. Wykonaj pisemnie w zeszycie zadanie 8. ze str. 64. oraz ustnie - 9. z tej samej strony.
5. Przecztaj 10 wskazówek dla cytujacego (str. 64.).
6. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 46., 47., 48., 49 na str. 35. ; 50., 51. na str. 36. oraz 52. na str. 37.
7. Powiedz, w jaki sposób należy wprowadzać cytat do tekstu.
8. Podziel się swymi przemyśleniami na temat omawianego na dzisiejszej lekcji tekstu.
5. Z
Lekcja nr 25
Temat: Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu Świat uczuć.
Cele lekcji - uczeń:
- analizuje i interpretuje utwór poetycki;
- posługuje się terminami z zakresu teorii literatury;
- omawia utwór prozatorski;
- określa rodzaj narracji;
- zna cechy gatunkowe dziennika;
- rozróżnia polszczyznę oficjalną i nieoficjalną;
- używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;
- rozróżnia słownictwo neutralne i nacechowane ekspresyjnie;
- posługuje się słownictwem neutralnym i nacechowanym ekspresywnie;
- rozumie funkcję słownictwa ekspresyjnego w wypowiedziach mówionych i pisanych;
- wskazuje środki stylistyczne;
- zna cechy gatunkowe opowiadania i wskazuje je w utworze;
- rozpoznaje utwór jako opowiadanie obyczajowe;
- wie, kim jest narrator;
- charakteryzuje narratora;
- posługuje się staranną pisownią w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach językowych;
- wie, czym jest netykieta;
- zna cechy gatunkowe mitu;
- rozróżnia mit, legendę i baśń;
- wypowiada się na temat utworu;
- tworzy plan odtwórczy tekstu;
- wie, czym jest punkt kulminacyjny i jaką pełni funkcję;
– wskazuje punkt kulminacyjny i określa jego funkcję;
- rozróżnia fikcję literacką od realizmu i wydarzeń rzeczywistych;
- zna cechy przypowieści.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz:
- reguły akcentowania wyrazów;
- cechy przypowieści?
2. Czy wiesz:
- czym jest pytanie retoryczne;
- jaką funkcję pełnią w tekście pytania retoryczne;
- kim jest narrator;
- czym jest mit?
3. Czy potrafisz:
- scharakteryzować podmiot liryczny w utworze;
- określić adresata wypowiedzi lirycznej;
– wskazać wartości w utworze;
– objaśnić znaczenie dosłowne i przenośne;
– wyjaśnić znaczenie związków frazeologicznych;
– wyodrębnić obrazy poetyckie w wierszu;
- rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– rozpoznać czytany utwór jako dziennik;
– odróżnić autora książki od narratora;
– określić elementy świata przedstawionego;
– zastosować reguły akcentowania wyrazów;
- poprawnie cytować fragmenty utworów;
- wskazać główne cechy języka mówionego i języka pisanego;
- posługiwać się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;
- posługiwać się słownictwem neutralnym i nacechowanym ekspresywnie;
- rozróżnić przymiotniki opisujące i oceniające;
- używać stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;
– rozpoznać słownictwo neutralne i wartościujące w tekście;
– rozpoznać w tekście literackim pytanie retoryczne epitet, porównanie, animizację, personifikację, metaforę;
– rozpoznać czytany utwór jako opowiadanie;
– podać cechy opowiadania zauważone w utworze;
– rozpoznać utwór jako opowiadanie obyczajowe;
– rozpoznać elementy realistyczne, fikcyjne, rzeczywiste i fantastyczne;
- scharakteryzować narratora;
– podać zasady netykiety;
– podać cechy gatunkowe mitu;
– zredagować plan odtwórczy tekstu;
– wskazać punkt kulminacyjny i określić jego funkcję;
– rozpoznać w utworze fikcję literacką;
- wskazać w utworze cechy przypowieści;
- rozróżnić gatunki literackie: mit, baśń, legenda, przypowieść?
4. Czy rozumiesz:
- jakie funkcje pełni w tekście słownictwo neutralne i wartościujące;
- jaka jest funkcja dialogu w utworze;
- jakie jest znaczenie starannej pisowni?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
Mózg na siłowni
Zadania dodatkowe
Wykonaj poniższe zadania online.
Lekcja nr 26, 27
Temat: Sprawdzian z działu Świat uczuć. Poprawa i omówienie.
Cele lekcji - uczeń:
- analizuje i interpretuje utwór poetycki;
- posługuje się terminami z zakresu teorii literatury;
- omawia utwór prozatorski;
- określa rodzaj narracji;
- zna cechy gatunkowe dziennika;
- rozróżnia polszczyznę oficjalną i nieoficjalną;
- używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;
- rozróżnia słownictwo neutralne i nacechowane ekspresyjnie;
- posługuje się słownictwem neutralnym i nacechowanym ekspresywnie;
- rozumie funkcję słownictwa ekspresyjnego w wypowiedziach mówionych i pisanych;
- wskazuje środki stylistyczne;
- zna cechy gatunkowe opowiadania i wskazuje je w utworze;
- rozpoznaje utwór jako opowiadanie obyczajowe;
- wie, kim jest narrator;
- charakteryzuje narratora;
- posługuje się staranną pisownią w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach językowych;
- wie, czym jest netykieta;
- zna cechy gatunkowe mitu;
- rozróżnia mit, legendę i baśń;
- wypowiada się na temat utworu;
- tworzy plan odtwórczy tekstu;
- wie, czym jest punkt kulminacyjny i jaką pełni funkcję;
– wskazuje punkt kulminacyjny i określa jego funkcję;
- rozróżnia fikcję literacką od realizmu i wydarzeń rzeczywistych;
- zna cechy przypowieści.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz:
- reguły akcentowania wyrazów;
- cechy przypowieści?
2. Czy wiesz:
- czym jest pytanie retoryczne;
- jaką funkcję pełnią w tekście pytania retoryczne;
- kim jest narrator;
- czym jest mit?
3. Czy potrafisz:
- scharakteryzować podmiot liryczny w utworze;
- określić adresata wypowiedzi lirycznej;
– wskazać wartości w utworze;
– objaśnić znaczenie dosłowne i przenośne;
– wyjaśnić znaczenie związków frazeologicznych;
– wyodrębnić obrazy poetyckie w wierszu;
- rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– rozpoznać czytany utwór jako dziennik;
– odróżnić autora książki od narratora;
– określić elementy świata przedstawionego;
– zastosować reguły akcentowania wyrazów;
- poprawnie cytować fragmenty utworów;
- wskazać główne cechy języka mówionego i języka pisanego;
- posługiwać się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;
- posługiwać się słownictwem neutralnym i nacechowanym ekspresywnie;
- rozróżnić przymiotniki opisujące i oceniające;
- używać stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;
– rozpoznać słownictwo neutralne i wartościujące w tekście;
– rozpoznać w tekście literackim pytanie retoryczne epitet, porównanie, animizację, personifikację, metaforę;
– rozpoznać czytany utwór jako opowiadanie;
– podać cechy opowiadania zauważone w utworze;
– rozpoznać utwór jako opowiadanie obyczajowe;
– rozpoznać elementy realistyczne, fikcyjne, rzeczywiste i fantastyczne;
- scharakteryzować narratora;
– podać zasady netykiety;
– podać cechy gatunkowe mitu;
– zredagować plan odtwórczy tekstu;
– wskazać punkt kulminacyjny i określić jego funkcję;
– rozpoznać w utworze fikcję literacką;
- wskazać w utworze cechy przypowieści;
- rozróżnić gatunki literackie: mit, baśń, legenda, przypowieść?
4. Czy rozumiesz:
- jakie funkcje pełni w tekście słownictwo neutralne i wartościujące;
- jaka jest funkcja dialogu w utworze;
- jakie jest znaczenie starannej pisowni?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania zamieszczone na arkuszu sprawdzianu.
2. Popraw w zeszycie zadania, które zrobiłeś źle lub których nie wykonałeś w ogóle.
Lekcja nr 28
Temat: O co chciałbym prosić świat?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat utworu literackiego;
- określa, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej;– rozpoznaje w tekście: epitet, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określa ich funkcje.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej , a kim odbiorca wypowiedzi;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– wymienić prośby podmiotu lirycznego;
– rozpoznać w tekście: epitet, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określić ich funkcje;
– odszukać w utworze określenia związane ze światłem i określić ich rolę?
Przebieg lekcji
1. Najpierw wysłuchaj wersji śpiewanej utworu pt. Świecie nasz (poniżej), tekst możesz śledzić w podręczniku na str. 68.- 69.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=fhw117j7LLg
2. Teraz sam uważnie przeczytaj utwór i wykonaj zadania z podręcznika: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7. ze str. 69.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 21. i 22. na str. 68. oraz 23. na str. 69.
4. Powiedz, co zapamiętałaś/zapamiętsłeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 29, 30
Temat: Porozmawiajmy o nas samych.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia tekst oraz funkcję jego poszczególnych elementów kompozycyjnych;
- wyraża własną opinię;
- zna zasady zabierania głosu w dyskusji.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– rozpoznać w tekście anaforę oraz określić jej funkcję;
– określić główną myśl tekstu;
– omówić funkcje tytułu, motta, puenty;
– wyrazić własny sąd o postaciach;
2. Czy znasz zasady zabierania głosu w dyskusji?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 70.- 72.
2. Wykonaj zadania: 1., 2. i 3. na str. 72. (podręcznik).
3. Zapoznaj sie ze wskazówkami dla dyskutanta (podręcznik - str. 73.).
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 76., 77., 78. na str. 46.; 79.,80., 81. na str. 48.; 83. na str. 48.; 84. na str. 50.; 86., 87. na str. 51.; 88.,
89., 90. na str. 52.
5. Powiedz, o czym należy pamietać w czasie dyskusji. Czym jest argumenti i jakie mogą być jego rodzaje? Które z nich mogą być zastosowane
w dyskusji?
Lekcja nr 31
Temat: W czasie burz wędrować przez busz - jak rozpoznać znaczenie homonimów?
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym jest homonim;
- dostrzega homonimy;
- poprawnie posługuje się homonimami w wypowiedziach;
- poprawnie zapisuje homonimy.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy rozumiesz znaczenie homonimów?
2. Czy potrafisz:
– tworzyć zdania z użyciem homonimów;
– porównać i wyjaśnić pisownię i wymowę homonimów i synonimów;
– podać synonimy ujednoznaczniające znaczenie homonimów?
Przebieg lekcji
1. Przyjrzyj się poniższej ilustracji, a następnie spróbuj określić, czym są homonimy.
2.Przeczytaj wiersz i informacje z ramki zamieszczone w podręczniku na str. 75.
3. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2. i 7. ze str. 76. oraz pisemnie - 3., 4. i 5 ze str. 76. (podręcznik).
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 8., 9. na str. 176.; 10., 11. na str. 177.; 12. na str. 178.
5. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
https://wordwall.net/pl/resource/16132756/homonimy https://wordwall.net/pl/resource/5978022/homonimy https://wordwall.net/pl/resource/1003402/logopedia/homonimy https://wordwall.net/pl/resource/12296247/polski/homonimy
6. Powiedz, czym są homonimy. Od czego zależy pisownia tych słów?
Lekcja nr 32
Temat: Czy każdy z nas jest Odysem, który wraca do swej Itaki?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i bohatera lirycznego;
- rozumie frazeologizmy i poprawnie posługuje się nimi;
- zna historię Odyseusza.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- scharakteryzować podmiot liryczny i bohatera lirycznego;
– wymienić najważniejsze myśli tekstu;
– opowiedzieć o Odyseuszu i jego wędrówce?
2. Czy znasz związki frazeologiczne związane z postacią Odyseusza i rozumiesz ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach?
Przebieg lekcji
1. Najpierw wysłuchaj opowieści o przygodach Odyseusza. W trakcie słuchania ponumeruj wydarzenia zamieszczone na karcie pracy (przycisk
poniżej) w takiej kolejności, w jakiej po sobie następowały. Kartkę wklej do zeszytu pod tematem.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=a7UnBFKLSnw
2. Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi Odysei i Odyseusza zamieszczonymi na str. 79. w podręczniku i wykonaj zadanie 6. z tej samej
strony.
3. Przeczytaj teraz wiersz Leopolda Staffa pt. Odys (podręcznik str. 78.).
4. Wykonaj w zeszycie zadania: 1., 2., i 3. ze str. 78.
5. Czego dowiedziałaś się/ dowiedziałeś się na dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 33, 34
Temat: Co lepsze: odwaga czy rozwaga?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia treść mitu;
- wypowiada się na temat postaw i wartości bohaterów literackich;
- układa plan szczegółowy;
- dostrzega związku frazeologiczne;
- wypowiada się na określony temat;
- redaguje opowiadanie odtwórcze.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– rozpoznać czytany utwór jako mit;
– opowiedzieć o swych wrażeniach po przeczytaniu utworu;
– zredagować plan szczegółowy mitu;
– zredagować opowiadanie odtwórcze na podstawie planu;
– scharakteryzować bohaterów;
– rozpoznać w wypowiedziach związki frazeologiczne;
– wypowiedzieć się na temat odwiecznych marzeń człowieka;
– opowiedzieć o doświadczeniach bohaterów literackich;
– określić wartości ważne dla bohaterów?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj mit Dedal i Ikar zamieszczony w podręczniku na str. 80. - 82.
2. Wykonaj zadanie online (przycisk poniżej), następnie zaznacz na mapce (dokument poniżej) miejsca, które wiążą się z postaciami Dedala
i Ikara. Mapkę wydrukuj i wklej do zeszytu (jeżeli możesz).
3. Zredaguj w zeszycie szczegółowy plan wydarzeń przedstawionych w micie. Pamiętaj, że plan szczegółowy oprócz punktów ma również
podpunkty (zerknij do ramki na str. 83. w podręczniku).
4. Odwołując się do treści mitu, określ cechy charakteru tytułowych bohaterów. Najpierw wykonaj zadanie online (przycisk poniżej)
i sprawdź, czy zrobiłeś to dobrze, następnie przepisz je do zeszytu.
5. Wykonaj w zeszycie zadania: 7. ze str. 83., 8. i 9. ze str. 84. (podręcznik).
6. Uzasadnij, że utwór Dedal i Ikar jest mitem.
7. Na podstawie planu szczegółowego zapisanego wcześniej w zeszycie zredaguj opowiadanie odtwórcze. Pamiętaj, by zastosować w nim
dialogi i elementy opisu. Nie przepisuj jednak fragmentów tekstu - pisz samodzielnie.
Lekcja nr 35
Temat: Dzięki czemu Tezeusz znalazł wyjście z labiryntu?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia treść mitu;
- wypowiada się na temat bohaterów;
- zna frazeologizmy i posługuje się nimi;
- wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenie labiryntu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wymienić cechy mitu;
– opowiedzieć o losach bohaterów;
– scharakteryzować bohaterów;
– ocenić postawy bohaterów mitu;
– wyjaśnić dosłowne i przenośne znaczenie labiryntu;
– poprawnie stosować frazeologizmy w zdaniu?
2. Czy znasz znaczenie frazeologizmów: nić Ariadny, po nitce do kłębka?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami zawartymi w ramce Czy wiesz, że... na str. 84. w podręczniku.
2. Wysłuchaj (8:15) mitu o Tezeuszu i Ariadnie (nagranie poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=-j-_jex2q2Q
3. Teraz sprawdź, czy dobrze zrozumiałaś/zrozumiałeś treść mitu - wykonaj poniższe zadanie online (przycisk poniżej).
4. Wykonaj zadanie online (przycisk poniżej), następnie ponumeruj na kartce (dokument poniżej) kolejne punkty planu. Jeżeli nie możesz
wydrukować i wkleić kartki do zeszytu, przepisz do niego punkty planu we właściwej kolejności.
5. Zapisz w zeszycie poniższe frazeologizmy i uzasadnij ich znaczenie. Sprawdź w słowniku frazeologicznym, czy Twe wyjaśnienie jest
prawidłowe.
nić Ariadny, po nitce do kłębka
6.Zapoznaj się z zamieszczonymi poniżej znaczeniami słowa labirynt. Które z tych znaczeń pasują do treści mitu? Które ze wskazanych
przez Ciebie wyjaśnień ma znaczenie dosłowne, a które przenośne?
7. Uzasadniuj, że poznany tekst jest mitem.
8. Co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 36, 37
Temat: Czy to przymiotnik, czy to czasownik? Czym są imiesłowy?
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym jest imiesłów;
- zna rodzaje imiesłowów;
- poprawnie posługuje się imiesłowami.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozróżnić imiesłowy;
- określić typ imiesłowów;
- tworzyć poprawne formy imiesłowów;
- posługiwać się imiesłowami?
2. Czy wiesz, czym jest imiesłów?
3. Czy znasz:
- rodzaje imiesłowów;
- zasady stosowania imiesłowów?
Przebieg lekcji
1. Zacznij od obejrzenia filmu (ok. 14:00). Nastęnie przepisz treść plansz dotyczących imiesłowów do zeszytu lub wklej je. Plansze do wydruku
znajdziesz na karcie pracy poniżej.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=3qSB1KQAyA0
2. Zapoznaj się z poniższą informacją, kiedy stosujemy końcówkę - łszy, a kiedy - wszy. Zasadę (bez przykładów) zapisz w zzycie.
Zakończenie -łszy piszemy po spółgłoskach, np. poszed-łszy, usiad-łszy, zjad-łszy, zdar-łszy, zaniós-łszy, znalaz-łszy. Zakończenie -wszy piszemy po samogłoskach i wymawiamy je jako [-fszy], np. da-wszy, ujrza-wszy, zabra-wszy, kopną-wszy, zapią-wszy, kupi-wszy, zmierzy-wszy.
3. Wykonaj teraz zadania na karcie pracy (przyciski poniżej).
4. Wykonaj teraz zadania online (przyciski poniżej). Zadanie 6. wykonaj online, sprawdź je, następnie przepisz do zeszytu.
4. Przeczytaj informacje zamieszczone na poniższym schemacie.
5. Odpowiedz na poniższe pytania.
Czym jest imiesłów?
Jakie są rodzaje imiesłowów?
Kiedy stosujemy końcówkę - łszy, a kiedy - wszy?
Lekcja nr 38
Temat: Po czym rozpoznać wypowiedzenia złożone i wielokrotnie złożone?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje zdania pojedyncze, złożone i wielokrotnie złożone;
- wyodrębnia zdania składowe;
- przekształca zdania pojedyncze w złożone i odwrotnie?
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozpoznać w tekście zdania pojedyncze, zdania złożone i wielokrotnie złożone;
– wyszukać w zdaniach orzeczenia;
– przekształcić zdania pojedyncze w złożone i odwrotnie;
– dokończy zdanie, tak aby powstało zdanie złożone;
– wyodrębnić wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym i wielokrotnie złożonym?
2. Czy wiesz, czym są:
- równoważniki zdań;
- wypowiedzenia składowe w zdaniu złożonym i wielokrotnie złożonym?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, czym jest wypowiedzenie i jakie są rodzaje orzeczeń (podręcznik str. 85.).
2. Wykonaj ustnie zadania 1. ze str. 85. w podręczniku.
3. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramkach na str. 86. i 87. (podręcznik), następnie wykonaj w zeszycie zadania: 4. i 5. ze str. 87.
4. Zapoznaj się z informacjami na temat zdań złożonych zamieszczonymi w ramce na str. 88.
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 15. na str. 121.; 16. i 17. na str. 122.; 18. na str. 123.; 23. na str. 126. i 127. oraz 24. na str. 127.
Lekcja nr 39
Temat: Jaka powinna być prawdziwa miłość?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór;
- zna cechy hymnu i dostrzega je w utworze;
- wie, czym jest anafora, dostrzega ją w tekście i określa jej funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozpoznać czytany utwór jako hymn i wskazać jego cechy gatunkowe;
– rozpoznać anaforę oraz określa jej funkcje;
– odczytać tekst na poziomie znaczeń dosłownych;
– wymienić cechy miłości;
– wskazać związek między utworem a fotografiami;
– podaje przykłady sytuacji, w których ludzie poświęcają się dla innych?
Przebieg lekcji
1. Wypełnij poniższą tabelę. W razie trudności skorzystaj z odpowiednich słowników.
2. Wysłuchaj Hymnu o miłości autorstwa św. Pawła w wykonaniu Antoniny Krzysztoń (4:35). Tekst możesz śledzić w podręczniku
na str. 89.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=OqVYOsLYItE
3. Teraz sama/sam przeczytaj uważnie tekst. Pamiętaj o przestrzeganiu odpowiedniej intonacji i interpunkcji.
4. Przypomnij definicję hymnu jako gatunku literackiego (poniżej).
Hymn (z greckiego hýmnos – pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei. (Źródło: Wikipedia)
5. Odszukaj w utworze cechy hymnu. Co sławi tekst napisany przez św. Pawła?
6. Porównaj zapisane przez siebie w tabeli cechy miłości z tymi, jakie zawarte zostały w utworze.
7. Wykonaj zadania: 3., 4., 6., 7. ze str. 90. (ustnie).
8. Z jakimi przemyśleniami wychodzisz z dzisiejszej lekcji? Zapisz je w zeszycie. Jeżeli chcesz, możesz podzielić sie nimi z kolegami
i koleżankami z klasy.
Lekcja nr 40
Temat: Nasze refleksje po lekturze wiersza Przepaść.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- odczytuje sens utworu;
- określa funkcję tytułu;
- wyjaśnia znaczenie przenośni;
- wypowiada się na temat bohaterów lirycznych.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- zapisać skojarzenia ze słowem „przepaść”;
– wymienić najważniejsze myśli tekstu;
– odczytać sens utworu;
– omawić funkcje tytułu;
– wyjaśnić sens przenośni: „przepaść krawężnika, otchłań ulicy”;
– scharakteryzować bohaterów lirycznych?
Przebieg lekcji
1. Jakiej treści wiersza spodziewasz sie po jego tytule? Odpowiedź zapisz w zeszycie.
2. Zapisz w zeszycie skojarzenia ze słowem przepaść.
3. Zapoznaj się z informacją o autorze wiersza zamieszczoną w podręczniku na str. 100.
4. Do tekstu wiersza wstaw ołówkiem odpowiednie znaki interpunkcyjne. Uzasadnij ich użycie, następnie przeczytaj wiersz,
akcentując wstawione znaki interpunkcyjne.
5. W notatce o Różewiczu przeczytałaś/przeczytałeś, że stworzył on własny styl w poezji. Podoba Ci się taki styl, czy wolisz może wiersze
rytmiczne, z rymami i wyszukanymi środkami stylistycznymi? Odpowiedź uzasadnij.
6. Przypomnij, jakiej treści spodziewałaś się/spodziewałeś się po tytule. Powiedz, czy po przeczytaniu wiersza coś Cię zaskoczyło. Jaką funkcję
pełni tytuł utworu?
7. Zapoznaj się z definicją przenośni (metafory) zamieszczoną w podręczniku na str. 100. Zapamiętaj, że jej celem jest zaskakiwanie,
zachwycenie odbiorcy. wywoływanie nowych skojarzeń, pobudzanie wyobraźni, czynienie tekstu bardziej niezwykłym.
8. Wykonaj w zeszycie zadania: 4. ze str. 99., 5., 6., 8. ze str. 100.
9. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 27., 28. na str. 70., 29., 30., 31. na str. 71., 32. na str. 72.
10. Powiedz, czym jest przenośnia i jaka jest jej funkcja. Zapisz w zeszycie dwa przykłady własnych metafor.
Lekcja nr 41, 42
Temat: Czy dobroć jest czymś żenującym, a współczucie czymś staromodnym?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia fragment utworu prozatorskiego;
- ustala kolejność wydarzeń w układzie chronologicznym;
- wypowiada się na temat wartości i antywartości;
- rozpoznaje tekst informacyjny i odczytuje zawarte w nim informacje;
- rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– w wypowiedziach prawidłowo wykorzystuje słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
– redaguje podziękowanie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o wydarzeniach, ustalić ich kolejność oraz, czy rozumiesz ich wzajemną zależność;
– scharakteryzować bohaterów;
– nazwać wrażenia, jakie wzbudza w Tobie czytany tekst;
– wziąć udział w dyskusji;
– odpowiedzieć na pytanie zawarte w temacie lekcji;
– rozróżnić argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– prawidłowo wykorzystać w wypowiedziach słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
– zredagować podziękowanie?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj fragment powieści Kwiat kalafiora zamieszczony w podręczniku na str. 101. - 104.
2. Wykonaj w zeszycie zadania: 1., 2., 3., 6., i 7. ze str. 104.
3. Wraz z kolegami i koleżankami z klasy weź udział w dyskusji nad tym, z czego bierze się zło i jak sie przed nim ustrzec.
4. Co podobało Ci się na dzisiejszej lekcji? Z jakimi refleksjami (przemyśleniami) wychodzisz z niej?
Lekcja nr 43
Temat: Spójniki – spinacze tekstu. Zespalamy zdania pojedyncze.
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym jest spójnik i jaką pełni funkcję;
- rozróżnia spójniki współrzędności i podrzędności;
- poprawnie stosuje spójniki w pracach pisemnych;
- rozpoznaje spójniki;
- poprawnie stosuje zasady interpunkcji w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- tworzy zdania złożone.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyszukać zdania składowe w wypowiedzeniach złożonych;
– rozpoznać w wypowiedziach spójniki;
- rozróżnić spójniki współrzędności i podrzędności;
– dopasowuje spójniki do zdań;
– ułożyć zdania złożone i wielokrotnie złożone oraz zastosować w nich odpowiednie spójniki;
– poprawnie stosować spójniki w pracach pisemnych;
– rozpoznać w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone, równoważniki zdań;
– łączyć ze sobą zdania składowe;
– stosować w praktyce językowej różne typy zdań;
– rozpoznać w wypowiedziach spójnik i określić jego funkcje w tekście;
– poprawnie stosować regułę dotyczącą interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj ustnie ćwiczenia: 1. i 2. ze str. 105. w podręczniku.
2. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w ramkach na str. 105. i 108. (podręcznik) oraz poniżej.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 25., 26. na str. 128.; 27., 28., 29. na str. 129.; 30. na str. 130; 31., 32. na str. 131.; 44., 45. na str. 137.
4. Powiedz, czym jest spójnik i jaką funkcję pełni. Przed którymi spójnikami stawiamy przecinki?
Lekcja nr 44
Temat: Czy ludożercy są wśród nas?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia treść utworu;
- wypowiada się na temat podmiotu lirycznego i adresata utworu;
- dostrzega apostrofę i przenośnię;
- redaguje list.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– powiedzieć o swych wrażeniach po lekturze wiersza;
– scharakteryzować podmiot liryczny i adresata utworu;
– odczytać główne przesłanie wiersza;
– rozpoznajesz w tekście literackim przenośnię i apostrofę;
– wyjaśnić przenośny sens zwrotów w wierszu;
- napisać list?
2. Czy znasz kompozycję listu?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj wiersz zamieszczony w podręczniku na str. 112.
2. Wykonaj ustnie zadania: 1., 3., 4., 5. ze str. 113.
3. Wykonaj w zeszycie zadanie 10. ze str. 114.
4. Co uświadomiła Ci dzisiejsza lekcja?
Lekcja nr 45, 46
Temat: Czy my przypadkiem nie utknęliśmy w sieci lub w komórce?
Cele lekcji - uczeń:
- odczytuje informacje zawarte na schematach i w tekstach publicystycznych;
- wypowiada się na określony temat;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– czytać ze zrozumieniem teksty publicystyczne i informacyjne;
– interpretować tytuły artykułów prasowych;
– wyjaśnić przenośny sens tytułów;
– uczestniczyć w rozmowie na temat zagrożeń płynących z internetu;
– odczytać z wykresu dane na temat objawów uzależnienia;
– wyszukać w tekście potrzebne informacje oraz cytować odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego;
– uczestniczyć w rozmowie na temat przemocy w szkole i w sieci
– zaproponować sposoby walki z hejtem;
- przedstawić argumenty odnoszące się do stwierdzenia, że należy przeciwstawiać się każdej formie przemocy;
– napisać krótką notatkę o swych odczuciach po zostawieniu w domu telefonu komórkowego;
– zna zasady etykiety językowej?
2. Czy wiesz, czym się różni tekst publicystyczny od tekstu informacyjnego?
3. Czy znasz zasady etykiety językowej?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj zamieszczone w podręczniku na stronach: 115. - 116. teksty (Złapani w sieci, Dzieci ugrzęzły w sieci). Odczytaj
również informacje ze schematu.
2. Wykonaj w zeszycie zadania: 1., 2., 3. ze str. 117. oraz ustnie - 3. ze str. 117.
3. Słowo "sieć" jest homonimem, to znaczy, że ma różne znaczenia. Wymień je. Czy dostrzegasz jakieś podobieństwo miedzy tymi
znaczeniami?
4. Zapoznaj się z definicją pojęcia "publicystyka" (str. 117.).
5. Wykonaj zadania: 1., 2., 4., 5., 6., 7. ze str. 118. Odpowiedzi do zadań: 5. i 7. zapisz w zeszycie.
6. Przeczytaj informację ze str. 119. (Czy wiesz, że...).
7. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 30. na str. 96., 31. na str. 97., 32., 33., 34. na str. 98.
8. Powiedz, o jakich zagrożeniach była mowa na dzisiejszej lekcji oraz co możemy zrobić, by im nie ulegać.
Lekcja nr 47
Temat: Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu Na szlaku wartości.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat utworu literackiego
- określa, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej;
– rozpoznaje w tekście: epitet, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określa ich funkcje;
- omawia tekst oraz funkcję jego poszczególnych elementów kompozycyjnych;
- wie, czym jest homonim;
- dostrzega homonimy;
- poprawnie posługuje się homonimami w wypowiedziach;
- poprawnie zapisuje homonimy;
- zna związki frazeologiczne i poprawnie posługuje się nimi;
- zna cechy mitu, hymnu i noweli oraz rozpoznaje je w utworze;
- rozpoznaje i poprawnie układa zdania pojedyncze, złożone i wielokrotnie złożone;
- wyodrębnia zdania składowe;
- rozpoznaje tekst informacyjny i odczytuje zawarte w nim informacje;
- rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– w wypowiedziach prawidłowo wykorzystuje słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
- wie, czym jest spójnik i jaką pełni funkcję;
- rozróżnia spójniki współrzędności i podrzędności;
- poprawnie stosuje spójniki w pracach pisemnych;
- odczytuje informacje zawarte na schematach i w tekstach publicystycznych;
- wypowiada się na określony temat;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej;
- rozpoznaje spójniki i poprawnie je stosuje;
- poprawnie stosuje zasady interpunkcji w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- tworzy zdania złożone i wielokrotnie złożone.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej, a kim odbiorca wypowiedzi;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– rozpoznać w tekście: epitet, anaforę, apostrofę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określić ich funkcje;
– określić główną myśl tekstu;
– omówić funkcje tytułu, motta, puenty;
– ocenić argumenty;
– tworzyć zdania z użyciem homonimów;
– porównać pisownię i wymowę homonimów i synonimów;
– podać synonimy ujednoznaczniające znaczenie homonimów;
- poprawnie posługiwać się związkami fraceologicznymi;
– rozpoznać czytany utwór jako mit, hymn lub nowelę oraz wskazać ich cechy gatunkowe;
– podać cechy mitu, wskazać je w utworze;
– rozpoznać w tekście i ułozyć poprawne zdania pojedyncze, zdania złożone i wielokrotnie złożone;
– wyszukać w zdaniach orzeczenia;
– przekształcić zdania pojedyncze w złożone;
– dokończyć zdanie, tak aby powstało zdanie złożone;
– wyodrębnić wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
- rozpoznać czytany utwór jako hymn, wskazać jego cechy gatunkowe;
– identyfikować wypowiedź jako tekst informacyjny;
– rozróżnić argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– prawidłowo wykorzystać w wypowiedziach słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
– wyszukać zdania składowe w wypowiedzeniach złożonych;
– rozpoznać w wypowiedziach spójniki;
- rozróżnić spójniki współrzędności i podrzędności;
– dopasować spójniki do zdań;
– układać zdania złożone i wielokrotnie złożone i stosować w nich odpowiednie spójniki;
– poprawnie stosować spójniki w tekstach pisemnych;
– rozpoznać w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań;
– łączyć ze sobą zdania składowe;
– dopisać zdanie współrzędne lub zdanie podrzędne do zdania pojedynczego;
– stosować w praktyce językowej różne typy zdań;
– rozpoznać w wypowiedziach spójnik i określić jego funkcje w tekście;
– poprawnie stosować regułę dotyczącą interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie;
– wskazać w utworze cechy noweli?
2. Czy wiesz:
– czym są równoważniki zdań;
– czym są wypowiedzenia składowe w zdaniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
– czym się różni tekst publicystyczny od tekstu informacyjnego ?
3. Czy znasz:
– rodzaje argumentów, potrafi odróżnić argumenty rzeczowe i logiczne od tych , które odwołują się do emocji;
– związki frazeologiczne;
– zasady etykiety językowej;
– cechy noweli i wskazuje je w utworze?
4. Czy rozumiesz znaczenie homonimów?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania: 6., 7., 8. ze str. 122. w podręczniku.
2. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
3. Jakie wiadomości i umiejętności utrwaliłaś/utrwaliłeś na dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 48, 49
Temat: Sprawdzian Na szlaku wartości oraz jego poprawa i omówienie.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat utworu literackiego
- określa, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej;
– rozpoznaje w tekście: epitet, anaforę, apostrofę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określa ich funkcje;
- omawia tekst oraz funkcję jego poszczególnych elementów kompozycyjnych;
- wie, czym jest homonim;
- dostrzega homonimy;
- poprawnie posługuje się homonimami w wypowiedziach;
- poprawnie zapisuje homonimy;
- zna związki frazeologiczne i poprawnie posługuje się nimi;
- zna cechy mitu, hymnu i noweli oraz rozpoznaje je w utworze;
- rozpoznaje i poprawnie układa zdania pojedyncze, złożone i wielokrotnie złożone;
- wyodrębnia zdania składowe;
- rozpoznaje tekst informacyjny i odczytuje zawarte w nim informacje;
- rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– w wypowiedziach prawidłowo wykorzystuje słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
- wie, czym jest spójnik i jaką pełni funkcję;
- rozróżnia spójniki współrzędności i podrzędności;
- poprawnie stosuje spójniki w pracach pisemnych;
- odczytuje informacje zawarte na schematach i w tekstach publicystycznych;
- wypowiada się na określony temat;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej;
- rozpoznaje spójniki i poprawnie je stosuje;
- poprawnie stosuje zasady interpunkcji w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- tworzy zdania złożone i wielokrotnie złożone.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić, kim jest nadawca i odbiorca wypowiedzi lirycznej, a kim odbiorca wypowiedzi;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– rozpoznać w tekście: epitet, anaforę, pytanie retoryczne, powtórzenie oraz określić ich funkcje;
– określić główną myśl tekstu;
– omówić funkcje tytułu, motta, puenty;
– ocenić argumenty;
– tworzyć zdania z użyciem homonimów;
– porównać pisownię i wymowę homonimów i synonimów;
– podać synonimy ujednoznaczniające znaczenie homonimów;
- poprawnie posługiwać się związkami fraceologicznymi;
– rozpoznać czytany utwór jako mit;
– podać cechy mitu, wskazać je w utworze;
– rozpoznać w tekście i poprawnie ułozyć zdania pojedyncze, zdania złożone i wielokrotnie złożone
– wyszukać w zdaniach orzeczenia;
– przekształcić zdania pojedyncze w złożone;
– dokończyć zdanie, tak aby powstało zdanie złożone;
– wyodrębnić wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
- rozpoznać czytany utwór jako mit, hymn lub nowelę oraz wskazać ich cechy gatunkowe;
– identyfikować wypowiedź jako tekst informacyjny;
– rozróżnić argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
– prawidłowo wykorzystać w wypowiedziach słownictwo o nacechowaniu emocjonalnym;
– wyszukać zdania składowe w wypowiedzeniach złożonych;
– rozpoznać w wypowiedziach spójniki;
- rozróżnić spójniki współrzędności i podrzędności;
– dopasować spójniki do zdań;
– układać zdania złożone i wielokrotnie złożone i stosować w nich odpowiednie spójniki;
– poprawnie stosować spójniki w tekstach pisemnych;
– rozpoznać w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań;
– łączyć ze sobą zdania składowe;
– dopisać zdanie współrzędne lub zdanie podrzędne do zdania pojedynczego;
– stosować w praktyce językowej różne typy zdań;
– rozpoznać w wypowiedziach spójnik i określić jego funkcje w tekście;
– poprawnie stosować regułę dotyczącą interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie;
– wskazać w utworze cechy noweli?
2. Czy wiesz:
– czym są równoważniki zdań;
– czym są wypowiedzenia składowe w zdaniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
– czym się różni tekst publicystyczny od tekstu informacyjnego ?
3. Czy znasz:
– rodzaje argumentów, potrafi odróżnić argumenty rzeczowe i logiczne od tych , które odwołują się do emocji;
– związki frazeologiczne;
– zasady etykiety językowej;
– cechy noweli i wskazuje je w utworze?
4. Czy rozumiesz znaczenie homonimów?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na arkuszu sprawdzianu.
2. Popraw w zeszycie zadania, które zrobiłeś źle.
Lekcja nr 50
Temat: Jaki powinien być dobry król?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat utworu, bohatera i narratora;
– rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– scharakteryzować narratora i bohatera w czytanych utworach;
– rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– wskazać w utworze bohatera i określa jego cechy;
– wypowiedzieć się na temat cech króla i jego obowiązków;
– wymienić, co było ważne dla bohatera;
– stworzyć portret szlachetnego polityka i obywatela?
Przebieg lekcji
1. Na dzisiejszej lekcji poznasz ostatniego króla z dynastii Piastów - Kazimierza III Wielkiego. Najpierw obejrzyj film, który mówi
o tym władcy (8:49 - cz. I i 8:26 - cz. II). W trakcie oglądania zanotuj w zeszycie największe dokonania Kazimierza III Wielkiego.
Zwróć też uwagę na wątek dotyczący Krzyżaków. O nich będzie mowa na kolejnej lekcji.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=Trh_0ToM1Rk
2. Przeczytaj teksty zamieszczone w podręczniku na str. 126. - 127. (Jak rządził Kazimierz królestwem i narodem oraz Kazimierz Wielki,
król Polski, funduje w Krakowie Studium Powszechne, 12 maja 1364 r.).
3. Wykonaj ustnie zadania 1., 2., 4. ze str. 127. oraz pisemnie ćw. 5 z tej samej strony.
4. Jaki, według Ciebie, powinien być dobry król? Jakie są jego obowiązki?
5. Czego dowiedziałaś się/ dowiedziałeś się na dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 51, 52, 53
Temat: Jakie wydarzenie z przeszłości przypomniał Henryk Sienkiewicz
„ku pokrzepieniu serc”? Poznajemy fragment Krzyżaków.
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia utwór literacki;
- rozróżnia fikcję literacka od faktów historycznych;
- wymienia postaci historyczne przywołane w utworze;
- zna podstawowe informacje na temat Henryka Sienkiewicza;
- redaguje plan wydarzeń;
- ocenia postępowanie króla;
- omawia dzieło malarskie;
- porównuje utwór literacki z dziełem malarskim;
- zna cechy malarstwa historycznego i batalistycznego, dostrzega je w omawianym dziele.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– czytać tekst ze zrozumieniem
– wymienić postaci historyczne przywołane w utworze;
– rozpoznać czytany utwór jako powieść oraz wskazać jej cechy gatunkowe;
– rozpoznaje epitety i porównania oraz określić ich funkcje w tekście;
– opowiedzieć o wydarzeniach;
– ułożyć plan wydarzeń;
– wyjaśnić sens wyrażenia „ku pokrzepieniu serc”;
– ocenić postępowanie króla wobec wrogów;
- omówić obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem;
- porównać obraz z fragmentem powieści;
- wyrazić własną opinię na temat dzieł;
- dostrzegasz cechy malarstwa historycznego i batalistycznego w omawianym dziele?
2. Czy wiesz, czym fikcja literacka różni się od faktów historycznych?
3. Czy znasz:
- podstawowe informacje na temat Henryka Sienkiewicza;
- cechy malarstwa historycznegoi batalistycznego?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij informacje na temat Krzyżaków, które pojhawiły sie w filmie o Kazimierzu III Wielkim, następnie wysłuchaj informacji
o Zakonie Krzyżackim (2:15) - film poniżej.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ZGvYlBq4F88
2. Za chwilę obejrzysz jedno z najbardziej znanych dzieł Jana Matejki - przeczytaj krótką informacje o nim pochodzącą z Wikipedii (poniżej).
Bitwa pod Grunwaldem – obraz olejny Jana Matejki namalowany w latach 1872–1878, w 1878 wystawiony w pałacu Wielkopolskich w Krakowie, od 1902 w zbiorach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, dar społeczeństwa Królestwa Polskiego; od 1945 w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (nr inw. MP 443 MNW), w latach 1976–1982 w depozycie w Muzeum Zamkowym w Malborku. Obraz ma rozmiar 426 x 987 cm.
3. Otwórz podręcznik na str. 128. i przyjrzyj się zamieszczonemu na niej fragmentowi obrazu Jana Matejki pt. Bitwa pod Grunwaldem,
następnie obejrzyj (3:35) prezentację 3D przedstawiającą to dzieło malarskie (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=WPa-Ol7kVpY
3. Jakie wrażenie wywołało na Tobie malowidło?
4. Zapoznaj się z pochodzącą z Wikipedii definicją pojęcia "batalistyka", następnie uzasadnij, że Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki
jest przykładem malarstwa batalistycznego. Odpowiedź zapisz w zeszycie.
Batalistyka – przedstawienie scen bitewnych, pochodów wojennych, oblężeń i życia obozowego, głównie w malarstwie i grafice, ale także literaturze i filmie. Artysta specjalizujący się w tej tematyce zwany jest batalistą.
5. Bitwa pod Grunwaldem reprezentuje także malarstwo historyczne. Uzasadnij, dlaczego - pisemnie w zeszycie.
6. Obejrzyj teraz fragment filmu Krzyżacy ukazujący bitwę pod Grunwaldem (przycisk poniżej - 15:55)
Źródło:https://www.youtube.com/watch?v=IjLqsaysyIY
7. W każdą kolejną rocznicę bitwy pod Grunwaldem na tamtejszych polach odbywa się rekonstrukcja tego wydarzenia. Zobacz, jak ona
wygląda (film poniżej - 3:17 ). Czy uczestniczyłeś w niej może? Jeżeli tak, podziel sie swymi wrażeniami z kolegami i koleżankami z klasy.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=RRhS4DE93u4
8. Podziel sie swymi wrażeniami po obejrzeniu scen bitewnych.
9. Wykonaj w zeszycie zadania: 5. i 6. ze str. 134 (podręcznik).
10. Zanim przeczytasz fragment Krzyżaków, zapoznaj się z biografią ich autora - Henryka Sienkiewicza (film poniżej - 4:42 oraz notatka,
oś czasu i zdjęcia zamieszczone w podręczniku na str. 136. - 137.). Na podstawie tych materiałów zredaguj w zeszycie kilkuzdaniową
notatkę na temat życia i twórczości Henryka Sienkiewicza. Możesz notować już w trakcie oglądania filmu.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=WT-00lHhO04
11. Powiedz, co zapamiętałaś/zapamiętałeś o pisarzu.
12. Teraz przeczytaj fragmenty Krzyżaków. Znajdziesz je w podręczniku na str. 128. - 133.
13. Zredaguj w zeszycie plan wydarzeń przedstawionych w przeczytanych fragmentach powieści.
14. Powiedz, jakie postaci historyczne zostały przywołane w utworze?
14. Wykonaj zadania: 1., 3., 4. ze str. 134. w podręczniku.
15. Odszukaj we fragmentach powieści kilka epitetów i porównań oraz określ ich funkcje w tekście.
16. Porównaj sposób ukazania bitwy pod Grunwaldem na obrazie Matejki oraz we fragmencie powieści.
17. Wykonaj zadanie 8. ze str. 135. w podręczniku.
18. Jak myślisz, dlaczego Krzyżaków Henryka Sienkiewicza uznajemy za powieść historyczną? Odpowiedź zapisz w zeszycie.
19. O jakie wiadomości i umiejętności wzbogaciły Cię lekcje poświęcone omówieniu dzieł związanych z bitwą pod Grunwaldem?
Jeżeli chcesz obejrzeć ekranizację powieści Henryka Sienkiewicza pt. Krzyżacy w całości, kliknij w poniższy przycisk.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=TfhJvKFc2E0
Lekcja nr 54, 55
Temat: O wypowiedzeniach złożonych współrzędnie.
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje zdania złożone i wielokrotnie złożone;
- wyodrębnia zdania składowe;
- dopasowuje zdania do wykresów zdań;
- wie, jakie są rodzaje zdań współrzędnie złożonych i rozróżnia je;
- przedstawia zdania współrzędnie złożone na wykresach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– rozpoznać w tekście zdania złożone i wielokrotnie złożone;
– wyszukać w zdaniach orzeczenia;
– wyodrębnić wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
- określić rodzaje wypowiedzeń składowych;
- przedstawić zdania współrzędnie złożone na wykresie?
2. Czy wiesz:
– czym są równoważniki zdań;
– czym są wypowiedzenia składowe w zdaniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
– jakie są rodzaje zdań współrzędnie złożonych?
Przebieg lekcji
1. Najpiewr obejrzyj dwa filmy. Jeden stanowi wprowadzenie do wypowiedzeń złożonych (4:33), drugi mówi o wypowiedzeniu złożonym
współrzednie (5:51).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=dLqF93FVQmk
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=JCeXlBWM5ic
2. Przeczytaj informacje zamieszczone na poniższej planszy, następnie przepisz je do zeszytu.
3. Przeczytaj informacje dotyczące zdania złozonego współrzędnie zamieszczone w podręczniku na str. 139 i 142. .
4. Wykonaj w zeszycie zadanie 5. ze str. 140. (podręcznik).
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 34. na str. 132., 35., 36., 37. na str. 133.
6. Przeczytaj informacje zamieszczone na poniższej planszy.
7. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
8. Wykonaj w zeszycie wykresy poniższych zdań i określ rodzaj zdań składowych. Pamiętaj, aby najpierw podkreślić dwiema liniami
orzeczenia, a następnie oddzielić zdania składowe. Dopiero później wykonaj wykres i określ rodzaje zdań.
a) Wyjadę do Gdańska lub wybiorę się do Krakowa.
b) Słucham cię, ale nic nie rozumiem.
c) Na niedzielę piekę ciasto albo zrobie deser.
d) Zapomniałam parasola, toteż zmokłam.
e) Powtórzyłem wiadomości i sporządziłem notatki, zatem dobrze napiszę sprawdzian.
f) Agata słuchała muzyki, śpiewała i tańczyła.
g) Dzieci poskładały zabawki i wyrzuciły śmieci, wiec dostały nagrodę.
h) Spieszę się, więc szybko idę i nigdzie nie zachodzę.
9. Powiedz, czym charakteryzuje się wypowiedzenie złożone współrzędnie i jakie są jego rodzaje.
Mózg na siłowni
Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
Lekcja nr 56, 57
Temat: „Ze zdziwienia ludzka nauka się rodzi” – poznajemy polskich naukowców.
Cele lekcji - uczeń:
– redaguje notatki;
– zna nazwiska znanych polskich uczonych;
– tworzy notki biograficzne;
– korzysta z różnych źródeł, aby zdobyć informacje na temat polskich uczonych i odkrywców.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– redagować notatki biograficzne;
– korzystać z różnych źródeł, aby zdobyć informacje na temat polskich uczonych i odkrywców?
2. Czy znasz nazwiska znanych polskich uczonych oraz ich dokonania?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z utworem Jana Dantyszka zamieszczonym w podręczniku na str. 144. - 145.
2. Wykonaj ustnie zadanie 2. ze str. 145, a następnie w zeszycie zadania: 3., 4., 5. z tej samej strony.
3. Przeczytaj tekst dotyczący Marii Skłodowskiej - Curie. Znajdziesz go w podręczniku na str. 150. - 152.
4. W formie kilkuzdaniowej notatki wykonaj zadanie 1. ze str. 152. (podręcznik). Notatkę tę zapisz w zeszycie.
5. Przeczytaj informacje z ramki na str. 153. (Czy wiesz, że...).
6. Zapoznaj się z informacjami na temat polskich odkrywców i wynalazców zamieszczonymi na osi czasu w podręczniku na str. 154.-155.
7. Obejrzyj krótkie (4:19 i 3:50) filmy dotyczące polskich naukowców i odkrywców (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=yH0p4xsAXG4
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ZWEOuRbT6ak
8. Wykonaj zadanie online (przycisk poniżej).
9. Otwórz podręczniki na str. 152. i przeczytaj, czym są biografia i notatka biograficzna.
10. Napisz w zeszycie krótką notatkę biograficzną dotyczącą wybranego polskiego naukowca lub odkrywcy. Skorzystaj z dostępnych Ci źródeł
informacji, nie przepisuj jednak tekstu - pisz własnymi słowami.
11. Powiedz, czego dowiedziałaś się/dowiedziałeś się na dzisiejszej lekcji.
Zadania dodatkowe dla osób pracujących szybciej i chętnych
Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 54., 55. na str. 38., 57. na str. 40. - 41., 58. na str. 41., 56. na str. 38. - 39.
Lekcja nr 58, 59, 60
Temat: O wypowiedzeniach złożonych podrzędnie i wielokrotnie złożonych.
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje zdania złożone i wielokrotnie złożone;
- wyodrębnia zdania składowe;
- dopasowuje zdania do wykresów zdań;
- wie, jakie są rodzaje zdań podrzędnie złożonych i rozróżnia je;
- przedstawia zdania podrzędnie złożone na wykresach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– rozpoznać w tekście zdania złożone i wielokrotnie złożone;
– wyszukać w zdaniach orzeczenia;
– wyodrębnić wypowiedzenia składowe w wypowiedzeniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
- określić rodzaje wypowiedzeń składowych;
- przedstawić zdania podrzędnie złożone na wykresie?
2. Czy wiesz:
- czym są imiesłowowe równoważniki zdań;
- czym są wypowiedzenia składowe w zdaniu złożonym i wielokrotnie złożonym;
- jakie są rodzaje zdań podrzędnie złożonych?
Przebieg lekcji
1. Najpierw obejrzyj uważnie poniższy film (19:27) - przycisk poniżej.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=mHBjNMqWUeA
2. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi na poniższych planszach i w załączonym dokumencie (przycisk).
3. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramkach na str. 140. oraz 142. (podręcznik).
4. Wykonaj w zeszycie zadanie 6. ze str. 140. (podręcznik).
5. Teraz odłóż podręcznik i przygotuj ćwiczenia. Wykonaj w nich następujace zadania: 38., 39. na str. 134., 40. na str. 134. i 135.,
43. na str. 136.
6. Wykonaj w zeszycie wykresy poniższych zdań. Nazwij zdania składowe.
a) Wyszłam do sklepu, by zrobić zakupy.
b) Ponieważ nie wzięłam parasola, zmokłam.
c) Wyjadę tam, gdzie byłem w ubiegłym roku.
d) Dom, który kupili rodzice, jest bardzo ładny.
e) Pogoda w górach była taka, że nie można było wyjść na szlaki.
f) Przeglądając foldery, planował wycieczkę, o której marzył już od dawna.
g) Paweł, zjadłszy obiad, wyszedł na spacer.
h) Aby wygrać zawody, muszę dużo trenować.
i) Mimo że nie ma mrozu, marznę.
j) Wierzę, że wykonasz to zadanie dobrze, jeżeli sie postarasz.
k) Słuchając muzyki, relaksuję sie i marzę.
l) Pójdę na pocztę, by wysłać list, który napisałam wczoraj.
9. Powiedz, czym charakteryzuje się wypowiedzenie złożone podrzędnie i jakie są jego rodzaje.
Mózg na siłowni
Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
Lekcja nr 61
Temat: Jan III Sobieski – mąż, ojciec, król.
Cele lekcji - uczeń:
- zna cechy listu;
- omawia przeczytany list;
- wyraża własną opinię;
- wypowiada się na temat bohatera;
- redaguje opis pomnika.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– zredagować opis pomnika;
- wskazać elementy kompozycyjne listu;
- czytać i omawiać list Sobieskiego;
- wyszukać potrzebne informacje w tekście;
- wypowiadać się na temat adresata i nadawcy przeczytanego listu;
– scharakteryzować bohaterów;
– wyrazić własny sąd o postaciach i zdarzeniach?
1. Czy znasz:
- kompozycję listu;
– cechy listu?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania 1. oraz 2. ze str. 147. w podręczniku.
2. Zapoznaj się z poniższą notatką na temat bitwy pod Wiedniem (Wiktorii Wiedeńskiej) pochodzącą z Wikipedii.
Bitwa pod Wiedniem (inaczej nazywana Odsieczą Wiedeńską lub rzadziej Wiktorią Wiedeńską) – bitwa stoczona 12 września 1683 pod Wiedniem między wojskami polsko-cesarskimi pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego a armią Imperium Osmańskiego pod wodzą wezyra Kara Mustafy. Bitwa była przełomowym wydarzeniem w wojnie – zakończyła się klęską Osmanów, którzy od tej pory przeszli do defensywy i przestali stanowić zagrożenie dla chrześcijańskiej części Europy.
3. Obejrzyj krótki film (4:22) dotyczący Jana III Sobieskiego i bitwy pod Wiedniem - poniżej.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=iaWhAYlaKhI
4. Odczytaj zamieszczony w podręczniku na str. 146. list Jana III Sobieskiego do królowej Marii Kazimiery.
5. Wykonaj zadania: 3., 4. i 6. ze str. 147. (podręcznik).
6. W przeczytanym liście wskaż elementy kompozycyjne charakterystyczne dla tej formy.
7. Powiedz, dlaczego bitwa pod Wiedniem i zwycięstwo w niej wojsk dowodzonych przez Jana III Sobieskiego miały dla Polski i Europy tak ogromne znaczenie. Krótką odpowiedź zapisz w zeszycie.
Praca domowa
Wykonaj zadanie 5. ze str. 147. (podręcznik).
Lekcja nr 62
Temat: Poprawnie zapisujemy daty i godziny oraz stosujemy kropki, przecinki, myślniki,
średniki i dwukropki…
Cele lekcji - uczeń:
- poprawnie zapisuje daty i godziny;
- poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne (kropki, przecinki, myślniki, średniki, dwukropki).
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– stosować różne formy zapisu daty i godziny;
– poprawnie używać kropki oraz przecinka w zapisie dat i godzin
– wydzielać zdania składowe przecinkami;
– poprawnie używać kropki, przecinka, średnika w zdaniach złożonych i w wyliczeniach;
– stosować zróżnicowane znaki interpunkcyjne?
2. Czy znasz:
- znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych
- zasadę stawiania przecinka przed powtórzonymi spójnikami?
3. Czy wiesz, jakie funkcje pełnią znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj wiersz ze str. 156. oraz informacje z ramki zamieszczone na str. 157. (podręcznik).
2. Wykonaj zadania: 2. i 3. ze str. 157. oraz 6., 7. i 8. ze str. 158. (podręcznik).
3. Wykonaj zadania 46. i 47. na str. 138.; 49. ze str. 139. oraz 13., 14., 15. i 16. na str. 179. w zeszycie ćwiczeń.
Lekcja nr 63, 64
Temat: O ważnych wydarzeniach z historii naszej ojczyzny – „śpiewajmy pamięć o tych dniach”.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia przeczytane utwory;
- wyszukuje potrzebne informacje;
- wypowiada się na temat postaci i wydarzeń historycznych;
- pisze poprawnie daty wydarzeń historycznych;
- redaguje ogłoszenie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić, jakim rodzajem języka została napisana depesza;
– podać cechy języka użytego w depeszy;
– zredagować notatkę biograficzną na temat J. Piłsudskiego;
– korzystać z informacji zawartych w różnych źródłach;
– pisać poprawnie daty związane z odzyskaniem niepodległości;
– wyszukać w różnych źródłach informacje o Bitwie Warszawskiej;
– wskazać różne sposoby przypominania o ważnych wydarzeniach historycznych: wspomnienia, tekst informacyjny, tekst literacki, plakat, obraz, rekonstrukcja
– napisać ogłoszenie;
– opowiedzieć o swych wrażeniach po obejrzeniu pokazu grupy rekonstrukcyjnej.
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj znajdujacą sie na stronie 159. w podręczniku depeszę Józefa Piłsudskiego.
2. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 10. ze str. 160. oraz pisemnie w zeszycie zadanie 9. z tej samej strony.
3. Teraz wysłuchaj piosenki Śpiewka 1920. Pochodzi ona z filmu pt. Bitwa Warszawska 1920 w reżyserii Jerzego Hoffmana. Tekst utworu
możesz śledzić na str. 161. w podręczniku.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=Mhu9Uuof4vY
4. Przeczytaj fragment przemowy Józefa Piłsudskiego ze str. 162.
5. Wykonaj ustnie zadania 1., 2., 3., 4., 5. ze str. 162.
5. Obejrzyj krótki film (3:19) na temat Bitwy Warszawskiej .
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=Un1HUMNpaGk
6. Napisz w zeszycie krótką notatkę na temat Bitwy Warszawskiej.
7. Obejrzyj fragment rekonstrukcji Bitwy Warszawskiej (2:57)
źródło: https://www.youtube.com/watch?v=LOSIHmR5l6U
8. Powiedz, co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Obejrzyj film
Lekcja nr 65
Temat: Do jakiej refleksji skłania ostatnie przemówienie radiowe prezydenta Warszawy Stefana
Starzyńskiego?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia przeczytany tekst;
- wypowiada się na określony temat;
- wymienia zastosowane w przemówieniu środki perswazji;
– wskazuje cechy języka mówionego i języka pisanego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać adresata przemówienia;
– wskazać kontrast między planami prezydenta a wojenną rzeczywistością;
– podać synonimy wyrazu "wielka";
– wymienić środki perswazji zastosowane przez prezydenta;
– wskazać cechy języka mówionego i języka pisanego;
– mówić o swoich wrażeniach?
2. Czy znasz okoliczności wygłoszenia przemówienia?
Przebieg lekcji
1. Najpierw obejrzyj film, który przybliży Ci sylwetkę Stefana Starzyńskiego. Zapisz o nim w zeszycie kilkuzdaniową notatkę.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=YjGBAvrecg8
2. Wysłuchaj teraz jednego z przemówień Stefana Starzyńskiego wygłoszonego do mieszkańców Warszawy 17.09.1939 r.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=DWqdzNqZhXk
3. Przeczytaj teraz fragment przemówienia Starzyńskiego zamieszczony w podręczniku na str. 164.
4. Wykona w zeszycie zadania: 1. i 2. ze str. 164. oraz 3. i 4. ze str. 163.
5. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramce Czy wiesz, że... na str. 165.
6. Powiedz, co zapamiętałeś/zapamietałaś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 66
Temat: Jak zachowywali się harcerze podczas powstania warszawskiego?
Cele lekcji - uczeń:
- analizuje i interpretuje piosenkę i wiersz;
- wypowiada się na temat komiksu;
- rozumie dosłowne i przenośne znaczenie utworu;
- wskazuje w utworze epitety, metafory i określa ich funkcję;
- wymienia elementy wpływające na rytmikę utworu;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić temat pieśni, wiersza i komiksu;
– wyjaśnić znaczenia przenośni w tekście Warszawskie dzieci;
– nazwać swe wrażenia;
– opowiedzieć o postawie harcerzy w czasie II wojny światowej;
– wskazać wartości opisane w utworach;
– wyjaśnić rolę wyrazów dźwiękonaśladowczych w komiksie;
– napisać o dalszych losach łączniczek;
- wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego i adresata lirycznego w wierszu;
- wskazać w utworze epitety, metafory i określić ich funkcję;
- wymienić elementy wpływające na rytmikę utworu?
2. Czy rozumiesz dosłowne i przenośne znaczenie utworu Warszawskie dzieci?
Przebieg lekcji
1. Obejrzyj krótki film (6:28) dotyczący powstania warszawskiego. To o tym wydarzeniu będzie mowa na dzisiejszej lekcji.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=Q_yyfS8ArLg
2. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramce Czy wiesz, że zamieszczone w podręczniku na str. 172.
3. Wysłuchaj piosenki Warszawskie dzieci. Słowa możesz śledzić w podręczniku na str. 169.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=4AZggqrh6wQ
4. Wykonaj ustnie zadania: 2. i 3. ze str. 172. w podręczniku.
5. Zapoznaj sie z komiksem (podręcznik str. 170.-171.).
6. Wykonaj ustnie zadanie 5. ze str. 172. oraz w zeszycie zadanie 6. z tej samej strony.
7. Z jakimi refleksjami wychodzisz z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 67
Temat: Wolność, godność, prawda, zwykła ludzka przyzwoitość – wartości, które nakazują trwać
i się nie poddawać. Rozmawiamy o żołnierzach antykomunistycznego podziemia.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia treść i określa wymowę przeczytanych tekstów (listu i wiersza);
- wypowiada się na temat postaci i wartości;
– rozpoznaje pytania retoryczne i określa, jaką pełnią funkcję;
- korzysta z różnych źródeł informacji;
– wie, kim byli żołnierze podziemia antykomunistycznego;
– redaguje notatkę biograficzną.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– dostrzec w przeczytanym tekście cechy listu;
– określić temat utworu;
– wskazać wartości ważne dla bohatera;
– rozpoznać pytania retoryczne i określić, jaką pełnią funkcję;
– wymienić czyn rotmistrza, który uważasz za najbardziej heroiczny i uzasadnić swoją opinię;
– korzystać z informacji zawartych w różnych źródłach;
- selekcjonować informacje;
– zredagować notatkę biograficzną na temat W. Pileckiego;
- omówić treść wiersza?
2. Czy wiesz, kim byli żołnierze podziemia antykomunistycznego?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na st. 173. - 174.
2. Wykonaj ustnie zadania: 1. ze str. 174., 2., 3.5., 6. ze str. 175.
3. Obejrzyj krótki film (3:00) o Witoldzie Pileckim.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=FJ4hz7wq6o
4. Korzystając z informacji zawartych w filmie oraz z innych dostępnych źródeł, napisz w zeszycie kilkuzdaniową notatkę biograficzną
o Witoldzie Pileckim. Uwzględnij w niej pobyt w Auschwitz i ucieczkę z obozu oraz okoliczności śmierci.
5. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramce Czy wiesz, że... na str. 176. w podręczniku.
6. Przeczytaj wiersz ze str. 350 (podręcznik).
7. Powiedz, kto jest podmiotem lkirycznym, a kto adresatem wypowiedzi lirycznej. Wyszukaj w tekście informacje na temat każdej z tych
osób.
8. Co jest tematem wiersza? Do jakich czasów i wydarzeń się odwołuje? Kogo reprezentuje podmiot liryczny tego utworu?
9. Jak sądzisz, dlaczego wiersz ma formę listu?
10. Czego dowiedziałeś się/ dowiedziałaś się na dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 68
Temat: Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu Dumne dziedzictwo.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia fikcję literacką od faktów historycznych;
- zna cechy malarstwa historycznego i batalistycznego, dostrzega je w omawianym dziele;
- zna cechy powieści historycznej, wskazuje je w utworze;
- rozpoznaje spójniki i poprawnie je stosuje;
- poprawnie stosuje zasady interpunkcji w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- tworzy zdania złożone;
– zna nazwiska znanych polskich uczonych i ich osiągnięcia;
- rozpoznaje życiorys, notatkę biograficzną;
- dostrzega w utworze epitety, metafory, apostrofy, pytania retoryczne, powtórzenia i określa ich funkcję;
– pisze poprawnie daty i godziny;
- poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne (kropki, przecinki, myślniki, średniki, dwukropki);
– wskazuje cechy języka mówionego i języka pisanego;
– wyjaśnia znaczenia przenośni w tekście;
– wyjaśnia rolę wyrazów dźwiękonaśladowczych w komiksie;
- wymienia elementy wpływające na rytmikę utworu;
- rozróżnia rodzaje wypowiedzeń współrzędnie i podrzędnie złożonych, równoważniki zdań;
- przedstawić zdania złożone i wielokrotnie złożone na wykresach;
- określa rodzaje wypowiedzeń złożonych współrzędnie i podrzędnie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– scharakteryzować narratora i bohatera w czytanych utworach;
– rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– wymienić postaci historyczne przywołane w utworze;
- wskazać w utworze cechy powieści historycznej;
– rozpoznać czytany utwór jako powieść oraz wskazuje jej cechy gatunkowe;
– rozpoznać epitety, metafory, apostrofy, pytania retoryczne i porównania oraz określić ich funkcje w tekście;
- dostrzec cechy malarstwa historycznego i batalistycznego w omawianym dziele;
– rozpoznać w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań;
– łączyć ze sobą zdania składowe;
– dopisać zdanie współrzędne lub zdanie podrzędne do zdania pojedynczego;
– stosować w praktyce językowej różne typy zdań;
– rozpoznać w wypowiedziach spójnik i określa jego funkcje w tekście;
– poprawnie stosować regułę dotyczącą interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie;
- rozpoznać życiorys i notatkę biograficzną;
– pisać poprawnie pod względem ortograficznym daty i godziny;
– stosować różne formy zapisu daty i godziny;
– poprawnie używać kropki, przecinka w zapisie dat i godzin;
– wydzielić zdania składowe przecinkami;
– poprawnie używać kropki, przecinka, średnika w zdaniach złożonych i w wyliczeniach;
– stosować zróżnicowane znaki interpunkcyjne;
– wskazać cechy języka mówionego i języka pisanego?
2. Czy wiesz:
- czym fikcja literacka różni się od faktów historycznych;
- jaką funkcję pełnią znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych ?
3. Czy znasz:
- cechy powieści historycznej;
- cechy malarstwa historycznego i batalistycznego;
- nazwiska znanych polskich uczonych i ich osiągnięcia;
- znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- zasadę stawiania przecinka przed powtórzonymi spójnikami?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj w zeszycie zadania: 6., 7., 8. ze str. 180. w podręczniku.
2. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
3. Co zapamiętałeś/zapamiętałaś z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 69, 70
Temat: Sprawdzian z działu Dumne dziedzictwo. Poprawa i omówienie sprawdzianu.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia fikcję literacką od faktów historycznych;
- zna cechy malarstwa historycznego i batalistycznego, dostrzega je w omawianym dziele;
- zna cechy powieści historycznej, wskazuje je w utworze;
- rozpoznaje spójniki i poprawnie je stosuje;
- poprawnie stosuje zasady interpunkcji w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- tworzy zdania złożone;
– zna nazwiska znanych polskich uczonych i ich osiągnięcia;
- rozpoznaje życiorys, notatkę biograficzną;
- dostrzega w utworze epitety, metafory, pytania retoryczne, powtórzenia i określa ich funkcję;
– pisze poprawnie daty i godziny;
- poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne (kropki, przecinki, myślniki, średniki, dwukropki);
– wskazuje cechy języka mówionego i języka pisanego;
– wyjaśnia znaczenia przenośni w tekście;
– wyjaśnia rolę wyrazów dźwiękonaśladowczych w komiksie;
- wymienia elementy wpływające na rytmikę utworu;
- rozróżnia rodzaje wypowiedzeń współrzędnie i podrzędnie złożonych, równoważniki zdań;
- przedstawić zdania złożone i wielokrotnie złożone na wykresach;
- określa rodzaje wypowiedzeń złożonych współrzędnie i podrzędnie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– scharakteryzować narratora i bohatera w czytanych utworach;
– rozróżnić narrację pierwszoosobową i trzecioosobową;
– wymienić postaci historyczne przywołane w utworze;
- wskazać w utworze cechy powieści historycznej;
– rozpoznać czytany utwór jako powieść oraz wskazuje jej cechy gatunkowe;
– rozpoznać epitety, metafory, pytania retoryczne i porównania oraz określić ich funkcje w tekście;
- dostrzec cechy malarstwa historycznego i batalistycznego w omawianym dziele;
– rozpoznać w tekście typy wypowiedzeń: zdanie pojedyncze, zdania złożone (podrzędnie i współrzędnie), równoważniki zdań;
– łączyć ze sobą zdania składowe;
– dopisać zdanie współrzędne lub zdanie podrzędne do zdania pojedynczego;
– stosować w praktyce językowej różne typy zdań;
– rozpoznać w wypowiedziach spójnik i określa jego funkcje w tekście;
– poprawnie stosować regułę dotyczącą interpunkcji w zdaniach złożonych współrzędnie i podrzędnie;
- rozpoznać życiorys i notatkę biograficzną;
– pisać poprawnie pod względem ortograficznym daty i godziny;
– stosować różne formy zapisu daty i godziny;
– poprawnie używać kropki, przecinka w zapisie dat i godzin;
– wydzielić zdania składowe przecinkami;
– poprawnie używać kropki, przecinka, średnika w zdaniach złożonych i w wyliczeniach;
– stosować zróżnicowane znaki interpunkcyjne;
– wskazać cechy języka mówionego i języka pisanego?
2. Czy wiesz:
- czym fikcja literacka różni się od faktów historycznych;
- jaką funkcję pełnią znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych ?
3. Czy znasz:
- cechy powieści historycznej;
- cechy malarstwa historycznego i batalistycznego;
- nazwiska znanych polskich uczonych i ich osiągnięcia;
- znaki interpunkcyjne stosowane w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- zasadę stawiania przecinka przed powtórzonymi spójnikami?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania zamieszczone na karcie sprawdzianu.
2. Wykonaj w zeszycie pisemnie te zadania, które zrobiłeś/zrobiłaś źle na sprawdzianie.
Lekcja nr 71, 72
Temat: Co się kryje w tekście poetyckim? Powtarzamy wiadomości dotyczące liryki.
Cele lekcji - uczeń:
- wskazuje w utworach środki stylistyczne i określa ich funkcję;
- odczytuje znaczenie przenośni;
- określa układ rymów;
- wskazuje sylaby akcentowane;
- wie, czym jest morał i potrafi go wskazać lub sformułować;
- zna cechy bajki, potrafi je wskazać w utworze;
- potrafi zbadać rytm utworu poetyckiego wie, co na niego wpływa;
- określa rodzaj i układ rymów.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wskazać w utworach wyrazy dźwiękonaśladowcze, epitety, porównania, powtórzenia, uosobienia (personifikacje), ożywienia (animizacje), pytania retoryczne, anafory, przenośnie (metafory), apostrofy, zgrubienia;
- wypisać z wiersza pary rymujących się wyrazów;
- podkreślić sylaby akcentowane;
- określić układ rymów w wierszu;
- wskazać utwór stroficzny;
- wskazać w utworze refren;
- zbadać rytm utworu poetyckiego;
- podkreślić spółgłoski miękkie w podanych wyrazach;
- wskazać w utworze puentę;
- określa rodzaj i układ rymów?
2. Czy wiesz,czym jest strofa?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 1., 2. na str. 58. 59.; 3., 4. na str. 59.; 5., 6.; 7. na str. 60.; 8., 9. na str. 61.; 10., 11. na str. 62.; 12., 13.
na str. 63.; 14. na str. 64.; 15. na str. 65.; 16., 17. na str. 66.; 18., 19., 20. na str. 67.; 21., 22. na str. 68.; 23., 24., 25., 26. na str. 69.; 27., 28.
na str. 70.; 29., 30. na str. 71.; 32., 33. na str. 72.; 34., 35. na str. 73.; 36., 37., 38, 39. na str. 74.
2. Co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 73
Temat: Utrwalamy wiadomości o częściach mowy.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia części mowy;
- określa funkcję składniową części mowy;
- poprawnie stosuje części mowy.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozpoznać w wypowiedziach części mowy odmienne i nieodmienne;
– tworzyć związki wyrazowe;
– określić funkcje wyrazów odmiennych i nieodmiennych w zdaniu;
– stosować poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych?
Przebieg lekcji
1. Zapisz w zeszycie oddzielnie części mowy odmienne i nieodmienne. Przypomnij krótko informacje na temat każdej z nich
(zad. 1. ze str. 194. w podręczniku).
2. Wykonaj w zeszycie zadanie 2. ze str. 194. (podręcznik) 0raz ustnie zadanie 3. z tej samej strony.
3. Wzkonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 50 na str. 140., 52. na str. 141. oraz53. na str. 142.
4. Określ formy gramatyczne zapisanych pogrubionym drukiem wyrazów (zadanie wykonaj w zeszycie).
a) Agata i Ewa kupiły nowe zeszyty.
b) W ogrodzie jest bardzo duzo ptaków.
c) Czytam ciekawą książkę.
5. Od poniższych przymiotników i przysłówków utwórz stopień wyższy i najwyższy (zadanie wykonaj w zeszycie) .
mokry, gorąco, dobrze, wysoki
6. Nazwij wszystkie części mowy występujące w poniższych zdaniach i określ, jaką pełnią funkcję składniową (jaką są częścią zdania w tych zdaniach) - zadanie wykonaj w zeszycie.
a) Błękitne niezapominajki i żółte kaczeńce zakwitły nad pobliskim rowem.
b) Ten zawodnik biegł najszybciej.
c) Dwa bilety leżały na stole.
d) Płynąca woda podmywała brzegi rzeki.
e) W mieście przybywało domów i sklepów.
f) Czy Tomek wysłał list do cioci?
g) Ach, zapomniałam zeszytu.
7. Wymień części mowy odmienne i nieodmienne.
8. Powiedz, które części mowy nie pełnią funkcji składniowej (nie są żadną częścią zdania w wypowiedzeniach).
Lekcja nr 74
Temat: W którą stronę z czasownikiem?
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia, tworzy i poprawnie stosuje strony czasownika (czynną, bierną i zwrotną).
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– rozróżniać strony: czynną, bierną i zwrotną czasowników;
- przekształca konstrukcję strony biernej w czynną i odwrotnie, odpowiednio do celu i intencji wypowiedzi
2. Czy rozumiesz konstrukcję strony czynnej i biernej czasownika?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj ustnie zadanie 4. ze str. 195 w podręczniku oraz pisemnie w zeszycie zadanie 5. z tej samej strony.
2. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w ramce na str. 196. w podręczniku.
3. Wykonaj w zeszycie zadanie 7. ze str. 196. z podręcznika.
4. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi na poniższych planszach.
Zapamiętaj!
Niektóre czasowniki mają postać przypominającą formę zwrotną, nie wyrażają jednak strony zwrotnej, np.: śmiać się, bać się, lękać się (formy te muszą wystąpić z zaimkiem zwrotnym się, nie powiemy bowiem: śmiać, bać, lękać).
Ze stroną zwrotną mamy do czynienia, gdy krótsza forma zaimka się może być zastąpiona formą dłuższą siebie, np. ubierać się - ubierać siebie, czesać się - czesać siebie.
Czasowniki nieprzechodnie mają tylko formy strony czynnej, czasowniki przechodnie mają formy strony czynnej i biernej, a część
z nich również formy strony zwrotnej.
Czasownik nieprzechodni – czasownik, który nie może mieć dopełnienia bliższego, i w związku z tym nie tworzy strony biernej. Czasowniki nieprzechodnie wyrażają stan, np. stać, iść.
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 54., 55. 56. na str. 143.
6. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
7. Ułóż samodzielnie po trzy zdania z czasownikami w stronach: czynnej, biernej i zwrotnej. Zapisz je w zeszycie. Podkreśl czasowniki
w każdej ze stron.
8. Aby sprawdzić, czy dobrze zrozumiałaś/zrozumiałeś zagadnienia omawiane na tej lekcji, odpowiedz na poniższe pytania.
W jakich stronach występują czasowniki i czym charakteryzuje się każda z nich?
Kiedy mamy do czynienia z czasownikami przechodnimi, kiedy z nieprzechodnimi?
Lekcja nr 75
Temat: Z książki na deski… teatralne.
Cele lekcji - uczeń:
- dostrzega żart w utworze;
- wskazuje w utworze cechy dramatu jako rodzaju literackiego;
- zna terminy związane z teatrem i posługuje się nimi.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- dostrzec żart w utworze;
– odróżnić dialog od monologu;
– nazywać wrażenia, jakie wzbudza w Tobie czytany tekst;
– wyodrębnić elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostium)?y, rekwizyty, mu
2. Czy wiesz:
- czym jest komizm;
- jaką funkcję pełnią w teatrze reżyser, scenograf, charakteryzator i sufler?
3. Czy rozumiesz:
- swoistość tekstu przynależnego do literatury i teatru;
- funkcje dialogu i monologu w utworze?
4. Czy znasz wyróżniki tekstu dramatycznego (podział na akty i sceny; tekst główny (dialogi i monologi) i tekst poboczny)?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 197.
2. Jakie są Twe uczucia i reakcje po zapoznaniu się z utworem?
3. Zapisz w zeszycie notatkę, w której uwzględnisz, czego spodziewa się czytelnik po tytule utworu, miejscu, bohaterach i rozmowie. a czego
dowiaduje się z treści tekstu. Określ też żródła humoru.
4. Wykonaj ustnie zadania: 3. oraz 5. ze str. 198. (podręcznik).
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 6., 7.., 8., 9. na str. 101. oraz 10., 11. i 12. na str. 102.
6. Powiedz, co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
6. Powiedz,
Lekcja nr 76
Temat: W jakiej postaci występują czasowniki?
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia i stosuje czasowniki dokonane i niedokonane;
- rozpoznaje bezosobowe formy czasownika: formy zakończone na -no, -to.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozpoznać w wypowiedziach czasowniki i określić ich funkcje w tekście;
– odróżnić czasowniki dokonane od niedokonanych;
– uzupełnić zdania czasownikami dokonanymi lub niedokonanymi w zależności od kontekstu wypowiedzi;
– rozpoznać bezosobowe formy czasownika: formy zakończone na -no, -to?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj informacje zamieszczone w ramce To już wiem! w podręczniku na str. 207.
2. Wykonaj ustnie zadanie 1. z tej samej strony.
3. Zapoznaj się z wiadomosciami z ramki ze str. 208.
4. Wykonaj w zeszycie zadania: 2. i 3. ze str. 208. oraz 4. ze str. 209. (podręcznik).
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 59., 60. na str. 145. oraz 61. i 62. na str. 146.
6. W ramach podsumowania powiedz, czym charakteryzują się czasowniki dokonane i niedokonane.
Lekcja nr 77
Temat: Poznajemy tryby czasownika.
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje i tworzy formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący).
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozpoznać formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący);
– utworzy formy odpowiednich trybów?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj w zeszycie zadanie 5. ze str. 209. (podręcznik).
2. Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi trybów czasownika zamieszczonymi w podręczniku na str. 209.
3. Wykonaj ustnie zadania: 6. i 7. ze str. 210. w podręczniku oraz pisemnie w zeszycie ćwiczenie 8. z tej samej strony.
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 63., 64. na str. 147.; 65., 66., 67. na str. 148.; 68. na str. 149.
5. Powiedz, w jakich trybach występują czasowniki i jaką funkcję pełni każdy z nich.
Lekcja nr 78
Temat: Pisownia cząstki -by z czasownikami.
Cele lekcji - uczeń:
- pisze poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– pisać poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników?
2. Czy znasz zasady pisowni cząstki -by?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj wiersz zamieszczony w podręczniku na str. 211.
2. Zapoznaj się z zasadami pisowni cząstki - by z czasownikami (ramka w podręczniku na str. 212.).
3. Wykonaj pisemnie w zeszycie zadania: 1. i 3. ze str. 212. w podręczniku oraz ustnie ćwiczenie 2. z tej samej strony.
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 17., 18., 19. na str. 180.; 20., 21., 22. na str. 181.; 23. i 24. na str. 182.
5. Powiedz, jak piszemy cząstkę - by z czasownikami.
Lekcja nr 79
Temat: Na czym polega radość pisania?
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- czyta tekst poetycki;
- wskazuje i nazywa środki stylistyczne oraz określa ich funkcję;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- odczytać wiersz na poziomie znaczeń dosłownych i przenośnych;
– wyodrębnić obrazy poetyckie;
– nazwać środki poetyckie, którymi posługuje się autorka wiersza: epitet, przenośnię, wyrazy dźwiękonaśladowcze, zdrobnienie, pytanie retoryczne;
– wyjaśnić znaczenie wykorzystanych środków poetyckich;
– wyjaśnić sens utworu;
– interpretować zakończenie utworu;
– omówić funkcje tytułu;
- odpowiedzieć na pytanie postawione w temacie lekcji;
- zredagować notatkę?
Przebieg lekcji
1. Najpierw odpowiedz na poniższe pytania.
* Kto to jest poeta?
*Jakie, według Ciebie, cechy i umiejętności powinien posiadać poeta?
* Jak wyobrażacie sobie poetę i jego najbliższe otoczenie?
* Jakie możliwości ma poeta? Czy posiada nad czymś władzę? Jeżeli uważasz, że tak, powiedz, nad czym.
* Co, według Ciebie, może sprawiać poecie radość, a co – trudność?
* Jakich poetów polskich potrafisz wymienić? Czy masz jakiegoś ulubionego? Jeżeli tak, powiedz, jakiego i dlaczego go lubisz.
* Czy kiedykolwiek sama/sam próbowałeś napisać wiersz? Co Cię do tego skłoniło? Co sprawiało trudność ? Czy byłaś/byłeś
zadowolona/zadowolony z efektu swej pracy?
2. Przeczytaj wiersz zamieszczony w podręczniku na str. 213.-214.
3. Określ nadawcę i odbiorcę tekstu poetyckiego,
4. Powiedz, co jest tematem wiersza.
5. Określ nastrój wiersza. Co na niego wpływa?
6. Zinterpretuj tytułu wiersza, biorąc pod uwagę jego treść i nastrój.
7. Biorąc pod uwagę wnioski z poprzednich zadań (punkty: 3., 4., 5.), zredaguj kilkuzdaniową notatkę w zeszycie.
8. Do jakiego rodzaju literackiego zaliczymy utwór Wisławy Szymborskiej. Uzasadnij, dlaczego.
9. Do podanych nazw środków stylistycznych dopasuj odpowiednie fragmenty wiersza. Zadanie wykonaj w zeszycie.
środki stylistyczne: epitet, onomatopeja, porównanie, zdrobnienie, metafora (przenośnia), ożywienie (animizacja)
cytaty: "z napisanej wody pić,/ która jej pyszczek odbije jak kalka?"
"pyszczek"
"czają się do skoku litery"
"białą"
"szeleści po papierze"
"jest w kropli atramentu spory zapas myśliwych"
10. Czy dzisiejsza lekcja zmieniła coś w Twym postrzeganiu poezji i poety? Uzasadnij.
11. Napisz własny wiersz.
Lekcja nr 80
Temat: Powtórzenia wiadomości i umiejętności z działu Wyobraźnia bez granic.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- wskazuje środki stylistyczne zastosowane w wierszu;
- objaśnia dosłowne i przenośne znaczenia w wierszu;
- posługuje się synonimami, wyrazami bliskoznacznymi i frazeologizmami;
- wskazuje w utworach środki stylistyczne i określa ich funkcję;
- odczytuje znaczenie przenośni;
- określa układ rymów;
- wskazuje sylaby akcentowane;
- wie, czym jest morał i potrafi go wskazać lub sformułować;
- zna cechy bajki, potrafi je wskazać w utworze;
- potrafi zbadać rytm utworu poetyckiego wie, co na niego wpływa;
- określa rodzaj i układ rymów;
- rozróżnia części mowy;
- określa funkcję składniową części mowy;
- poprawnie stosuje części mowy;
- rozróżnia, tworzy i poprawnie stosuje strony czasownika (czynną, biernąi zwrotną);
- dostrzega żart w utworze;
- wskazuje w utworze cechy dramatu jako rodzaju literackiego;
- zna terminy związane z teatrem i posługuje się nimi;
- rozróżnia i stosuje czasowniki dokonane i niedokonane;
- rozpoznaje czasaowniki porzechodnie i nieprzechodnie;
- rozpoznaje bezosobowe formy czasownika: formy zakończone na -no, -to;
- rozpoznaje i tworzy formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący);
- pisze poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wyodrębnić obrazy poetyckie w utworze poetyckim;
– określić nastrój wiersza;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– nazwać swe wrażenia po przeczytaniu wiersza;
– objaśnić dosłowne i przenośne znaczenia w wierszu;
- dobrać wyrazy bliskoznaczne, synonimy do podanego słowa;
- tworzyć związki frazeologiczne z podanym słowem;
- wskazać w utworach wyrazy dżwiekonaśladowcze, epitety, porównania, powtórzenia, uosobienia (personifikacje), ożywienia (animizacje), pytania retoryczne, anafory, przenośnie (metafory), apostrofy, zgrubienia;
- wypisać z wiersza pary rymujących się wyrazów;
- podkreślić sylaby akcentowane;
- wskazać, rozpoznać utwór stroficzny;
- wskazać w dramacie tekst główny (dialogi i monologi) i tekst poboczny;
- wskazać w utworze refren;
- zbadać rytm utworu poetyckiego, określić, co na niego wpływa;
- wskazać w utworze puentę;
- określić rodzaj i układ rymów w wierszu;
- rozpoznać w wypowiedziach części mowy odmienne i nieodmienne, nazwać je;
– utworzyć związki wyrazowe;
– określć funkcje wyrazów odmiennych i nieodmiennych w zdaniu;
– stosować poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych;
– przekształcić konstrukcję strony biernej w czynną i odwrotnie, odpowiednio do celu i intencji wypowiedzi;
- dostrzec żart w utworze;
– odróżnić dialog od monologu;
– nazwać wrażenia, jakie wzbudza w tobie czytany tekst;
– wyodrębnić elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka);
- rozpoznać formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący);
– tworzyć formy odpowiednich trybów;
– pisać poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników;
- rozróżnić i stosować czasowniki dokonane i niedokonane;
- rozpoznać czasaowniki porzechodnie i nieprzechodnie?
2. Czy wiesz:
– czym jest strofa;
– czym jest komizm;
– jaką funkcję pełnią w teatrze: reżyser, scenograf, charakteryzator i sufler?
3. Czy rozumiesz:
– konstrukcję strony czynnej i biernej czasownika;
– swoistość tekstu przynależnego do literatury i teatru;
– funkcje dialogu i monologu w utworze?
4. Czy znasz:
– wyróżniki tekstu dramatycznego (podział na akty i sceny; tekst główny (dialogi i monologi) i tekst poboczny);
– zasady pisowni cząstki -by?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj w zeszycie zadania: 6., 7., 8. ze str. 218. (podręcznik).
2. Wykonaj zadania na karcie pracy (przycisk poniżej).
3. Powiedz, co zapamiętałaś/ zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 81, 82
Temat: Sprawdzian z działu Wyobraźnia bez granic. Poprawa i omówienie sprawdzianu.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- wskazuje środki stylistyczne zastosowane w wierszu;
- objaśnia dosłowne i przenośne znaczenia w wierszu;
- posługuje się synonimami, wyrazami bliskoznacznymi i frazeologizmami;
- wskazuje w utworach środki stylistyczne i określa ich funkcję;
- odczytuje znaczenie przenośni;
- określa układ rymów;
- wskazuje sylaby akcentowane;
- wie, czym jest morał i potrafi go wskazać lub sformułować;
- zna cechy bajki, potrafi je wskazać w utworze;
- potrafi zbadać rytm utworu poetyckiego wie, co na niego wpływa;
- określa rodzaj i układ rymów;
- rozróżnia części mowy;
- określa funkcję składniową części mowy;
- poprawnie stosuje części mowy;
- rozróżnia, tworzy i poprawnie stosuje strony czasownika (czynną, biernąi zwrotną);
- dostrzega żart w utworze;
- wskazuje w utworze cechy dramatu jako rodzaju literackiego;
- zna terminy związane z teatrem i posługuje się nimi;
- rozróżnia i stosuje czasowniki dokonane i niedokonane;
- rozpoznaje czasowniki porzechodnie i nieprzechodnie;
- rozpoznaje bezosobowe formy czasownika: formy zakończone na -no, -to;
- rozpoznaje i tworzy formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący);
- pisze poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wyodrębnić obrazy poetyckie w utworze poetyckim;
– określić nastrój wiersza;
– scharakteryzować podmiot liryczny;
– nazwać swe wrażenia po przeczytaniu wiersza;
– objaśnić dosłowne i przenośne znaczenia w wierszu;
- dobrać wyrazy bliskoznaczne, synonimy do podanego słowa;
- tworzyć związki frazeologiczne z podanym słowem;
- wskazać w utworach wyrazy dżwiekonaśladowcze, epitety, porównania, powtórzenia, uosobienia (personifikacje), ożywienia (animizacje), pytania retoryczne, anafory, przenośnie (metafory), apostrofy, zgrubienia;
- wypisać z wiersza pary rymujących się wyrazów;
- podkreślić sylaby akcentowane;
- wskazać, rozpoznać utwór stroficzny;
- wskazać w dramacie tekst główny (dialogi i monologi) i tekst poboczny;
- wskazać w utworze refren;
- zbadać rytm utworu poetyckiego, określić, co na niego wpływa;
- wskazać w utworze puentę;
- określić rodzaj i układ rymów w wierszu;
- rozpoznać w wypowiedziach części mowy odmienne i nieodmienne, nazwać je;
– utworzyć związki wyrazowe;
– określć funkcje wyrazów odmiennych i nieodmiennych w zdaniu;
– stosować poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych;
– przekształcić konstrukcję strony biernej w czynną i odwrotnie, odpowiednio do celu i intencji wypowiedzi;
- dostrzec żart w utworze;
– odróżnić dialog od monologu;
– nazwać wrażenia, jakie wzbudza w tobie czytany tekst;
– wyodrębnić elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka);
- rozpoznać formy trybu czasowników (orzekający, przypuszczający, rozkazujący);
– tworzyć formy odpowiednich trybów;
– pisać poprawnie cząstkę -by z różnymi formami czasowników;
- rozróżnić i stosować czasowniki dokonane i niedokonane;
- rozpoznać czasaowniki porzechodnie i nieprzechodnie?
2. Czy wiesz:
– czym jest strofa;
– czym jest komizm;
– jaką funkcję pełnią w teatrze: reżyser, scenograf, charakteryzator i sufler, kostiumograf (kostiumolog)?
3. Czy rozumiesz:
– konstrukcję strony czynnej i biernej czasownika;
– swoistość tekstu przynależnego do literatury i teatru;
– funkcje dialogu i monologu w utworze?
4. Czy znasz:
– wyróżniki tekstu dramatycznego (podział na akty i sceny; tekst główny (dialogi i monologi) i tekst poboczny);
– zasady pisowni cząstki -by?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na arkuszu sprawdzianu.
2. Wykonaj w zeszycie te zadania (poprawnie), które zrobiłeś źle na sprawdzianie.
3. Powiedz, co zapamiętałaś/ zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 83
Temat: Niezawodny sposób na słotę.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- rozpoznaje środki stylistyczne, liczbę wersów, rym, liczbę sylab w wersie;
- wypowiada się na określony temat;
– pisze krótką wypowiedź argumentacyjną;
- zna cechy dedykacji;
- redaguje dedykację.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyodrębnić obrazy poetyckie;
– wyjaśnić znaczenie przenośni i anafor użytych w wierszu;
– rozpoznać liczbę wersów, sylab w wersie, określić rymy;
– powiedzieć o swych wrażeniach;
– objaśnić znaczenia dosłowne i przenośne;
– przedstawić własne rozumienie utworu i je uzasadnić;
– zredagować krótką wypowiedź argumentacyjną;
- napisać dedykację?
2. Czy wiesz, czym jest dedykacja i znasz jej cechy?
Przebieg lekcji
1. Korzystając ze słownika języka polskiego, wyjaśnij znaczenie słowa słota. Zwróć uwagę na budowę hasła słownikowego. Co ono zawiera?
2. Korzystając ze słownika wyrazów bliskoznacznych, dopisz synonimy do wyrazu słota.
3. Odpowiedz na poniższe pytania.
* W jakim jesteś nastroju, gdy pada deszcz?
* Co wówczas robisz?
4. Dokończ poniższe zdanie i zapisz je w zeszycie. Możesz podać więcej niż jedną propozycję.
Na słotę najlepsze jest ....
3. Wyszukaj w wierszu rady osoby mówiącej na temat spędzania czasu podczas niepogody. Wyjaśnij znaczenie użytych przenośni.
4. Omów budowę wiersza: zwróć uwagę na długość wersów, anaforę, zbadaj rymy pod względem dokładnosci brzmienia.
5. Przeczytaj definicję słowa dedykacja zamieszczoną w podręczniku na str. 225., następnie zapoznaj się z planem dedykacji i przykładową
dedykacją ze str. 226. (podręcznik).
6. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 92. na str. 54. i 55., 93. na str. 54.
7. Napisz w zeszycie dedykację, którą mógłbyś zamieścić w książce ofiarowanej koledze lub koleżance.
8. Zredaguj i zapisz w zeszycie kilkuzdaniową wypowiedź argumentacyjną na temat: Dobra książka, czyli ... jaka? W wypowiedzi podaj
przynajmniej trzy różne (konkretne ) argumenty.
Praca domowa
Przeczytaj na następną lekcję tekst zamieszczony w podręczniku na stronach: 221. – 226.
(M. Musierowicz Język Trolli).
Lekcja nr 84
Temat: Bibliofil w pizzerii.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór literacki;
- wskazuje punkt kulminacyjny;
– wyjaśnia, kto posługuje się literacką, a kto swobodną odmianą polszczyzny;
– pisze tekst o charakterze argumentacyjnym
– korzysta ze słowników
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- napisać plan wydarzeń;
– wskazać punkt kulminacyjny;
– opowiedzieć o wydarzeniach z punktu widzenia różnych bohaterów;
– scharakteryzować bohaterów, omówić ich uczucia i emocje;
– wyrazić własny sąd o postaciach i zdarzeniach;
– wskazać, co było wartościowe dla poszczególnych bohaterów;
– wyjaśnić, kto posługuje się literacką, a kto swobodną odmianą polszczyzny;
– określić sytuację komunikacyjn;
– napisać tekst o charakterze argumentacyjnym;
– skorzystać ze słowników?
2. Czy rozumiesz wpływ sytuacji komunikacyjnej na kształt wypowiedzi bohaterów?
Przebieg lekcji
1. Korzystajac z odpowiedniego słownika, wyjaśnij pojęcia: bibliofil, ekslibris.
2. Obejrzyj przykładowe ekslibrisy.
3. Dokończ poniższe zdania i zapisz je w zeszycie.
Tekst Małgorzaty Musierowicz zaliczymy do rodzaju literackiego, jakim jest…........., ponieważ.....................
W opowiadaniu zastosowano narrację…....................... Uzasadnia to fakt, że.............................................
Narratorem jest….......................
4. Zredaguj plan wydarzeń w postaci zdań pojedynczych. Podkreśl w zdaniach podmiot (jedną linią) i orzeczenie (dwiema liniami). Powiedz,
jaki związek tworzą podmiot z orzeczeniem.
5. Wskaż w opowiadaniu punkt kulminacyjny. Podkreśl dowolnym kolorem odpowiedni punkt planu i opatrz go komentarzem na marginesie:
punkt kulminacyjny.
6. Opowiedz krótko o zdarzeniu w pizzerii z punktu widzenia poszczególnych postaci: dziadka, Józinka, właściciela pizzerii, jednego
z klientów.
7. Sprawdź w słowniku wyrazów obcych lub słowniku języka polskiego, jakie jest dosłowne, a jakie przenośne znaczenie wyrazu
barbarzyństwo.
8. Zapisz w zeszycie poniższa notatkę i uzupełnij ją.
Barbarzyństwo w dosłownym znaczeniu to ............................................................................................ . Dziadek Józinka z opowiadania Język Trolli Małgorzaty Musierowicz za barbarzyństwo uznał ................................................................., gdyż ........................................................... ........................................................................................................................................... Mówiąc o książkach, użył następującego określenia: ........................................................................................................... . Jego język był ........................................................................................... ................................................................................................, w odróżnieniu od języka ....................................................................................., którym posługiwał się właściciel pizzerii.
9. Podziel się swą refleksją na temat tego, jak w dzisiejszych czasach ludzie obchodzą się z książkami. Czy spotkałaś się/spotkałeś się z jakimiś
aktami barbarzyństwa wobec nich? Jeżeli tak, to z jakimi?
Praca domowa
Napisz opowiadanie, którego tematem będzie książka/czytelnictwo.
Lekcja nr 85
Temat: Jakie wyrazy zastępuje zaimek?
Cele lekcji - uczeń:
- wie, czym jest zaimek, rozpoznaje go w tekście oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach mówionych i pisemnych;
- rozróżnia rodzaje zaimków;
- określa formy gramatyczne zaimków odmiennych.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– rozpoznać w wypowiedziach zaimki i określić ich funkcje w tekście;
– odróżnić zaimki odmienne od nieodmiennych;
– rozpoznać formy przypadków, liczby, rodzaju gramatycznego zaimka;
– stosować poprawne formy gramatyczne zaimków odmiennych;
- rozpoznać rodzaje zaimków;
– uzupełnić zdania odpowiednimi zaimkami;
- poprawnie stosować dłuższe i krósze formy zaimków;
– wskazać zaimki w tekście;
– określić funkcję zaimków w zdaniu;
– pracować z tekstem;
– przekształcić tekst, stosując zaimki?
2. Czy wiesz, kiedy stosujemy krótsze, a kiedy dłuższe formy zaimków ?
3. Czy znasz funkcje zaimków w zdaniu?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj ustnie zadanie 1. ze str. 227. w podręczniku.
2. Zapoznaj sie z informacjami na temat zaimka zawartymi w podręczniku na str. 227. oraz 228.
3. Wykonajustnie zadania: 4. i 6. ze str. 229. w podręczniku.
4. Zaimki dzielimy w zależności od tego, jaką cześć mowy zastępują (plansza pierwsza poniżej) oraz w zależności od tego, jaką pełnią funkcję
(plansza druga poniżej). Zapoznaj sie z rodzjami zaimków i zapamiętaj je.
5. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
6. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 69. na str. 150.; 70., 71., 72. na str. 151.; 73., 74. na str. 152.; 75., 77. na str. 153. i 154.; 79. na str. 155.
7. Powiedz, czym są zaimki i jak je dzielimy.
Lekcja nr 86, 87
Temat: Dawno temu, gdy znaki ryto w kamieniu… Poznajemy historię książki.
Cele lekcji - uczeń:
- zna historię powstania książki;
- czyta tekst ze zrozumieniem;
- uzasadnia postawiona tezę;
- korzysta z różnych źródeł informacji;
– rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnia ich znaczenie.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz
– wymienić najważniejsze etapy rozwoju książki;
– przedstawić etapy rozwoju książki w porządku chronologicznym, z uwzględnieniem informacji dotyczących formy i tworzywa;
– odszukać etapy rozwoju książki na osi czasu;
– uzasadnić tezę Władysława Kopalińskiego, że wynalazki papieru i druku są dwiema wielkimi rewolucjami w historii książki;
– korzystać z informacji zawartych w różnych źródłach, selekcjonować znalezione informacje;
– omówić funkcje tytułu i podtytułu;
– rozpoznać w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnić ich znaczenie?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 230. - 232.
2. Zapoznaj sie z informacjami umiesszczonymi na osi czasu (str. 234. 235. w podręczniku).
3. Na podstawie przeczytanego tekstu Władysława Kopalińskiego oraz informacji zamieszczonych na osi czasu opwiedz o dziejach ksiażki,
następnie zapisz w zeszycie krótką notatkę na ten temat.
4. Zapoznaj się ze znaczeniem słowa rewolucja (poniżej).
5. Jak myślisz, dlaczego wynalzaki papieru i druku Władysław Kopaliński określił mianem "dwu wielkich rewolucji" w historii ksiażki?
Odpowiedź zapisz w zeszycie.
6. Wykonaj w zeszycie zadanie 4. ze str. 232.
7. Wykonaj ustnie zadania: 5. ze str. 232. oraz 6. ze str. 233.
8. Powiedz, jaką funkcję pełni tytuł (gdzie jest ona umieszczony w ksiażce i dlaczego w tym miejscu?) oraz podtytuł.
9. Z której postaci książek - tradycyjnej czy w formie e-booków - chetniej korzystasz i dlaczego?
Ciekawostka
"Jednym z zaskakujących skutków pojawienia się druku było przyspieszenie rozwoju języków narodowych, takich jak angielski, francuski i niemiecki. W średniowieczu mieszkańcy Europy Zachodniej posługiwali się taką mieszaniną dialektów, że komuś z Marsylii trudno było się porozumieć z kimś z Paryża; uczeni często komunikowali się po łacinie. Drukowane książki przyczyniły się jednak do ujednolicenia się języków narodowych. „Biblia króla Jakuba”, pierwsza autoryzowana Biblia w języku angielskim, odgrywała olbrzymią rolę w ustaleniu się jego formy, jako że wersety czytane były co tydzień w kościołach w całym kraju."
(Źródło: https://lubimyczytac.pl/historia-ksiazek-skad-sie-wziely)
Chcę wiedzieć więcej.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o historii książki i pisma, kliknij w poniższe przyciski.
Lekcja nr 88, 89
Temat: Książki czekają także na ciebie.
Cele lekcji - uczeń:
- zna zasady korzystania z zasobów bibliotecznych i korzysta z nich;
- posługuje się katalogiem;
- korzysta z różnych źródeł informacji;
- rozwija kompetencje w zakresie technologii informacyjnej;
- wypowiada się na określony temat.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz
– korzystać z informacji zawartych w katalogach;
– efektywnie posługiwać się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi;
– wypowiadać się na temat swoich zainteresowań czytelniczych;
– uczestniczyć w dyskusji nad przyszłością książki.
2. Czy znasz zasady korzystania z zasobów bibliotecznych (np. w bibliotekach szkolnych oraz on-line)?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z instrukcją korzystania z katalogu bibliotecznego on-line (nagranie poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ATFalSfqttQ
2. Obejrzyj stronę internetową katalogu Powiatowej Biblioteki Publicznej w Olecku (przycisk poniżej). Czego można się z niej dowiedzieć?
Jakie rodzaje katalogów on-line zawiera?
Źródło: https://pcwe.olecko.pl/biblioteka/katalog-on-line/
3. Wykonaj ustnie zadania: 3., 4., 5. ze str. 236. w podręczniku.
4. Obejrzyj film (8:44) prezentujący informacje na temat kartkowego katalogu bibliotecznego, jego rodzajów i sposobu korzystania.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=YyrAK9IDFTI
5. Wykonaj ustnie zadanie 6. ze str. 236. w podręczniku.
6. Obejrzyj plakaty zamieszczone w podręczniku na str. 237. oraz przeczytaj zapisane obok sentencje.
7. Wykonaj ustnie zadania: m1., 2., 4. ze str. 238.
8. Wykonaj z zeszycie ćwiczeń zadania: 11. i 12. na str. 90. oraz 14. na str. 91.
9. Weź, wraz z kolegami i koleżankami z klasy, udział w dyskusji na temat przyszłości ksiażki (według punktów zawartych w zadaniu 5.
na str. 238. w podręczniku).
10. Co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji?
Zadania dodatkowe
Wykonaj zadania: 3. i 6. ze str. 238. w podręczniku.
Lekcja nr 90
Temat: Uczniowie klasy VI oraz bracia Lumière polecają kino!
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat filmu jako dziedziny sztuki;
- zna pojęcia: kinematograf, kinematografia;
- gromadzi informacje na temat sztuki filmowej.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz
– przedstawić argumenty wyjaśniające powody kariery, jaką zrobił film;
– podać różnice między pierwszymi obrazami filmowymi a kinem współczesnym;
– wyjaśnić pochodzenie wyrazów: kinematograf, kinematografia;
– gromadzić pojęcia związane ze sztuką filmową?
Przebieg lekcji
1. Czy lubisz oglądać filmy? Jeżeli tak - jakie? Co, według ciebie, przyczyniło się do tego, że gatunek sztuki, jakim jest film zyskał tak
wielką popularność na świecie?
2. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 239. - 241.
3. Wykonaj ustnie zadania: 2., 3., oraz 4. ze str. 241. w podręczniku.
4. Wtraz z kolegami i koleżankami w grupie wykonaj zadanie 5. ze str. 241. Możesz skorzystać z materiałów dodatkowych poniżej.
5. Powiedz, czego dowiedziałaś się/dowiedziałeś się na dzisiejszej lekcji.
Chcę wiedzieć więcej.
Jeżeli chcesz dowiedzieć sie więcej o historii filmu, kliknij w poniższy przycisk.
źródło: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/kinematograf;3922278.html
źródło: https://www.youtube.com/watch?v=46pnMFcs4AE
Lekcja nr 91
Temat: Z dołu, z góry, z daleka i z bliska – czyli o pracy kamery na planie filmowym.
Cele lekcji - uczeń:
- zna i rozpoznaje rodzaje planów
- zna pojęcia związane z filmem;
- redaguje Kodeks filmowca amatora;
- zna pojęcia związane z filmem.
- redaguje Kodeks filmowca amatora
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wymienić rodzaje planów filmowych;
– na wskazanym materiale określić rodzaj planu filmowego;
– ocenić przydatność poznanych planów filmowych do realizacji określonych zamysłów autorów filmu;
– zredagować Kodeks filmowca amatora?
2. Czy znasz definicje pojęć: kadr, kadrowanie, scena, ujęcie, montaż?
Przebieg lekcji
1. Najpierw obejrzyj krótkie filmy (7:02, 6:55, 8:38), by poznać podstawowe pojęcia związane z filmem jako dziełem sztuki (poniżej).
Kadr, ujęcie, scena, sekwencja
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=RtAqQKmEpIc
Plany filmowe
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=YcNSGo-hLpE
Ruchy kamery i jak budować nimi historię i emocje w filmie
Ruch kamery i jak budować nim historię i emocje w filmie
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=aG3Vmo973ic
2. Wykonaj ustnie zadanie 3. ze str. 243. w podręczniku.
3. Obejrzyj kadry z serii filmów o Harrym Potterze zamieszczone w podręczniku na str. 242. Zwróć uwagę, jakie plany w nich zastosowano.
4. Wykonaj zadania: 1. i 2. ze str. 243. w podręczniku.
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 14. , 15., 16. na str. 103. oraz 22. i 23. na str. 105.
6. Co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 92, 93
Temat: Jak powstaje film?
Cele lekcji - uczeń:
- dostrzega różnice między tekstem literackim, filmem, scenariuszem a scenopisem;
- zna środki filmowe potęgujące napięcie;
– dobiera środki wyrazu filmowego do budowania napięcia (na wskazanym materiale);
– wie, czym jest adaptacja filmowa;
- redaguje Kodeks filmowca amatora.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- czytać ze zrozumieniem fragment powieści;
– porównać tekst literacki, scenariusz i scenopis, wskazać różnice między tymi tekstami;
– dobrać środki wyrazu filmowego do budowania napięcia (na wskazanym materiale)?
2. Czy znasz:
- terminy: scenariusz, scenopis;
- budowę scenariusza;
- środki filmowe potęgujące napięcie?
3. Czy wiesz, czym jest adaptacja filmowa?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się ze scenariuszem i scenopisem na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza pt. W pustyni i w puszczy zamieszczonymi
w podręczniku na str. 244.-249.
2. Przeczytaj definicje scenopisu (podręcznik- str. 250.).
3. Przerysuj do zeszytu poniższą tabelę i uzupełnij ją.
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 18., 19., 20. na str. 104.; 22., 23. na str. 105.; 25. na str. 106. i 107.
5. Wykonaj w grupie z kolegami i koleżankami zadanie 27. ze str. 27.
6. Powiedz, co zawierają scenariusz i scenopis filmowy. Czym się od siebie różnią?
Lekcja nr 94
Temat: Pisownia przeczenia „nie” z różnymi częściami mowy.
Cele lekcji - uczeń:
– zna zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy i stosuje je w praktyce.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– stosować regułę pisowni przeczenia nie z zaimkamiw praktyce;
- stosować w praktyce zasadę pisowni nie z różnymi częściami mowy?
2. Czy znasz:
- regułę pisowni przeczenia nie z zaimkami;
– odstępstwa od reguły;
– zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj wiersz zamieszczony w podręczniku na str. 256., następnie wykonaj w zeszycie zadanie 1. ze str. 256.
2. Zapoznaj się z zamieszczonymi w podręczniku na str. 256. i 257. z zasadami pisowni nie z zaimkami oraz z zasadami pisowni nie z różnymi
częściami mowy - plansza poniżej.
Źródło: https://slidetodoc.com/z-ortografi-za-pan-brat-co-to-jest/
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 25., 26 i 27. (w zeszycie) na str. 183.; 28., 29. na str. 184.; 30., 31. na str. 185. i 186.; 32. i 33. na str.
186.
Zadania dodatkowe dla osób pracujących szybciej
Wykonaj w zeszycie zadania z popdręcznika: 2., 3., 4. ze str. 256.
4. Powiedz, z jakimi częściami mowy przeczenie nie piszemy łącznie, a z jakimi - rozdzielnie.
Lekcja nr 95
Temat: Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu Słowa i obrazy.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- rozpoznaje środki stylistyczne, liczbę wersów, rym, liczbę sylab w wersie;
- wie czym jest zaimek, rozpoznaje go w tekście oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach mówionych i pisemnych;
- rozróżnia rodzaje zaimków;
- określa formy gramatyczne zaimków odmiennych;
- zna historię powstania książki;
- czyta tekst ze zrozumieniem;
- uzasadnia postawiona tezę;
- korzysta z różnych źródeł informacji;
– rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnia ich znaczenie;
- zna zasady korzystania z zasobów bibliotecznych;
- zna i rozpoznaje rodzaje planów filmowych;
- zna pojęcia związane z filmem;
- dostrzega różnice między tekstem literackim, filmem, scenariuszem a scenopisem;
- zna środki filmowe potęgujące napięcie;
– wie, czym jest adaptacja filmowa;
– zna zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy i stosuje je w praktyce.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyodrębnić obrazy poetyckie;
– wyjaśnić znaczenie przenośni i anafor użytych w wierszu;
– rozpoznać liczbę wersów, rym, liczbę sylab w wersie;
– objaśnić znaczenia dosłowne i przenośne w tekście;
– rozpoznać w wypowiedziach zaimki i określić ich funkcje w tekście;
– odróżnić zaimki odmienne od nieodmiennych;
– rozpoznać formy przypadków, liczby, rodzaju gramatycznego zaimka;
– stosować poprawne formy gramatyczne zaimków odmiennych;
- rozpoznać rodzaje zaimków;
– uzupełnić zdania odpowiednimi zaimkami;
- poprawnie stosować dłuzszi i krótsze formy zaimków;
– wskazać zaimki w tekście;
– określić funkcję zaimków w zdaniu;
– przekształcić tekst, stosując zaimki;
– wymienić najważniejsze etapy rozwoju książki;
– przedstawić etapy rozwoju książki w porządku chronologicznym, z uwzględnieniem informacji dotyczących formy i tworzywa;
– odnaleźć etapy rozwoju książki na osi czasu;
– uzasadnić postawioną tezę;
– rozpoznać w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnić ich znaczenie;
– przedstawić argumenty wyjaśniające powody kariery, jaką zrobił film;
– podać różnice między pierwszymi obrazami filmowymi a kinem współczesnym;
– wymienić rodzaje planów filmowych;
– na wskazanym materiale określić rodzaj planu filmowego;
– ocenić przydatność poznanych planów filmowych do realizacji określonych zamysłów autorów filmu;
– porównać tekst literacki, scenariusz i scenopis oraz wskazać różnice między nimi;
– stosować regułę pisowni przeczenia nie z zaimkami i innymi częściami mowy w praktyce?
2. Czy znasz:
- funkcje zaimków w zdaniu;
- zasady korzystania z zasobów bibliotecznych (np. w bibliotekach szkolnych oraz on-line);
- znaczenie pojęć: kinematograf, kinematografia, kadr, kadrowanie, scena, ujęcie, montaż, scenopis;
- budowę scenariusza;
– środki filmowe potęgujące napięcie;
- regułę pisowni przeczenia nie z zaimkami i innymi częściami mowy?
3. Czy wiesz:
- kiedy stosujemy krótsze, a kiedy dłuższe formy zaimków;
- czym jest adaptacja filmowa?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 230.-232., następnie wykonaj w zeszycie zadania: 1., 2., 3., 4., ze str. 263. oraz 5.
ze str. 264.
2. Wykonaj w zeszycie zadania: 6., 7., 8. i 9. ze str. 264.
3. Wykonaj zadania na karcie pracy (przycisk poniżej).
4. Powiedz, co zapamiętałaś, zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 96, 97
Temat: Sprawdzian z działu Słowa i obrazy. Poprawa i omówienie sprawdzianu.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór poetycki;
- rozpoznaje środki stylistyczne, liczbę wersów, rym, liczbę sylab w wersie;
- wie czym jest zaimek, rozpoznaje go w tekście oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach mówionych i pisemnych;
- rozróżnia rodzaje zaimków;
- określa formy gramatyczne zaimków odmiennych;
- zna historię powstania książki;
- czyta tekst ze zrozumieniem;
- uzasadnia postawiona tezę;
- korzysta z różnych źródeł informacji;
– rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnia ich znaczenie;
- zna zasady korzystania z zasobów bibliotecznych;
- zna i rozpoznaje rodzaje planów filmowych;
- zna pojęcia związane z filmem;
- dostrzega różnice między tekstem literackim, filmem, scenariuszem a scenopisem;
- zna środki filmowe potęgujące napięcie;
– wie, czym jest adaptacja filmowa;
– zna zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy i stosuje je w praktyce.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyodrębnić obrazy poetyckie;
– wyjaśnić znaczenie przenośni i anafor użytych w wierszu;
– rozpoznać liczbę wersów, rym, liczbę sylab w wersie;
– objaśnić znaczenia dosłowne i przenośne w tekście;
– rozpoznać w wypowiedziach zaimki i określić ich funkcje w tekście;
– odróżnić zaimki odmienne od nieodmiennych;
– rozpoznać formy przypadków, liczby, rodzaju gramatycznego zaimka;
– stosować poprawne formy gramatyczne zaimków odmiennych;
- rozpoznać rodzaje zaimków;
– uzupełnić zdania odpowiednimi zaimkami;
- poprawnie stosować dłuzszi i krótsze formy zaimków;
– wskazać zaimki w tekście;
– określić funkcję zaimków w zdaniu;
– przekształcić tekst, stosując zaimki;
– wymienić najważniejsze etapy rozwoju książki;
– przedstawić etapy rozwoju książki w porządku chronologicznym, z uwzględnieniem informacji dotyczących formy i tworzywa;
– odnaleźć etapy rozwoju książki na osi czasu;
– uzasadnić postawioną tezę;
– rozpoznać w wypowiedziach związki frazeologiczne i wyjaśnić ich znaczenie;
– przedstawić argumenty wyjaśniające powody kariery, jaką zrobił film;
– podać różnice między pierwszymi obrazami filmowymi a kinem współczesnym;
– wymienić rodzaje planów filmowych;
– na wskazanym materiale określić rodzaj planu filmowego;
– ocenić przydatność poznanych planów filmowych do realizacji określonych zamysłów autorów filmu;
– porównać tekst literacki, scenariusz i scenopis oraz wskazać różnice między nimi;
– stosować regułę pisowni przeczenia nie z zaimkami i innymi częściami mowy w praktyce?
2. Czy znasz:
- funkcje zaimków w zdaniu;
- zasady korzystania z zasobów bibliotecznych (np. w bibliotekach szkolnych oraz on-line);
- znaczenie pojęć: kinematograf, kinematografia, kadr, kadrowanie, scena, ujęcie, montaż, scenopis;
- budowę scenariusza;
– środki filmowe potęgujące napięcie;
- regułę pisowni przeczenia nie z zaimkami i innymi częściami mowy?
3. Czy wiesz:
- kiedy stosujemy krótsze, a kiedy dłuższe formy zaimków;
- czym jest adaptacja filmowa?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na arkuszu sprawdzianu.
2. Wykonaj w zeszycie zadania, które źle zrobiłeś na sprawdzianie.
3. Powiedz, co zapamiętałaś, zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 98
Temat: O postawach Polaków wyrażających szacunek dla ojczyzny.
Cele lekcji - uczeń:
- omawia utwór liryczny;
- wypowiada się na określony temat;
- redaguje notatkę na określony temat;
- wykorzystuje wiedzę zdobytą na lekcjach historii oraz języka polskiego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać podmiot liryczny i adresata wiersza;
– wymienić epitety użyte w wierszu, wyjaśnić ich funkcję;
– dyskutować o postawach ludzi wobec ojczyzny;
– napisać notatkę na temat swoich powinności wobec ojczyzny;
- zabrać głos w dyskusji, odwołując się do wiedzy z historii i poznanych utworów literackich?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj zamieszczony w podręczniku na str. 266. wiersz Antoniego Słonimskiego pt. Polska.
2. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2., 3. i 5.ze str. 267.
3. Wysłuchaj piosenki (3:11) Marka Grechuty pt. Ojczyzna (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ACqE-0ErffY
4. Narysuj w zeszycie kontury mapy Polski, następnie, na podstawie wiersza, piosenki i własnych przemyśleń, wpisz do nich treści,
które wypełniają Polskę.
5. Jaką postawę wobec ojczyzny zawieraja wiersz i piosenka?
6. Napisz w zeszycie, co Ty mozesz zrobić dla Polski.
7. Weź z kolegami i koleżankami udział w krótkiej dyskusji na temat: Polska liczy na nas. Wykorzystaj wskazówki z podręcznika ze str. 73.
oraz Bank polskich słówek (str. 267.).
8. Podziel się swymi przemyśleniami z dzisiejszej lekcji.
Praca domowa
Wykonaj w zeszycie zadanie 9. ze str. 267.
Lekcja nr 99
Temat: Jest taki statek, co się zwie „Purpura”, jest taki port, co się „Polska” zowie.
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia legendę;
- zna cechy legendy;
- odczytuje znaczenie przenośne okrętu;
- wyszukuje w tekście potrzebne informacje;
- odwołuje się do wiedzy z historii.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- czytać tekst ze zrozumieniem;
– odczytywać tekst na poziomie znaczeń dosłownych;
– wyszukać fragmenty opisujące okręt;
– odczytać znaczenie przenośne okrętu;
– wyszukuje związki między sytuacją statku a sytuacją Polski na przełomie XVIII i XIX wieku;
– sformułować zasady, którymi powinni się kierować Polacy wobec swojej ojczyzny?
2. Czy znasz cechy legendy?
Przebieg lekcji
1. Do słowa okręt dopisz w zeszycie kilka wyrazów bliskoznacznych.
2. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 268. - 270.
3. Odszukaj w tekście fragmenty, które zawieraja opis okrętu i zachowanie załogi.
4. Wykonaj w zeszycie zadanie 2. ze str. 270.
5. Przypomnij, co znaczą pojecia: przenośnia i symbol. W razie trudności skorzystaj z odpowiedniego słownika.
6. Sprawdź w słowniku symboli, co symbolizuje okręt.
7. Wykonaj w zeszycie zadanie 3. ze str. 270. oraz ustnie zadanie 4. z tej samej strony.
8. Wykonaj w zeszycie zadanie 8. ze str. 270.
9. Z jakimi przemyśleniami kończysz dzisiejszą lekcję?
Lekcja nr 100
Temat: Poznajemy kolejne części mowy – wykrzyknik i partykułę.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia i stosuje wykrzykniki;
- zna, rozróżnia i stosuje różnego rodzaju partykuły.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyszukać wykrzykniki i partykuły w tekście;
– tworzyć dialogi z użyciem wykrzykników;
– odróżnić wykrzyknik od innych części mowy;
– używać partykuł do modyfikacji znaczenia wypowiedzi;
– wyrażać różne intencje za pomocą partykuł
– redaguje zdania z użyciem partykuł;
- rozróżniać i stosować różnego rodzaju partykuły?
2. Czy znasz rodzaje partykuł?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami na temat wykrzyknika i partykuły zawartymi w podręczniku na str. 271., 272. i 273. (ramki Zapamiętaj!).
2. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 81. i 82. na str. 156.; 83. i 84. na str. 157.; 85., 86., 87. na str. 158.
3. Wykonaj ustnie zadanie 6. ze str. 272. i 273. z podręcznika.
4. Wykonja w zeszycie zadania z podręcznika: 9., 10. oraz 11. ze str. 274.
5. Powiedz, do czego służą wykrzykniki i partykuły.
Lekcja nr 101
Temat: Mam talent. Co z nim zrobić?
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia przypowieść;
- dostrzega homonimy i wyjaśnia ich znaczenie;
- wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
- zna cechy przypowieści i wskazuje je w tekście;
- wskazuje puentę;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– czytać tekst ze zrozumieniem
– wyjaśnić, czym jest przypowieść i jakie są jej cechy charakterystyczne;
– wyjaśnić dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
– opisać i ocenić postawy przedstawione w przypowieści;
- dostrzec homonimy i wyjaśnić ich znaczenie;
– brać udział w rozmowie o sposobach na pomnażanie talentów;
- wskazać cechy przypowieści w tekście;
- wskazać puentę;
– pisać o swych talentach?
2. Czy znasz cechy przypowieści?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, jak rozumiesz słowo "talent". Napisz jego krótką definicję w zeszycie.
2. Zapisz w zeszycie synonimy do wyrazu "talent".
3. Przeczytaj przypowieśc zamieszczoną na str. 275.
4. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2., 3., 4. ze str. 276. w podręczniku. W zeszycie zapisz odpowiedzi tylko na pytania z zadania 2.
5. Wyjaśnij znaczenie frazeologizmów: zakopać talent; odgrzebać/odkopać talent; błysnąć talentem; łowca talentów. Zapisz je (wraz
z wyjaśnieniami) w zeszycie.
6. Udowodnij, że słowo "talent" jest homonimem.
7. Zapisz w zeszycie, jakie posiadasz talenty, następnie wykonaj zadanie 6. ze str. 276.
8. Zapisz w zeszycie kilka pomysłów na to, w jaki sposób możesz rozwijać swe talenty.
9. W ramach podsumowania:
- powiedz, czym charakteryzuje sie przypowieść jako gatunek literacki;
- wyjaśnij, czym jest homonim i podaj przykład homonimu;
- powiedz, dlaczego ważne jest, byśmy rozwijali swe talenty.
Lekcja nr 102
Temat: „Kto powiedział i kiedy, że Mickiewicz to nie raper?”
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia utwór literacki;
- dostrzega słownictwo potoczne i literacki;e
- sporządza słownik gwary uczniowskiej;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– odczytać nawiązanie do tytułu poematu A. Mickiewicza;
– wyszukać wyrazy i zwroty charakterystyczne dla języka potocznego;
– zastąpić potoczne słowa i zwroty synonimami z języka literackiego;
– sporządzić słownik gwary uczniowskiej;
- stosować zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach?
2. Czy znasz zasady etykiety językowej ?
Przebieg lekcji
1. Teraz otwórz podręcznik na stronie 277. Śledząc zamieszczony tam tekst, wysłuchaj dwóch wersji śpiewanych Inwokacji z Pana Tadeusza
Adama Mickiewicza (przyciski poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=oYEjnjS95xg Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=xIjejuX6et8
2. Powiedz, dlaczego możliwe było zaśpiewanie Inwokacji. W odpowiedzi odwołaj się do kompozycji utworu i zastosuj odpowiednie terminy
z teorii literatury.
3. Wysłuchaj jeszcze innej jego wersji śpiewanej (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=kpF9B_TQ5CY
4. Wypowiedz się na temat wysłuchanych utworów. Co o nich sądzisz? Czy taka wersja może ułatwić naukę tekstu na pamieć? Czy, według
Ciebie, dzieła należące do klasyki literatury można wykonywać w inny niż tradycyjny (recytacja) sposób? Uzasadnij swą odpowiedź.
5. Wykonaj ustnie zadanie 2. ze str. 278. w podręczniku oraz pisemnie (w zeszycie) zadania: 5. i 6. z tej samej strony.
6. Na koniec powiedz, kiedy można stosować słownictwo potoczne, a w jakich sytuacjach jest to niedopuszczalne.
Lekcja nr 103
Temat: Korzystamy ze słowników.
Cele lekcji - uczeń:
- zna rodzaje słowników i posługuje się nimi.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- korzystać z różnych słowników;
- odczytać skróty w hasłach słownikowych;
- rozstrzygnąć dylematy dotyczące poprawnej pisowni i wymowy, korzystając z odpowiednich słowników?
2. Czy znasz:
- alfabet;
- budowę haseł słownikowych w poszczególnych słownikach?
Pytanie kluczowe
W czym i kiedy mogą mi pomóc słowniki?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, co możesz zrobić, by rozstrzygnąć dylematy dotyczące poprawnej pisowni i wymowy.
2. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 20., 21., 22 ze str. 93.; 23., 24., 25. ze str. 94.; 26., 27., 28. ze str. 95.; 29. ze str. 95. i 96.
3. Przypomnij, jakie są rodzaje słowników i kiedy z nich korzystamy.
Lekcja nr 104, 105
Temat: Jakie obrazy z polowania pokazuje A. Mickiewicz we fragmencie Pana Tadeusza?
Cele lekcji - uczeń:
- zna zwyczaje szlacheckie i wypowiada się na ich temat;
- tworzy plan wydarzeń;
- opowiada;
- posługuje się cytatami;
- czyta i omawia utwór literacki;
- wyszukuje w tekście środki stylistyczne i określa ich funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o zwyczajach szlacheckich opisanych w Panu Tadeuszu (odwołanie do V klasy);
– napisać plan polowania;
– opowiedzieć o polowaniu;
– posługiwać się cytatami;
- wyszukać w tekście środki stylistyczne i określić ich funkcję?
2. Czy znasz środki stylistyczne?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, w jaki spsób szlachta spędzała czas, jakie były jej rozrywki. Opowiedz krótko o obyczajach szlacheckich,
które poznałeś/poznałaś w kl. V.
2. Przeczytaj fragment Pana Tadeusza Adama Mickiewicza zamieszczony w podręczniku na stronach: 279. - 284.
3. Wykonaj w zeszycie zadania: 1. i 3.ze str. 284. (podręcznik).
4. Na podstawie planu wydarzeń opowiedz, jak przebiegało polowanie.
5. Wykonaj w zeszycie zadania z podręcznika: 4. ze str. 285. i 285.
6. Powiedz, o jakim szlacheckim obyczaju była mowa na dzisiejszej lekcji, następnie wymień środki stylistyczne, które zastosował autor w celu
jego opisania.
Lekcja nr 106
Temat: „W graniu była łowów historyja krótka” – niezwykły koncert Wojskiego na rogu.
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia utwór literacki;
- wyszukuje w tekście środki stylistyczne i określa ich funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyszukać we fragmencie środki stylistyczne i wyjaśnić ich funkcje;
– opisać obrazy poetyckie przywołane w grze Wojskiego;
– powiedzieć, jak poeta oddziałuje na słuch odbiorcy;
– określić, co, według Ciebie, byłoby lepszą ilustracją przywołanego fragmentu Pana Tadeusza i uzasadnić swe zdanie?
2. Czy znasz środki stylistyczne?
3. Czy wiesz, co to jest zgrubienie i jaką funkcję może pełnić w tekście?
Przebieg lekcji
1. Najpierw obejrzyj króciutki (0:47) fragment ekranizacji Pana Tadeusza przedstawiający grę Wojskiego na rogu (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=35r8qKXjgRA
2. Przypomnij fragment Pana Tadeusza stanowiący opis koncertu Wojskiego - wysłuchaj poniższego nagrania (4:30). Tekst możesz śledzić
w podręczniku na str. 284. lub w nagraniu.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=A1nVqPwxXNI&t=266s
3. Napisz w zeszycie, na jakim instrumencie został zagrany tytułowy koncert, przez kogo i z jakiej okazji.
4. Określ, jakie środki stylistyczne zastosował Mickiewicz, opisując róg oraz co dzięki temu osiągnął. W tym celu uzupełnij tabelę (przycisk
poniżej).
5. Wykonaj w zeszycie zadanie 8. ze str. 285. w podręczniku.
6. Powiedz, jakie obrazy roztaczał przed oczyma koncert Wojskiego.
7. Napisz w zeszycie, jak zareagowali słuchacze na koncert w wykonaniu Wojskiego i z czego to wynikało.
8. Na zakończenie powiedz, jakiemu obyczajowi szlacheckiemu towarzyszyła gra na rogu.
Lekcja nr 107
Temat: Na jakie części dzielą się wyrazy podczas odmiany?
Cele lekcji - uczeń:
- poprawnie odmienia wyrazy;
– wyróżnia w wyrazie temat i końcówkę;
- dostrzega oboczności;
– wie, czym jest tzw. e ruchome w wyrazach i wskazuje je.e
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyróżnić w wyrazie temat i końcówkę;
– wskazać w temacie głoski oboczne;
– wskazać e ruchome w wyrazach;
– układać zdania z parami wyrazów wyjaśniającymi występowanie e ruchomego;
– wskazać w tekście wyrazy z e ruchomym i wyjaśnia, na czym polegają błędy w ich użyciu.
2. Czy wiesz:
- że są wyrazu, które nie mają końcówki w niektórych formach odmiany;
- czym jest temat oboczny;
- czym jest tzw. e ruchome w wyrazach?
Pytanie kluczowe
Do czego przyda mi się wiedza z zakresu odmiany rzeczownika przez przypadki?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami zapisanymi w tabeli Zapamiętaj! zamieszczonej w podręczniku na str. 286.
2. Wykonaj ustnie zadania: 1. ze str. 286. oraz 2. ze str. 287. w podręczniku.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 88. na str. 159., 89., 90., 91. na str.160. oraz 92. na str. 161.
4. Zapoznaj się z informacjami zapisanymi w tabeli Zapamiętaj! zamieszczonej w podręczniku na str. 288.
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 93. na str. 161., 94. i 95. na str. 162.
6. Zapoznaj się z informacjami zapisanymi w tabeli Zapamiętaj! zamieszczonej w podręczniku na str. 289.
7. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 96., 97. oraz 98. na str. 162.
8. Powiedz, czym są: temat flaksyjny, końcówka fleksyjna, tematy oboczne.
Lekcja nr 108
Temat: Piszemy poprawnie zakończenia rzeczowników.
Cele lekcji - uczeń:
- zna i poprawnie stosuje zasady pisowni -i, -ii, -ji w zakończeniach rzeczowników.
e
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– zapisać formy wyrazowe zgodnie z zasadami ortograficznymi;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej rzeczowników pospolitych rodzaju żeńskiego zakończonych na -ja;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej żeńskich nazw własnych zakończonych na -ja.
2. Czy znasz zasady ortograficzne dotyczące pisowni -i, -ji, -ii w zakończeniach rzeczowników?
Pytanie kluczowe
Dlaczego powinienem/powinnam znać zasady ortograficzne i poprawnie je stosować?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj wiersz ze str. 290. w podręczniku oraz informacje zamieszczone w ramce Zapamiętaj! na str. 291. i 292.
2. Wykonaj w zeszycie zadanie 2. ze str. 291. w podręczniku.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 34., 35., na str. 187.; 36. na str. 187. i 188.; 37. na str. 188.; 38. na str. 188. i 189.; 39., 40. na str. 189.;
41., 42. na str. 190.
4. Powiedz, kiedy w zakończeniach rzeczowników piszemy: -i, -ii, -ji.
Lekcja nr 109, 110
Temat: Promujemy język polski i polską kulturę.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat polszczyzny, osób, miejsc, produktów, potraw (w tym regionalnych), przedmiotów, które mogłyby promować Polskę;
- redaguje tekst argumentacyjny.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wyjaśnić, dlaczego język polski może sprawiać kłopoty osobom uczącym się go;
– wyszukać wyrazy dźwiękonaśladowcze;
– czytać ze zrozumieniem fragment Ustawy o języku polskim;
– wybierać najważniejszy, Twym zdaniem, zapis ustawy i uzasadnia swój wybór;
– wyjaśnić sens dwuwiersza Mikołaja Reja;
– wymyślić hasło promujące język polski;
– zaproponować, jak zorganizować w szkole Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego;
– wyjaśnić określenie "patriotyzm konsumencki";
– wymienić osoby, miejsca, produkty, potrawy (w tym regionalne), przedmioty, które mogłyby promować Polskę;
– pisać tekst argumentacyjny?
2. Czy ćwiczysz czytanie łamańców językowych?
Pytanie kluczowe
Dlaczego należy posługiwać się poprawną polszczyzną oraz dbać o kulturę, tradycje i produkty polskie?
Przebieg lekcji
1. Obejrzyj poniższe filmiki, aby poznać historię języka polskiego.
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 1 - Polszczyzna jako język słowiański (1:52)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=RxPKer-tmfA
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 2 - Powstanie języka polskiego (1:52)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=UZW4GgzQ1c4
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 3 - Rozwój polszczyzny w średniowieczu (1:11)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=C_mCux85_38
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 4 - Najstarsze zabytki piśmiennictwa (1:56)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=fSbzsA7kDiU
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 5 - Renesans i polszczyzna (2:00)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=pULsS1pPDlg
Błyskawiczne dzieje polszczyzny. Odcinek 6 - Polszczyzna barokowa i sarmacka (2:25)
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=kA0wXEp-EKI
2. Powiedz, czy zawsze Polacy mogli porozumiewać się w swym ojczystym języku. Odwołaj się do swej wiedzy z historii i z języka polskiego.
3. Przeczytaj fragment Ustawy o języku polskim zamieszczony w podręczniku na str. 294.
4. Wykonaj ustnie zadania: 1., 2., 3. ze str. 295. w podręczniku.
5. Wykonaj w zeszycie zadania: 5., 7., 8.. 9. ze str. 296.
6. Przypomnij, na czym polega i co ma na celu akcja Narodowe Czytanie oraz zapoznaj się z informacjami na temat kampanii „Ojczysty – dodaj
do ulubionych” (przyciski poniżej).
7. Przeczytaj tekst ze str. 297. w podręczniku.
8. Wykonaj ustnie zadania: 2. i 3. z tej samej strony oraz zadania: 1. i 3. ze str. 298.
9. Wykonaj w zeszycie zadanie 2. ze str. 298.
10. Wykonaj plakat promujący czytelnictwo.
11. Dlaczego należy posługiwać się poprawną polszczyzną oraz dbać o kulturę, tradycje i produkty polskie?
Lekcja nr 111,112
Temat: Co to znaczy: „polegać na kimś jak na Zawiszy”?
Cele lekcji - uczeń:
- zna cechy hymnu, wskazuje je w utworze;
- czyta tekst;
- wypowiada się na temat bohatera.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wymienić cechy hymnu i wskazać je w przeczytanym utworze;
– wyjaśnić znaczenie słów: "polegać na kimś jak na Zawiszy";
– opisać postawę bohaterki utworu Zachowałaś się jak trzeba;
– wymienić cechy „Inki”
– podać informacje nt. patrona swej szkoły?
Pytania kluczowe
1. Czy warto należeć do organizacji harcerskiej i do czego taki udział zobowiązuje?
2. Jaką postawę należy przyjąć wobec ogólnie szanowanych wartości i jakie są tego konsekwencje?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się najpierw z zamieszczonymi poniżej, pochodzącymi z Wikipedii informacjami na temat harcerstwa.
Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) i Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR) to dwie organizacje harcerskie, które działają w Polsce. Każda z nich posiada własny wzór mundurów harcerskich noszonych przez jej członków.
Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) – największa polska organizacja harcerska. Powstała na zjeździe 1–2 listopada 1918 z połączenia wszystkich wcześniej działających organizacji harcerskich i skautowych (scalenie organizacji z trzech zaborów przebiegało w trudnym okresie formowania się II Rzeczypospolitej i zakończyło pod koniec 1920). Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem, otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie.
W latach 1936–1989 posiadał status stowarzyszenia wyższej użyteczności. Od 16 lutego 2004 zarejestrowany jest jako organizacja pożytku publicznego. Jest członkiem Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych.
Nazwę Związek Harcerstwa Polskiego nosiły również poprzedniczki obecnego ZHP:
-
organizacja skautowa kierowana przez Naczelną Komendę Skautową w Warszawie, działająca do 1 listopada 1916,
-
organizacja harcerska działająca na terenie Królestwa Polskiego (regencyjnego), działająca od 2 listopada 1916 do 2 listopada 1918.
Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR) – organizacja harcerska, powołana 12 lutego 1989 przez instruktorów z terenu całej Polski. Powstała, aby zjednoczyć wysiłki niezależnych środowisk harcerskich poprzez powołanie alternatywnej ogólnopolskiej organizacji harcerskiej.
Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej odwołuje się do tradycji ideowej skautingu i polskiego harcerstwa, kontynuuje zasady programowe, metodyczne i organizacyjne Związku Harcerstwa Polskiego lat 1918–1939 oraz twórczo rozwijać dorobek niezależnych środowisk harcerskich działających po 1945 w ZHP i poza nim. ZHR używa tradycyjnego hymnu, odznak oraz Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego. Lilijka harcerska będąca symbolem ZHR (tradycyjna lilijka przepasana w węźle biało-czerwoną szarfą) została zaprojektowana w 1989 przez hm. Małgorzatę Wojtkiewicz z Sopotu.
Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej to wspólnota przyjaciół – dzieci, młodzieży i dorosłych, która w oparciu o wartości chrześcijańskie, poprzez przykład własny instruktorek i instruktorów harcerskich, pracę nad sobą, służbę, przygodę oraz inne elementy metody harcerskiej wychowuje człowieka pełnego radości życia, odpowiedzialnego za Polskę i gotowego podjąć wyzwania współczesności.
Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej jest organizacją non-profit, od 20 kwietnia 2004 zarejestrowany jest jako organizacja pożytku publicznego. Związek opiera swoją działalność wychowawczą na społecznej pracy członków. Związek jest niezależny organizacyjnie i ideowo od jakiejkolwiek partii politycznej.
2. Obejrzyj krótki (6:17) film, który przybliży Ci funkcjonowanie i idee harcerswta. Może i Ty zdecydujesz się wstąpić do tej organizacji?
=
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ho6OcUtZxXY
3. Wysłuchaj teraz piosenki Harcerskie ideały (2:40). Jej słowa możesz śledzić na ekranie. Jeżeli chcesz, śpiewaj razem z harcerkami.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=sExTImBeD1M
4. Wysłuchaj hymnu harcerskiego (0:50). Jego tekst możesz śledzić w podręczniku na str. 299.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=1Z2gE0CoO5w
5. Przypomnij cechy gatunkowe hymnu. Wskaż je w wysłuchanym utworze.
6. Zapoznaj się z pochodzącymi z Wikipedii informacjami na temat Zawiszy Czarnego (przycisk poniżej).
7. Odczytaj słowa przyrzeczenia harcerskiego zamieszczone na str. 299. Jakie ideały one odzwierciedlają i do jakich tradycji się odwołują?
8. Wykonaj najpierw ustnie, następnie w zeszycie zadanie 2. ze str. 299.
9. Wykonaj w zeszycie zadanie 3. ze str. 300. Możesz wykorzystać informacje zamieszczone w punkcie 6. (przycisk powyżej).
10. Wykonja ustnie zadania: 4. i 5. ze str. 300.
11. Obejrzyj krótki film (4:34), który przybliży Ci postać Danuty Siedzikówny - "Inki".
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=yChrddUbyy0
12. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 301. - 302. oraz informacje z ramki Czy wiesz, że... ze str. 303.
13. Wykonaj w zeszycie zadania: 2., 3., 4. ze str. 302.
14. Wykonaj ustnie zadanie 5. ze str. 302.
15. W ramach podsumowania odpowiedz na pytania kluczowe do lekcji.
Lekcja nr 113, 114
Temat: Uczymy się pisać list oficjalny.
Cele lekcji - uczeń:
- redaguje poprawnie list prywatny i oficjalny.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– poprawnie zapisać zwroty grzecznościowe;
– stosować odpowiednie formy językowe, w tym formuły początku i końca, w zależności od typu listu, sytuacji nadawcy i osoby adresata;
– zredagować list oficjalny według podanego schematu?
2. Czy znasz:
- elementy składowe listu oficjalnego;
- graficzne rozmieszczenie komponentów listu oficjalnego?
3. Czy wiesz, czym się różni list oficjalny od listu prywatnego?
Pytanie kluczowe
1. Do czego przyda mi się umiejętność redagowania listu oficjalnego?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, kiedy i do kogo piszemy list prywatny oraz z jakich elementów składa się ta forma wypowiedzi.
2. Przeczytaj informacje dotyczące listu oficjalnego - ramka Zapamiętaj! na str. 303. w podręczniku, załącznika (przycisk poniżej) oraz planszy.
3. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
4. Zapoznaj się ze schematem listu oficjalnego (str. 304.) oraz przykładem takiego listu (str. 305.).
5. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 67. na str. 43., 68. na str. 43. - 44.
6. Wykonaj w zeszycie do prac pisemnych zadanie 69. ze str. 44. (napisz list otwarty na podany temat, skorzystaj w tym celu ze wskazówek
zamieszczonych w ćwiczeniu oraz ze schematu i przykładu listu oficjalnego z podręcznika.
7. Na zakończenie powiedz:
- jak jest zbudowany list oficjalny, kiedy i do kogo go piszemy;
- czym różni się list oficjalny od prywatnego;
- do czego przyda Ci się umiejętność redagowania listu oficjalnego.
Lekcja nr 115
Temat: Każdy ma w życiu swoje „Westerplatte”…
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia tekst;
- wie, czym jest symbol;
- wskazuje i odczytuje symbole zawarte w tekście;
- wypowiada się na temat wartości.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– odczytać tekst na poziomie znaczeń dosłownych i przenośnych;
– odczytać symbole w tekście homilii;
– wymienić wartości, o których przypomina papież;
– brać udział w rozmowie na temat najważniejszych dla siebie wartości?
2. Czy rozumiesz, czym jest symbol?
3. Czy wiesz, czym jest homilia?
Pytanie kluczowe
1. Jakie przesłanie kieruje do mnie w swej homilii Jan Paweł II?
Przebieg lekcji
1. Najpierw wysłuchaj informacji o Janie Pawle II (film poniżej - 6:37). Dziś poznasz fragment jego wypowiedzi skierowanej do młodych ludzi
podczas spotkania na Westerplatte 1987 roku.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=dVn2dxMoyiM
2. Teraz wysłuchaj (6:37) wypowiedzi papieża skierowanej do młodzieży. Tekst możesz śledzić w podręczniku na str. 306. i 307.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=5LDviHASHA0
3. Wykonaj ustnie zadania: 1. i 2. ze str. 307. w podręczniku.
4. Przeczytaj poniższe informacje na temat medalu Młody Bohater (źródło: https://www.gov.pl/web/mswia/mlody-bohater).
"Wręczanie Medalu "Młody Bohater" zostało zainaugurowane przez ministra Mariusza Błaszczaka w czerwcu 2016 r. i jest kontynuowane przez kolejnych ministrów. Szef MSWiA wręczając Medal nagradza dzieci i młodych ludzi, którzy wykazali się opanowaniem w sytuacji zagrożenia i pomogli uratować życie innych. Do tej pory Medal "Młody Bohater" otrzymało ponad 100 dzieci z całej Polski."
5. Powiedz, co sądzisz o przyznawaniu takiego odznaczenia. Czy jego otrzymanie jest tylko powodem do dumy, czy również do czegoś
zobowiazuje?
6. Przyjrzyj się fotografii zamieszczonej w podręczniku na str. 306. Jak sądzisz jaka jest symbolika okrętu i papieża stojącego na mostku
kapitańskim?
7. Wykonaj ustnie zadanie 5. ze str. 308. oraz pisemnie zadania: 6. i 7. z tej samej strony.
8. Powiedz, czy mimo iż nie uczestniczyłaś/uczestniczyłeś spotkaniu młodzieży z papieżem na Westerplatte 1987 roku, słowa te nie są
skierowane także do Ciebie. Odpowiedź uzasadnij.
9. Odpowiedz na pytanie kluczowe z lekcji.
Lekcja nr 116
Temat: Powtórzenie i utrwalenie wiadomości z działu Dbam o Polskę.
Cele lekcji - uczeń:
– wskazuje podmiot liryczny i adresata wiersza;
–wskazuje środki stylistyczne użyte w wierszu, wyjaśnia ich funkcje;
– zna cechy legendy;
- rozróżnia i stosuje wykrzykniki;
- zna, rozróżnia i stosuje różnego rodzaju partykuły;
- dostrzega homonimy i wyjaśnia ich znaczenie;
- wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
- zna cechy przypowieści i wskazuje je w tekście;
- wskazuje puentę;
- dostrzega słownictwo potoczne i literackie;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach;
- zna budowę haseł słownikowych w poszczególnych słownikach;
- rozpoznaje, z jakiego słownika pochodzi hasło;
- zna zwyczaje szlacheckie;
- poprawnie odmienia wyrazy;
– wyróżnia w wyrazie temat i końcówkę;
- dostrzega oboczności;
– wie, czym jest tzw. e ruchome w wyra-zach i wskazuje je;
- zna i poprawnie stosuje zasady pisowni -i, -ii, -ji w zakończeniach rzeczowników;
- zna cechy hymnu, wskazuje je w utworze;
– rozumie, czym jest symbol;
– odczytuje symbole.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać podmiot liryczny i adresata wiersza;
–wskazać środki stylistyczne użyte w wierszu i wyjaśnia ich funkcje;
– wyszukać wykrzykniki w tekście;
– tworzyć dialogi z użyciem wykrzykników;
– odróżnić wykrzyknik od innych części mowy;
– wyszukać partykuły w zdaniach;
– używać partykuł do modyfikacji znaczenia wypowiedzi;
– wyrazić różne intencje za pomocą partykuł;
– redagować zdania z użyciem partykuł;
- rozróżnić i stosować różnego rodzaju partykuły;
– czytać tekst ze zrozumieniem;
– wyjaśnić, czym jest przypowieść i jakie są jej cechy charakterystyczne;
– wyjaśnić dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
– opisać i ocenić postawy przedstawione w przypowieści;
- dostrzegać homonimy i wyjaśnia ich znaczenie;
- wskazać w tekście cechy przypowieści;
- wskazać puentę;
– wyszukać wyrazy i zwroty charakterystyczne dla języka potocznego;
– zastąpić potoczne słowa i zwroty synonimami z języka literackiego;
- stosować zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach;
- rozpoznać, z jakiego słownika pochodzi hasło;
– wyróżnić w wyrazie temat i końcówkę;
– wskazać w temacie głoski oboczne;
– wskazać e ruchome w wyrazach;
– układać zdania z parami wyrazów wyjaśniającymi występowanie e ruchomego;
– wskazać w tekście wyrazy z e ruchomym i wyjaśnić, na czym polegają błędy w ich użyciu;
– zapisać formy wyrazowe zgodnie z zasadami ortograficznymi;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej rzeczowników pospolitych rodzaju żeńskiego zakończonych na -ja;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej żeńskich nazw własnych zakończonych na –ja;
- wskazać cechy hymnu w utworze;
– odczytać symbole?
2. Czy rozumiesz, czym jest symbol ?
3. Czy wiesz:
- że są wyrazu, które nie mają końcówki w niektórych formach odmiany;
- czym jest temat oboczny;
- czym jest tzw. e ruchome w wyrazach?
4. Czy znasz:
- cechy legendy;
- różnego rodzaju partykuły;
- cechy przypowieści;
- zasady etykiety językowej;
- budowę haseł słownikowych w poszczególnych słownikach;
- zwyczaje szlacheckie;
- zasady ortograficzne dotyczące pisowni -i, -ji, -ii w zakończeniach rzeczowników;
- cechy hymnu?
Pytanie kluczowe
1. Jak mogę przygotować sie do sprawdzianu?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, czym charakteryzują się: legenda, przypowieść, hymn jako gatunki literackie. Do jakich rodzajów literackich należą?
2. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
3. Powiedz, co zapamiętałeś/ zapamiętałaś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 117, 118
Temat: Sprawdzian z działu Dbam o Polskę. Poprawa i omówienie sprawdzianu.
Cele lekcji - uczeń:
– wskazuje podmiot liryczny i adresata wiersza;
–wskazuje środki stylistyczne użyte w wierszu, wyjaśnia ich funkcje;
– zna cechy legendy;
- rozróżnia i stosuje wykrzykniki;
- zna, rozróżnia i stosuje różnego rodzaju partykuły;
- dostrzega homonimy i wyjaśnia ich znaczenie;
- wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
- zna cechy przypowieści i wskazuje je w tekście;
- wskazuje puentę;
- dostrzega słownictwo potoczne i literackie;
- zna i stosuje zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach;
- zna budowę haseł słownikowych w poszczególnych słownikach;
- rozpoznaje, z jakiego słownika pochodzi hasło;
- zna zwyczaje szlacheckie;
- poprawnie odmienia wyrazy;
– wyróżnia w wyrazie temat i końcówkę;
- dostrzega oboczności;
– wie, czym jest tzw. e ruchome w wyra-zach i wskazuje je;
- zna i poprawnie stosuje zasady pisowni -i, -ii, -ji w zakończeniach rzeczowników;
- zna cechy hymnu, wskazuje je w utworze;
– rozumie, czym jest symbol;
– odczytuje symbole.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać podmiot liryczny i adresata wiersza;
–wskazać środki stylistyczne użyte w wierszu i wyjaśnia ich funkcje;
– wyszukać wykrzykniki w tekście;
– tworzyć dialogi z użyciem wykrzykników;
– odróżnić wykrzyknik od innych części mowy;
– wyszukać partykuły w zdaniach;
– używać partykuł do modyfikacji znaczenia wypowiedzi;
– wyrazić różne intencje za pomocą partykuł;
– redagować zdania z użyciem partykuł;
- rozróżnić i stosować różnego rodzaju partykuły;
– czytać tekst ze zrozumieniem;
– wyjaśnić, czym jest przypowieść i jakie są jej cechy charakterystyczne;
– wyjaśnić dosłowne i przenośne znaczenie przypowieści;
– opisać i ocenić postawy przedstawione w przypowieści;
- dostrzegać homonimy i wyjaśnia ich znaczenie;
- wskazać w tekście cechy przypowieści;
- wskazać puentę;
– wyszukać wyrazy i zwroty charakterystyczne dla języka potocznego;
– zastąpić potoczne słowa i zwroty synonimami z języka literackiego;
- stosować zasady etykiety językowej w swych wypowiedziach;
- rozpoznać, z jakiego słownika pochodzi hasło;
– wyróżnić w wyrazie temat i końcówkę;
– wskazać w temacie głoski oboczne;
– wskazać e ruchome w wyrazach;
– układać zdania z parami wyrazów wyjaśniającymi występowanie e ruchomego;
– wskazać w tekście wyrazy z e ruchomym i wyjaśnić, na czym polegają błędy w ich użyciu;
– zapisać formy wyrazowe zgodnie z zasadami ortograficznymi;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej rzeczowników pospolitych rodzaju żeńskiego zakończonych na -ja;
– tworzyć poprawne formy D., C. i Ms. liczby pojedynczej żeńskich nazw własnych zakończonych na –ja;
- wskazać cechy hymnu w utworze;
– odczytać symbole?
2. Czy rozumiesz, czym jest symbol ?
3. Czy wiesz:
- że są wyrazu, które nie mają końcówki w niektórych formach odmiany;
- czym jest temat oboczny;
- czym jest tzw. e ruchome w wyrazach?
4. Czy znasz:
- cechy legendy;
- różnego rodzaju partykuły;
- cechy przypowieści;
- zasady etykiety językowej;
- budowę haseł słownikowych w poszczególnych słownikach;
- zwyczaje szlacheckie;
- zasady ortograficzne dotyczące pisowni -i, -ji, -ii w zakończeniach rzeczowników;
- cechy hymnu?
Pytania kluczowe
1. Co może mi pomóc w poprawie sprawdzianu?
2. Dlaczego powinienem/powinnam poprawić sprawdzian dobrze?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na kartkach ze sprawdzianem.
2. Odpowiedz (ustnie) na pytania kluczowe do lekcji.
3. Popraw w zeszycie wszystkie zadania, które miałaś.miałeś zrobione źle na sprawdzianie. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
4. Powiedz, co zapamiętałeś/ zapamiętałaś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 119, 120
Temat: Obieżyświat czy domator? Oceniamy głównego bohatera książki W 80 dni dookoła
świata.
Cele lekcji - uczeń:
- korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych i antonimów;
- dobiera synonimy i antonimy do podanego słowa;
- czyta tekst;
- wypowiada się na temat bohatera;
- uzasadnia własne zdanie;
- wyszukuje informacje w tekście.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o wydarzeniu opisanym we fragmencie powieści;
– przedstawić cechy głównego bohatera;
– zilustrować cytatami z tekstu wymieniane cechy bohatera;
– podać synonimy słowa "obieżyświat";
– podać antonimy słowa "obieżyświat";
– korzystać ze słownika wyrazów bliskoznacznych oraz słownika antonimów?
Pytanie kluczowe
Czy Phileas Fogg to postać, którą warto naśladować?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 312. - 316.
2. Określ elementy świata przedstawionego. Zapisz w zeszycie notatkę na ten temat.
3. Wykonaj w zeszycie zadania: 1., 2., ze str. 316. (podręcznik).
4. Zapisz w zeszycie cechy charakteru pana Fogga. Każdą z nich uzasadnij własnymi słowami lub cytatem z tekstu.
5. Wykonaj w zeszycie zadania: 3., 4. ze str. 316. (podręcznik).
6. Odpowiedz na pytanie kluczowe do lekcji. Pamiętaj o uzasdnieniu.
Lekcja nr 121, 122, 123
Temat: Dlaczego podróże pociągają ludzi?
Cele lekcji - uczeń:
- dostrzega cechy powieść podróżniczo - przygodowej;
- redaguje szczegółowy plan wydarzeń;
- podaje argumenty na potwierdzenie tezy;
– wymienia tytuły książek podróżniczo-przygodowych;
– redaguje opowiadanie o ciekawej podróży
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– zredagować szczegółowy plan wydarzeń;
– wskazać punkty szczególnie ważne dla przebiegu akcji;
– określić gatunek powieści;
– podać cechy, które świadczą o tym, że przedstawiony fragment to powieść podróżniczo-przygodowa;
– redagować opowiadanie o ciekawej podróży;
– opowiadać o przygotowaniach do podróży w swoim domu;
– odpowiedzieć na pytanie zawarte w temacie;
- podać argumenty na potwierdzenie tezy;
– wymienić tytuły książek podróżniczo-przygodowych.
Pytania kluczowe
Czy warto podróżować?
Dlaczego motyw wędrówki jest często obecny w literaturze?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, w jakim celu ludzie podróżują?
2. Wykonaj zadania z karty pracy (przycisk poniżej).
3. Wykonaj w zeszycie zadania: 5. , 6. i 7. ze str. 316.
6. Wykonaj ustnie zadania: 8. i 13. ze str. 317.
7. Odpowiedz na pytania kluczowe do lekcji.
8. Zredaguj opowiadanie, w którym przedstawisz, jak mogła przebiegać podróż Phileasa Fogga i jego służącego z Londynu do Calais. Pamiętaj,
by zachować realia epoki (druga połowa XIX wieku).
Przydatne informacje
Dover – miasto w Anglii, w hrabstwie Kent, w dystrykcie Dover, brytyjski port nad kanałem La Manche. Punkt Anglii najbliższy Francji – jest oddalony od francuskiego portu Calais o 34 kilometry, dlatego też Dover nazywane jest Bramą Anglii.
Calais - informacje w podręczniku na str. 313.
Nowe środki transportu, które pojawiły się w drugiej połowie XIX w.:
-
elektryczne tramwaje i lokomotywy;
-
rowery;
-
sterowce;
-
samochody (Ford T);
-
statki parowe (sprawniejsze od żaglowców).
Pamiętaj, że bohaterowie mieli jechać z Londyny do Dover pociągiem, który odjeżdżał o 8:45. Z Dover musieli jeszcze dotrzeć do Callas (przez Kanał La Manche - 186 mil).
Lekcja nr 124
Temat: Dziecko i dzieciństwo – czym się różnią rzeczowniki konkretne od abstrakcyjnych?
Jak jeszcze możemy podzielić rzeczowniki?
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia rzeczowniki konkretne, abstrakcyjne, żywotne, nieżywotne, osobowe, nieosobowe, pospolite, własne.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– grać w państwa, miasta;
– rozróżnić rzeczowniki konkretne, abstrakcyjne, żywotne, nieżywotne, osobowe, nieosobowe, pospolite, własne;
– wyszukać rzeczowniki abstrakcyjne wśród podanych części mowy;
– dopasować rzeczowniki abstrakcyjne do przysłów.
Pytania kluczowe
Do czego potrzebne są rzeczowniki?
Czemu ma służyć podział rzeczowników na różne kategorie?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami na temat rzeczowników konkretnych i abstrakcyjnych zamieszczonymi w podręczniku na str. 319.
2. Wykonaj w zeszycie zadania: 5. ze str. 319. i 6. ze str.320.
3. Przeczytaj informacje z poniższych plansz.
4. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
5. Przerysuj do zeszytu tabelę, następnie wpisz do niej poniższe rzeczowniki.
6. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 112. i 113. na str. 169., 114. na str. 170.
7. Narysuj w zeszycie poniższą tabelę, następnie zagraj z kolegą lub z koleżanką z ławki w państwa, miasta.
8. Powiedz, do czego potrzebne są rzeczowniki? Czy moglibyśmy bez nich funkcjonować? Jak myślisz, czemu służą kategorie rzeczowników?
Lekcja nr 125, 126
Temat: Znamy już wszystkie części mowy!
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia części mowy;
- określa formy gramatyczne części mowy;
- poprawnie odmienia i stosuje części mowy;
- wskazuje temat i końcówkę w rzeczownikach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać w tekście poznane części mowy;
– tworzyć zdania z określonymi częściami mowy;
– określać formy gramatyczne części mowy odmiennych;
- poprawnie odmieniać i stosować części mowy;
- wskazywać temat i końcówkę w rzeczownikach?
2. Czy znasz części mowy odmienne i nieodmienne?
Pytanie kluczowe
Jakie są części mowy i do czego są mi one potrzebne?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, jakie są części mowy odmienne i nieodmienne.
2. Wykonaj w zeszycie zadania z podręcznika: 7., 9., 10., 11., ze str. 320.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 99., 100. na str. 163.; 101.,102., 103. na str. 164.; 104. na str. 165.; 105. na str. 166.; 106., 107. na str.
167.; 198., 109., 110. na str. 168. i 111. na str. 169.
4. Odpowiedz na pytania kluczowe z lekcji.
Lekcja nr 127
Temat: Sprawdzian z części mowy.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia części mowy;
- określa formy gramatyczne części mowy;
- poprawnie odmienia i stosuje części mowy;
- wskazuje temat i końcówkę w rzeczownikach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać w tekście poznane części mowy;
– tworzyć zdania z określonymi częściami mowy;
– określać formy gramatyczne części mowy odmiennych;
- poprawnie odmieniać i stosować części mowy;
- wskazywać temat i końcówkę w rzeczownikach?
2. Czy znasz części mowy odmienne i nieodmienne?
Pytanie kluczowe
Czy potrafię wykorzystać wiedzę o częściach mowy w praktyce?
Przebieg lekcji
Wykonaj zadania na karcie sprawdzianu.
Lekcja nr 128, 129
Temat: Bohaterowie na tropach przygody.
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia fragment powieści;
- uzasadnia, że przeczytany utwór jest pwieścią przygodową, podaje przykłady innych powieści tego typu;
- wypowiada się na temat bohatera literackiego;
- wyszukuje w tekście potrzebne informacje.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– określić czas i miejsce akcji;
– wymienić bohaterów utworu;
– przedstawić przebieg akcji we fragmencie powieści;
– wskazać cechy powieści przygodowej we fragmencie utworu i na podstawie innych znanych mu tekstów;
– scharakteryzować tytułowego bohatera?
2. Czy wiesz, czym jest powieść przygodowa?
Pytanie kluczowe
Czy warto czytać powieści przygodowe?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 323. - 327.
2. Wykonaj w zeszycie zadania: 1. ze str. 327.; 2. i 4. ze str. 328.
3. Odpowiedz na pytanie kluczowe do lekcji.
4. Napisz charakterystykę tytułowego bohatera. W tym celu wykorzystaj wskazówki zamieszczone w podręczniku na str. 328.
Lekcja nr 130
Temat: Związki składniowe. Wyrazy poza związkami.
Cele lekcji - uczeń:
- rozróżnia związki składniowe w zdaniu;
- dostrzega wyrazy poza związkami.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- rozróżnić i określić zwiazki składniowe w zdaniu;
- wskazać wyrazy poza związkami?
Pytanie kluczowe
Jak poradzić sobie z rozróżnieniem związków składniowych?
Przebieg lekcji
1. Najpierw zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi na poniższych planszach.
2. Teraz obejrzyj uważnie film (8:24). Zwróć uwagę na pojawiajace się w nim związki składniowe i na analizę zdania.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=IW2pIdome3k
3. Przedstaw poniższe zdania na wykresach. Nazwij związki składniowe i wskaż wyrazy poza związkami.
Barwne motyle latały nad kwiatami.
Uprasowane ubrania leżały w szafie.
Projekt Pawła wygrał w konkursie.
Zmęczeni turyści odpoczywali w pokojach hotelowych.
Nasz ogrodnik posadził wczoraj piękne róże.
Dzieci wykonały pracę niezwykle starannie.
4. Zapisz zdania w zeszycie. Podkreśl wyrazy będące poza związkami w zdaniu.
Bach, książka głośno spadła na podłogę.
Może wyjdę na spacer do parku.
Ania jest, według mnie, najpilniejszą uczennicą.
Dowiedziałam się, że przyjeżdżasz jutro.
Kasiu, wynieś śmieci.
5. Odpowiedz na pytanie kluczowe do lekcji.
Lekcja nr 131
Temat: Pisownia rzeczowników zakończonych na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo".
Cele lekcji - uczeń:
– zna poprawnie stosuje zasady pisowni rzeczowników zakończonych na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo".
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– podać przykłady rzeczowników zakończonych na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo" w tekście i omówić zastosowaną przy ich tworzeniu regułę;
– tworzyć rzeczowniki zakończone na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo" od podanych wyrazów;
– tworzyć tekst z użyciem rzeczowników zakończonych na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo"?
2. Czy znasz zasady pisowni rzeczowników zakończonych na "-ctwo", "-dztwo", "-stwo"?
Pytanie kluczowe
Dlaczego powinnam/powinienem pisać poprawnie pod względem ortograficznym?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na stronie 329. oraz informacje z ramki Zapamietaj! (str. 330.).
2. Wykonaj pisemnie zadanie 2. ze str. 330 (podręcznik) oraz ustnie zadanie 3. z tej samej strony.
3. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 43., 44., 45. na str. 191.; 47. ze str. 192.; 48., 49. ze str. 193. i 194.
4. Powiedz, dlaczego powinniśmy pisać poprawnie pod względem ortograficznym.
Lekcja nr 132, 133
Temat: Wiemy, jak poprawnie składać słowa w wypowiedzenia – powtórzenie ze składni.
Cele lekcji - uczeń:
- wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia;
- przedstawia zdania pojedyncze i złożone na wykresie;
- rozróżnia zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone i równoważnik zdania;
- określa rodzaje wypowiedzeń składowych;
– poprawnie stosuje ortografię i interpunkcję w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- rozróżnia związki składniowe w zdaniu;
- dostrzega wyrazy poza związkami.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać grupę podmiotu i grupę orzeczenia;
– określić funkcje wyrazów w zdaniu;
– poprawnie stosować ortografię i interpunkcję w zdaniach pojedynczych i złożonych;
– używać odpowiednich spójników do łączenia zdań składowych;
– oddzielać zdania składowe w zdaniach złożonych;
– dopasowuje wykresy do zdań;
- określać części zdania;
- przedstawiać zdania pojedyncze i złożone na wykresie;
- rozróżniać zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone i równoważnik zdania;
- określać rodzaje wypowiedzeń składowych;
- rozróżniać związki składniowe w zdaniu;
- dostrzegać wyrazy poza związkami?
Pytania kluczowe
Dlaczego ważna jest umiejętność układania poprawnych wypowiedzeń?
Do czego przyda mi sie wiedza ze składni?
Przebieg lekcji
1. Przypomij, czym jest wypowiedzenie i jak dzielimy wypowiedzenia.
2. Powiedz, jakie są części zdania.
3. Wykonaj ustnie zadania: 2. i 3. ze str. 337. w podręczniku oraz 4. i 6. ze str. 338.
4. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 115., 116. na str. 171., 117., 118. na str. 172.; 119., 120., 121. na str. 173.
5. Wykonaj zadanie online (przycisk ponizej).
6. Powiedz, co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszej lekcji.
Lekcja nr 134
Temat: Sprawdzian ze składni.
Cele lekcji - uczeń:
- wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia;
- przedstawia zdania pojedyncze i złożone na wykresie;
- rozróżnia zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone i równoważnik zdania;
- określa rodzaje wypowiedzeń składowych;
– poprawnie stosuje ortografię i interpunkcję w zdaniach pojedynczych i złożonych;
- rozróżnia związki składniowe w zdaniu;
- dostrzega wyrazy poza związkami.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wskazać grupę podmiotu i grupę orzeczenia;
– określić funkcje wyrazów w zdaniu;
– poprawnie stosować ortografię i interpunkcję w zdaniach pojedynczych i złożonych;
– używać odpowiednich spójników do łączenia zdań składowych;
– oddzielać zdania składowe w zdaniach złożonych;
– dopasowuje wykresy do zdań;
- określać części zdania;
- przedstawiać zdania pojedyncze i złożone na wykresie;
- rozróżniać zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone i równoważnik zdania;
- określać rodzaje wypowiedzeń składowych;
- rozróżniać związki składniowe w zdaniu;
- dostrzegać wyrazy poza związkami?
Pytanie kluczowe
Czy potrafię wykorzystać wiedzę ze składni w praktyce?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj zadania na karcie sprawdzianu.
Lekcja nr 135
Temat: Jakie cechy Janka pozwoliły mu dotrzeć na biegun?
Cele lekcji - uczeń:
- czyta i omawia utwór;
- wypowiada się na temat bohatera;
- układa hasło reklamowe.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- określić autora i bohatera tekstu;
– wyjaśnić znaczenie motta;
– charakteryzować bohatera tekstu;
– wyjaśnić znaczenie nazwy fundacji Jana Meli;
– opracować trasę wycieczki;
– tworzyć hasło reklamowe?
Pytanie kluczowe
Czy warto pokonywać własne słabości, by osiągnąć sukces? Kto może nas do tego inspirować?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj tekst zamieszczony w podręczniku na str. 339. - 342.
2. Wykonaj w zeszycie zadania z podręcznika: 1., 4., 5., 6. i 9. ze str. 342.
3. Odpowiedz na pytania kluczowe do lekcji.
Lekcja nr 136
Temat: Pisownia przymiotników zakończonych na "–wski", "-ski", "-cki", "-dzki".
Cele lekcji - uczeń:
– zna poprawnie stosuje zasady pisowni rzeczowników zakończonych na "-wski", "-ski", "-cki", "-cki".
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– podać przykłady przymiotników zakończonych na "-wski", "-ski", "-cki", "-cki";
– tworzyć przymiotniki od rzeczowników zakończone na "-wski", "-ski", "-cki", "-cki";
– tworzyć tekst z użyciem przymiotników zakończonych na –wski, -ski, -cki, -dzki.
2. Czy znasz zasady pisowni rzeczowników zakończonych na "-wski", "-ski", "-cki", "-cki"?
Pytanie kluczowe
Dlaczego powinnam/powinienem pisać poprawnie pod względem ortograficznym?
Przebieg lekcji
1. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania: 50.,51. na str. 195.; 52., 53. na str. 196.; 54., 55., 56 na str. 197.
2. Ułóż w zeszycie krótki tekst. Zastosuj w nim wybrane przymioniki zakończonych na "-wski", "-ski", "-cki", "-cki", które pojawiły się
w ćwiczeniach.
3. Powiedz, dlaczego powinniśmy pisać poprawnie pod względem ortograficznym.
Lekcje do lektur
Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy
Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy
1. O czym mówi?
Powieść opowiada o przygodach dzieci porwanych przez Beduinów.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Przygody dzieci.
2. Krajobraz afrykański, zjawiska przyrody.
3. Cechy charakteru, umiejetności, zainteresowania Stanisława Tarkowskiego.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/w-pustyni-i-w-puszczy.pdf
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=9Y60f0ku-YA
5. Jeżeli chcesz obejrzeć ekranizację powieści, kliknij w poniższy przycisk.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=XfslMywsQ30
Lekcja nr 1, 2
Temat: Wędrujemy po Afryce wraz ze Stasiem i Nel.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat lektury;
- redaguje plan wydarzeń;
- odtwarza trasę wędrówki bohaterów.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wypowiedzieć się na temat lektury;
- zredagować plan wydarzeń;
- opowiedzieć o wybranych przygodach;
- odtworzyć trasę wędrówki Stasia i Nel?
Przebieg lekcji
1. Odpowiedz na pytania dotyczące treści lektury (kartkówka).
2. Podziel się z koleżankami i kolegami z klasy swymi wrażeniami z przeczytanej powieści.
3. Uzupełnij notatkę (przycisk poniżej), następnie zapisz ją w zeszycie.
https://wordwall.net/pl/resource/15932594/w-pustyni-i-w-puszczy
4. Określ, którzy bohaterowie są pierwszoplanowi, którzy drugoplanowi, a którzy epizodyczni (przycisk poniżej). Poprawnie wykonane zadanie
zapisz w zeszycie w formie notatki.
https://wordwall.net/pl/resource/1498099/polski/bohaterowie-w-pustyni-i-w-puszczy
5. Część wydarzeń przedstawionych w powieści rozgrywała się na pustyni, część - w puszczy. Dopasuj wszystkie elementy do odpowiednich
miejsc (przycisk poniżej).
https://wordwall.net/pl/resource/7582800/polski/w-pustyni-i-w-puszczy
6. Uporządkuj plan wydarzeń w kolejności chronologicznej (przycisk poniżej), następnie zapisz go w zeszycie.
https://wordwall.net/pl/resource/256591/plan-wydarze%C5%84-w-pustyni-i-w-puszczy
7. Odwtwórz trasę wędrówki Stasia i Nel (przycisk poniżej).
https://wordwall.net/pl/resource/2611779/polski/szlak-w%c4%99dr%c3%b3wki-stasia-i-nel
8. Poniżej znajdziesz mapkę z poprzedniego ćwiczenia, jeśli masz taką możliwość, wydrukuj ją i wklej do zeszytu.
9. Opowiedz krótko przygodę, która spodobała Ci się najbardziej.
Lekcja nr 3, 4
Temat: Które cechy Stasia pomogły dzieciom uratować się po porwaniu i ucieczce?
Charakterystyka bohatera.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat bohatera i wyszukuje w tekście informacje na jego temat;
- redaguje charakterystykę postaci.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– podać przykłady umiejętności i wiedzy bohatera, wskazać ich przydatność w różnych sytuacjach opisanych w utworze;
– ocenić postawę moralną i patriotyczną bohatera;
– opisać dojrzewanie Stasia wraz z rozwojem wydarzeń oraz zmianę jego cech;
– napisać charakterystykę postaci?
Przebieg lekcji
1. Przerysuj poniższą tabelę do zeszytu i uzupełnij ją.
2. Korzystając ze słownictwa zapisanego w tabeli, napisz w zeszycie charakterystykę Stanisława Tarkowskiego.
3. Podziel się swą opinią na temat bohatera. Pamiętaj, by krótko ją uzasadnić.
Lekcja nr 5, 6, 7, 8
Temat: Afrykańskie safari, czyli przewodnik dla… turystów.
Cele lekcji - uczeń:
- opowiada o przyrodzie, zjawiskach przyrody oraz obyczajach afrykańskich;
- redaguje notatkę;
– tworzy przewodnik turystyczny na podstawie książki.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz cechy przewodnika turystycznego?
2. Czy potrafisz:
– wyszukać w tekście fragmenty opisujące przyrodę, zjawiska przyrody i obyczaje afrykańskie;
- zredagować notatkę;
- zredagować opis zjawiska przyrody;
- opracować przewodnik turystyczny?
Przebieg lekcji
1. Najpierw narysuj w zeszycie poniższą tabelę. Uzupełniaj ją w trakcie wykonywania zadania online (przycisk poniżej - pod tabelą).
https://learningapps.org/view21618681
2. Opowiedz krótko, gdzie dzieci spotykały się ze zwyczajami i zjawiskami przyrody oraz gdzie widziały poszczególne rośliny, zwierzęta i ptaki,
których nazwy zapisałaś/zapisałeś w tabeli.
3. Zapoznaj się z opisem burzy piaskowej, która została opisana w powieści (przycisk poniżej).
4. Opisz w kilku zdaniach (w zeszycie) burzę. Pamietaj, by w opisie uwzględnić wszystkie elementy (od jej nadciągania do ustania). Zwróć
uwagę na wiatr, deszcz, chmuty, błyskawice, grzmoty.
5. Zapoznaj się z wybranymi stronami z przewodników turystycznych (poniżej - kliknij na spinacz). Zwróć uwagę, jakie informacje są na nich
zamieszczone.
6. Wraz z koleżankami i kolegami z grupy opracuj przewodnik po Afryce. Uwzględnij w nim trasę wędrówki Stasia i Nel. W folderze
zamieść informacje na temat klimatu, podaj nazwy miejsc, uwzględnij klimat, zabytki, atrakcje, florę, faunę i obyczaje murzyńskie. Możesz
korzystać z tekstu lektury, notatek z lekcji i przygotowanych materiałów. Zadbaj nie tylko o stronę merytoryczną, ale i o estetyczny wygląd
przewodnika.
7. Zaprezentuj (z koleżankami i kolegami z grupy) wasz przewodnik. Powiedz krótko, jak przebiegała praca, co srawiało trudności, czego
nauczyliście się podczas wykonywania tego zadania.
Przykładowe przewodniki turystyczne
Bolesław Prus Katarynka
Bolesław Prus Katarynka
1. O czym mówi?
Głównym bohaterem Katarynki jest Pan Tomasz — mecenas na emeryturze i znawca sztuki. Mężczyzna nie lubi kataryniarzy i katarynek
do tego stopnia, że płaci stróżowi dziesięć złotych miesięcznie, żeby ten nie wpuszczał ich na podwórze. Pewnego dnia na dziedzińcu rozlegają się jednak dźwięki katarynki. Jeśli chcesz wiedzieć, jak zareagował na to mecenas i co wydarzyło się później, przeczytaj cały utwór.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Pan Tomasz - jaki był i co wpłynęło na jego przemianę?
2. Jak wygląda życie niewidomych? Refleksje na podstawie losów bohaterki utworu.
3. Rola katarynki w życiu niewidomej dziewczynki.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Uwaga. W podręczniku (str. 91. - 96.) znajdują się tylko fragmenty tekstu. Ty zaś musisz przeczytać całość,
by to zrobić, kliknij w poniższy przycisk.
Źródło: https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/katarynka.pdf
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=qGpdWfupiS0
5. Jeżeli chcesz obejrzeć ekranizację powieści, kliknij w poniższy przycisk.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=jyJ2zrPoTC0
Lekcja nr 9
Temat: Cechy noweli na podstawie Katarynki Bolesława Prusa.
Cele lekcji - uczeń:
- określa elementy świata przedstawionego;
- uzasadnia, że utwór jest nowelą;
- przedstawia wydarzenia w kolejności chronologicznej.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- określić elementy świata przedstawionego;
- uzasadnić, że utwór jest nowelą;
- chronologicznie porządkować wydarzenia i opowiadać historię niewidomej dziewczynki.
Przebieg lekcji
1. Określ świat przedstawiony w utworze. Wymień jego elementy. Notatkę zapisz w zeszycie.
2. Zapoznaj się z poniższą definicją noweli jako gatunku literackiego.
Nowela to krótki utwór napisany prozą. O wydarzeniach opowiada wszechwiedzący narrator. Wydarzenia te zmierzają do wyraźnie wyodrębnionyego punktu kulminacyjnego ( ważnego, przełomowego wydarzenia), po którym następuje nieoczekiwany zwrot akcji. W noweli występuje niewiele postaci ( przede wszystkim główny bohater). Utwór jest jednowątkowy, czyli dotyczy jednego problemu. Ponadto
nowela „urywa” się, czytelnik musi sam dopowiedzieć sobie dalsze losy bohaterów, jest to cecha charakterystyczna dla tego gatunku, w ten sposób autor nawiązuje kontakt z czytelnikiem, zmusza go do myślenia o problemie, o możliwych rozwiązaniach.
3. Poniżej znajduje się schemat budowy noweli. Zapoznaj się z nim oraz z wyjaśnieniami znajdującymi się pod schematem.
Ekspozycja (z łac. expositio – wystawienie) – sytuacja przedstawiona na początku utworu tak, by wstępnie zapoznać widza lub czytelnika z tłem wydarzeń, głównym konfliktem oraz jego uczestnikami.
Rozwinięcie akcji (rozwój fabuły) - najbardziej rozbudowana część fabuły, w której następują po sobie kolejne zdarzenia, narastają zarysowane wcześniej konflikty, zmierzając do punktu kulminacyjnego.
Punkt kulminacyjny - moment, w którym napięcie jest największe; poprzedza on bezpośrednio nagły zwrot i rozwiązanie akcji.
Rozwiązanie akcji - końcowy etap rozwoju fabuły przynoszący rozstrzygnięcie (finał, konsekwencja przebiegu akcji).
4. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, uzasadnij, że Katarynka Bolesława Prusa jest nowelą. W wypowiedzi odnieś się do wszystkich cech
tego gatunku zamieszczonych w jego definicji (powyżej).
5. Narysuj w zeszycie poniższy schemat kompozycyjny noweli. Przy każdym punkcie wpisz odpowiednie wydarzenia spośród podanych poniżej.
Pozwolenie kataryniarzowi na grę spowodowane dostrzeżeniem przez mecenasa radości, jaką wywołała ona w niewidomej dziewczynce.
Wydanie stróżowi przez mecenasa zakazu wpuszczania na podwórko kataryniarza.
Wprowadzenie się do kamienicy niewidomej dziewczynki z matką.
Zamieszkanie mecenasa w kamienicy i urządzanie mieszkania.
Przybycie kataryniarza przed kamienicę, w której mieszkał mecenas i gra na katarynce.
6. Powiedz, czym charakteryzuje się nowela jako gatunek literacki. Czym różni sie od opowiadania?
Lekcja nr 10
Temat: Rola katarynki w życiu niewidomej dziewczynki.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na określony temat;
- korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych;
- dobiera synonimy do podanego słowa;
- wypowiada się na temat bohaterki i jej niepełnosprawności.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wypowiadać się na zadany temat;
- pracować z dziełem literackim, opowiadać historię bohaterki;
- na podstawie teksu scharakteryzować niewidomą dziewczynkę;
- korzystać ze słownika wyrazów bliskoznacznych;
- podać synonimy do wyrazu „radość”
- wypowiedzieć się na temat kalectwa na podstawie historii bohaterki noweli;
- wczuć się w rolę i opisać uczucia towarzyszące „byciu niewidomym”
- dokonać oceny postawy pana Tomasza?
2. Czy wiesz, co to jest katarynka i w jaki sposób urządzenie wpłynęło na bohaterów?
Przebieg lekcji
1. Wczuj się w sytuację niewidomej dziewczynki. W tym celu zamknij oczy i wylosuj dowolny przedmiot spośród tych, które poda Ci nauczyciel.
Spróbuj odgadnąć, co to jest i opisać tę rzecz tak dokładnie, jak potrafisz (nie otwieraj oczu). Jakie wnioski nasunęły Ci się po wykonaniu
tego zadania?
2. Opowiedz o tym, jak wyglądało życie niewidomej dziewczynki. Jak ona się czuła? Z czego to wynikało?
3. Jakie zmysły wyostrzyły się u dziewczynki na skutek utraty wzroku?
4. Co początkowo myślał o dziewczynce pan Tomasz? Jak zareagował, gdy dowiedział się, że jest ona niewidoma?
5. Przeczytaj poniższe informacje na temat katarynki i obejrzyj ilustracje.
Katarynka jest przenośnym instrumentem muzycznym do indywidualnego muzykowania. Jej mechanizm (wałek melodyczny nabijany drewnianymi lub stalowymi kolcami) umieszczony jest w drewnianej obudowie, niekiedy bogato zdobionej malowaniem lub intarsją (jest to technika zdobnicza polegająca na tworzeniu obrazu przez wykładanie powierzchni przedmiotów drewnianych (zwłaszcza mebli) innymi gatunkami drewna). Mechanizm ten jest uruchamiany za pomocą ręcznej korby. Czasem kataryniarze (uliczni grajkowie grający na katarynce) mieli na wymianę drugi wałek z „zakodowanymi” melodiami. Muzykowali oni zarówno na miejskich podwórkach jak też na wiejskich odpustach i jarmarkach. Grany repertuar był bardzo różnorodny. Katarynka wynaleziona została we Włoszech, w pierwszej połowie XVIII wieku, przez G. Barbariego z Modeny. Z czasem instrument ten rozprzestrzenił się na inne kraje europejskie, gdzie stał się szczególnie popularny w XIX wieku.
6. Teraz posłuchaj (1:37), w jaki sposób działa katarynka i jak brzmi odtwarzana na niej muzyka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=eHL74VLwKss&t=93s
7. Jak zachowywała sie dziewczynka, gdy usłyszała głos katarynki? Jakimi słowami mogłabyś/mógłbyś zastąpić słowo "radość". W razie
trudności skorzystaj ze słownika wyrazów bliskoznacznych.
8. Jak zareagował pan Tomasz, gdy usłyszał melodię płynącą z katarynki?
9. Oceń krótko postępowanie pana Tomasza.
10. Napisz w zeszycie kilkuzdaniową notatkę, w której zamieścisz wnioski z wcześniejszych wypowiedzi.
11. Z jakimi przemyśleniami kończysz dzisiejszą lekcję?
John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem
John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem
1. O czym mówi?
Powieść opowiada o przygodach krasnoludów i towarzyszącego im hobbita Bilba Bagginsa. Potomkowie Thraina królującego niegdyś pod Górą pragną odzyskać zrabowany przez smoka skarb. Ponieważ krasnoludów jest trzynastu, nie wróży to dobrze wyprawie, czarodziej Gandalf proponuje im zatem hobbita jako włamywacza. Czy przyjaciołom uda się pokonać Smauga i odebrać mu zagarnięty majątek? Tego dowiesz się z powieści.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Świat Śródziemia.
2. Przeszkody, które napotykają bohaterowie, by odzyskać skarb zrabowany przez Smauga.
3. Mieszkańcy Szerokiego Świata.
4. Bilbo Baggins - niezwykły hobbit.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=2gJ_APXDrIk
5. Jeżeli chcesz obejrzeć ekranizację powieści, kliknij w poniższe przyciski.
Część I - Hobbit: Niezwykła podróż
Źródło: https://www.cda.pl/video/801305022
Część II - Hobbit: Pustkowie Smauga
Źródło: https://www.cda.pl/video/8013071f1
Część III - Hobbit: Bitwa Pięciu Armii
Źródło: https://vider.info/vid/+fsn88c1
Lekcja nr 11
Temat: Perfekcyjnie wymyślony świat Śródziemia.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat lektury;
- określa elementy świata przedstawionego w lekturze;
- rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia i wymienia elementy realistyczne i fantastyczne w utworze;
– mówi o swoich wrażeniach po przeczytaniu powieści;
- zna cechy powieści fantastycznej (fantasy), odróżnia ją od baśni.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– wyrazić własny sąd o postaci;
– rozpoznać fikcję literacką; rozróżnić i wymienić elementy realistyczne i fantastyczne w utworze;
– powiedzieć o swych wrażeniach po przeczytaniu powieści;
- odróżnić powieść fantastyczną (fantasy) od baśni;
– wskazać i określić narratora;
– określić czas akcji, miejsce akcji, bohaterów;
– wskazać w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych;
– określić tematykę, problematykę utworu;
– rozpoznać fikcję literacką;
– rozróżnić elementy realistyczne i fantastyczne?
2. Czy znasz cechy powieści fantastycznej (fantasy)?
Przebieg lekcji
1. Na dzisiejszej lekcji proponuję Wam formę zabawy interaktywnej zwanej escape room. Wraz z koleżankami i kolegami z grupy wykonaj
zadania. Potrzebna Wam będzie do tego dokładna znajomość lektury. Jeśli nie możesz być na lekcji, zmierz sie z zadaniem sam (przycisk
poniżej). W klasie będziecie oczywiście rozwiązywać inny zestaw zadań i w innej formie.
2. Wklej do zeszytu notatkę dotyczącą świata przedstawionego w utworze (przyciski poniżej).
3. Podziel się swymi wrażeniami z tej lekcji.
Lekcja nr 12
Temat: Do celu. Przeszkody, które napotykają bohaterowie na swej drodze.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat trudności napotkanych przez bohaterów w drodze oraz postaci, które im pomogły;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- wypowiedzieć się na temat problematycznych sytuacji;
- określić postaci, które okazały się pomocne uczestnikom podróży oraz sposób, w jaki to zrobiły;
- dobierać sformułowania pasujące do uczestników wyprawy;
- redagować notatkę;
- wyszukać informacje w tekście?
Przebieg lekcji
1. Najpierw zaznacz na mapie kolejność miejsc, do których przybywali bohaterowie powieści - wykonaj zadanie online (przycisk poniżej).
https://wordwall.net/pl/resource/14953801/mapa-w%C4%99dr%C3%B3wki-hobbit
2. Teraz wydrukuj (jeżeli możesz) mapkę (przycisk poniżej), zaznacz na niej kolejność odwiedzanych miejsc i wklej kartkę do zeszytu.
3. Wykonaj kolejne zadanie online (przycisk poniżej) - ustal, w którym miejscu rozegrały się wymienione wydarzenia. Zanim zamkniesz
wykonane zadanie (Gdzie to się wydarzyło?), przepisz je do zeszytu.
https://learningapps.org/view2272319
4. Powiedz, które postaci pomogły, a które utrudniały Hobbitowi i jego towarzyszom w drodze do osiągnięcia celu i w jaki sposób to robiły.
Spróbuj dobrać do nich po kilka określeń. Opowiedz krótko o każdej przygodzie.
5. Wykonaj zadania (przyciski poniżej) - wydrukuj je i wklej lub przepisz do zeszytu.
6. Powiedz, jakie przeszkody napotkane przez bohaterów uważasz za największe i czy tylko osoby spoza grupy wędrujacych przyjaciół pomogły
je pokonać.
7. Z jakimi refleksjami wychodzisz z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 13, 14, 15
Temat: Tam, gdzie licho nie śpi… Mieszkańcy Szerokiego Świata.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat fabuły, bohaterów, ich przygód i wartości;
- wyodrębnia wątki;
– określa skutki walki dobra ze złem;
– dostrzega ponadczasowy charakter motywu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– opowiedzieć o wydarzeniach fabuły;
– wskazać i omówić wątek główny oraz wątki poboczne;
– określa doświadczenia bohaterów literackich;
– wyrazić własny sąd o postaciach i zdarzeniach;
– wskazać wartości ważne dla bohaterów;
– określić skutki walki dobra ze złem;
– dostrzec ponadczasowy charakter motywu;
- zaprezentować poszczególne grupy bohaterów;
- wypowiedzieć się na temat sytuacji panującej w Szerokim Świecie?
2. Czy znasz treść utworu?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, jaki jest główny wątek utworu, a jakie są poboczne. Odpowiedź zapisz w zeszycie. Omów krótko wybrane wątki.
2. Motywem obecnym w Hobbicie jest motyw wędrówki. Co jest jej celem? Powiedz, co jeszcze może być celem podróży. Dlaczego motyw ten
ma charakter ponadczasowy? Odpowiedzi zapisz w zeszycie w formie notatki.
3. Jaka sytuacja panowała w Szerokim Świecie? Które plemiona sprzyjały sobie, a które były wrogo nastawione wobec innych?
4. Wykonaj zadania online (przyciski poniżej).
5. Zapisz w zeszycie krótkie notatki o plamionach zamieszkujących Śródziemie (hobbici, krasnoludy, elfy, gobliny, trolle, wargowie).
6. Wraz z koleżankami i kolegami z grupy wykonaj plakat prezentujący wybrane plemię zamieszkujące Śródziemie. Postaraj się, by praca była
estetyczna, zawierała ilustracje i najważniejsze informacje o tej grupie. Żebyś wiedziała/wiedział, jak powinien wygladać taki plakat,
przygotowałam Ci dwa wzory (poniżej).
7. Zaprezentujcie kolegom i koleżankom swe prace, opowiedzcie o nich.
Lekcja nr 16, 17
Temat: Po czym poznać hobbita? Bilbo Baggins – bohater w drodze.
Cele lekcji - uczeń:
- wyszukuje informacje na temat postaci literackiej;
- redaguje charakterystykę bohatera;
- wypowiada się na temat tytułowego bohatera oraz jego domu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
– odnaleźć w tekście fragmenty istotne dla opisu bohatera;
– określić cechy bohatera, ilustrując je cytatami;
– wyrazić własny sąd o postaci;
– napisać charakterystykę głównego bohatera;
– opisać wygląd głównego bohatera, jego zwyczaje;
– opisać domostwo hobbita;
- wyszukać informacje na temat hobbita i jego domu?
Przebieg lekcji
1. Najpierw opisz w kilku zdaniach dom Bilba Bagginsa. Pamiętaj, by korzystać z lektury.
2. Zanim przystąpisz do napisania charakterystyki hobbita, przygotuj potrzebne słownictwo w formie tabeli. Uwzględnij cechy Bilba przed,
w trakcie i po podróży do Samotnej Góry.Wykonując to zadanie, odwołuj się do lektury. Tabelę przerysuj do zeszytu i uzupełnij ją.
3. Korzystając ze zgromadzonego słownictwa i cytatów napisz charakterystykę Bilba Bagginsa. Skorzystaj ze słownictwa słuzącego
wprowadzaniu cytatów (poniżej). Pamiętaj też, że cytat poprzedzamy dwukropkiem i zapisujemy go w cudzysłowie.
Słownictwo do wprowadzania cytatów: świadczą o tym słowa; potwierdza to wypowiedź (czyja?); mówi o tym następujacy fragment
powieści; jako potwierdzenie przytoczę fragment utworu.
4. Zapoznaj się z uwagami pod sprawdzoną pracą i dokonaj jej poprawy.
Wybierz się na wycieczkę.
Jeżeli chcesz zobaczyć, jak wygląda Hobbiton w Nowej Zelandii, gdzie kręcono film, kliknij przycisk poniżej. Życzę Ci przyjemnej podróży
i niezapomnianych wrażeń. Kto wie, może spotkasz tam jakiegoś hobbita?
Źródło: https://www.szalonewalizki.pl/hobbiton-czy-warto-tam-jechac/
Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza
Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza
1. O czym mówi?
Powieść opowiada o losach tytułowej bohaterki - sieroty przygarniętej przez mieszkające na Zielonym Wzgórzu niezamężne rodzeństwo Cuthbertów – Mateusza i Marylę. Przebywając w Avonlea, Ania przeżywa wiele przygód, nawiązuje trwałe relacje z rówieśnikami, zwłaszcza
z Dianą Barry, której zostaje serdeczna przyjaciółką. W wyniku działań wychowawczych Maryli i subtelnych oddziaływań Mateusza dziewczynka uczy się zasad dobrego wychowania, rozwija się fizycznie, intelektualnie i emocjonalnie, na co nie miałaby szans, przebywając
w sierocińcu.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Ania Shirley - bohaterka podlegajaca przemianie.
2. Rola rodziny w życiu dziecka.
3. Poszukiwanie własnego miejsca na ziemi i dążenie do wyznaczonych celów.
4. Wartości ważne w życiu.
5. Rola wyobraźni w zyciu człowieka.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/montgomery-ania-z-wyspy.html
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ey3q3qf50I4
5. Jeżeli chcesz obejrzeć ekranizację powieści, kliknij w poniższy przycisk.
Źródło: https://www.cda.pl/video/57008096e
Lekcja nr 18
Temat: Dla kogo jest przeznaczona książka L. M. Montgomery pt. Ania z Zielonego Wzgórza?
Cele lekcji - uczeń:
- określa i analizuje elementy świata przedstawionego;
- zabiera głos w dyskusji;
- podaje argumenty na poparcie tezy;
- rozumie pojęcia stereotypu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz:
- odpowiedzieć na pytania dotyczące treści lektury (kartkówka);
- wyszukuje informacje w tekście;
- omówić elementy świata przedstawionego;
- zabrać głos w dyskusji;
- podać argumenty na poparcie tezy?
2. Czy rozumiesz pojęcia stereotypu?
Przebieg lekcji
1. Najpierw odpowiedz na pytania dotyczące treści utworu (kartkówka ze znajomości lektury).
2. Podziel się swymi wrażeniami po przeczytaniu książki.
3. Omów ustnie elementy konstrukcji świata przedstawionego, następnie zapisz w zeszycie najważniejsze informacje do każdego z poniższych
podpunktów.
a) Określ czas zdarzeń na podstawie realiów świata przedstawionego.
b) Określ miejsce zdarzeń.
c) Wypisz bohaterów, dzieląc ich na głównych i drugoplanowych.
d) Wymień najważniejszych zdarzenia z udziałem głównej bohaterki (zapisz w formie krótkiego planu wydarzeń).
4. Przerysuj tabelę do zeszytu i wpisz do niej treść nagłówków oraz pierwsze argumenty, następnie dopisz do każdej kolumny po kilka własnych
argumentów.
5. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że Ania z Zielonego Wzgórza jest książką przeznaczoną wyłącznie dla dziewcząt? Udzielajac odpowiedzi
na pytanie, weź pod uwagę poniższe zagadnienia.
-
Racje z której kolumny tabeli wydają Ci się bardziej przekonujące?
-
Które stanowisko jest prawdziwe, a które – fałszywe?
-
Jakie problemy porusza powieść?
-
Kto jest adresatem lektury?
6. Jak myślisz, skąd się wzięło przekonanie, że lektura L. M. Montgomery jest przeznaczona dla dziewcząt? Jak rozpowszechnianie takiego
sądu może wpłynąć na czytelników?
7. Co oznacza słowo stereotyp? Jakie inne stereotypy dotyczące osób, grup, a może rzeczy są Ci znane?
8. Jaką refleksją kończysz dzisiejszą lekcję?
Lekcja nr 19, 20
Temat: Jaka jesteś, Aniu Shirley?
Cele lekcji - uczeń:-
- wyszukuje informacji na temat postaci;
- redaguje charakterystykę postaci, odwołując się do informacji zawartych w tekście literackim.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- wyszukuje informacje w tekście;
- nazwać cechy na podstawie opisanych w książce zachowań, wypowiedzi postaci i opinii bohaterów;
- redagować charakterystykę bohatera literackiego;
- dostrzec rozwój, dojrzewanie bohatera?
Przebieg lekcji
1. Zapisz w zeszycie informacje na temat postaci (do poniższych punktów). Pamiętaj, aby odwoływać sie do odpowiednich fragmentów
powieści.
Plan charakterystyki postaci
I Informacje ogólne o postaci.
II Wyglad postaci (uwzględnij zachodzące w niej zmiany).
III Cechy charakteru poparte przykładami, stosunek do innych osób, do świata, prezentowane wartości (weź pod uwagę zmiany zachodzące w bohaterce, jej dojrzewanie).
IV Umiejetności, zainteresowania (poparte przykładami).
V Ocena postaci z uzasadnieniem.
2. Korzystając z planu, napisz charakterystykę Ani Shirley.
3. Co sądzisz o tytułowej bohaterce powieści?
Lekcja nr 21, 22
Temat: W poszukiwaniu własnego miejsca na ziemi.
Cele lekcji - uczeń:-
- zabiera głos w rozmowie;
- interpretuje wybrane fragmenty powieści;
- redaguje notatkę;
- gromadzi argumenty na poparcie określonej tezy;
- redaguje krótki tekst argumentacyjny.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- wypowiedzieć się na temat roli rodziny w życiu dziecka i potrzeby bycia kochanym;
- wyszukać informacje w tekście;
- redagować notatkę;
- interpretować wybrane fragmenty powieści;
- zgromadzić argumenty na poparcie określonej tezy;
- zredagować krótki tekst argumentacyjny.
Przebieg lekcji
1. W imieniu głównej bohaterki opowiedz zwięźle, wraz z koleżankami i kolegami z grupy, o jej losach. Zastosujcie się do poniższych
wskazówek.
-
a) Zamieśćcie w wypowiedzi informacje dotyczące domu rodzinnego dziewczynki, jej rodziców, przyczyn zamieszkania u pani Tomaszowej, pobytu u państwa Hammondów, w sierocińcu, a wreszcie na Zielonym Wzgórzu.
-
b) Opowiedzcie o tym, jak przebiegała edukacja Ani aż do podjęcia pierwszej pracy.
-
c) W notatce użyjcie czasowników w 1. os. lp.
-
d) Pamiętajcie o zastosowaniu akapitów.
2. Przeczytajcie swą notatke kolegom i koleżankom z innych grup.
3. Zapisz w zeszycie skojarzenia związanych ze słowem dom.
4. Odszukaj w powieści fragmenty przedstawiające marzenia Ani o domu i nadzieje związane z Zielonym Wzgórzem. Zwróć uwagę
na wieczorną modlitwę Ani, którą wypowiada ona pod koniec drugiego dnia pobytu na Zielonym Wzgórzu:
„Co do rzeczy, jakich pragnę, jest ich tak wiele, że musiałabym wyliczać je parę godzin. Wymienię więc jedynie dwie najważniejsze. Proszę,
pozwól pozostać mi na Zielonym Wzgórzu i proszę, pozwól mi wyprzystojnieć, gdy dorosnę”.
5. Jak wygladały kolejne domy Ani (praca w grupach)?
Grupa 1.
Na podstawie wybranych fragmentów z książki przedstawcie dom rodzinny Ani. W tym celu wykonajcie następujące zadania.
-
Narysujcie symbol tego domu, a wokół wypiszcie związane z nim skojarzenia.
-
W imieniu któregoś z rodziców Ani napiszcie kilkuzdaniową wypowiedź o dziewczynce.
Grupa 2.
Na podstawie wybranych fragmentów z książki przedstawcie dom państwa Tomaszów, w którym przebywała Ania. W tym celu wykonajcie następujące zadania.
-
Narysujcie symbol tego domu, a wokół wypiszcie związane z nim skojarzenia.
-
W imieniu pani Tomaszowej napiszcie kilkuzdaniową wypowiedź o dziewczynce.
Grupa 3.
Na podstawie wybranych fragmentów z książki przedstawcie dom państwa Hammondów, w którym przebywała Ania. W tym celu wykonajcie następujące zadania.
-
Narysujcie symbol tego domu, a wokół wypiszcie związane z nim skojarzenia.
-
W imieniu pani Hammond napiszcie kilkuzdaniową wypowiedź o dziewczynce.
Grupa 4.
Na podstawie wybranych fragmentów z książki przedstawcie sierociniec w Hopetown, w którym przebywała Ania. W tym celu wykonajcie następujące zadania.
-
Narysujcie symbol tego domu, a wokół wypiszcie związane z nim skojarzenia.
-
W imieniu wychowawcy z sierocińca napiszcie kilkuzdaniową wypowiedź o dziewczynce.
Grupa 5.
Na podstawie wybranych fragmentów z książki przedstawcie dom na Zielonym Wzgórzu, w którym przebywała Ania. W tym celu wykonajcie następujące zadania.
-
Narysujcie symbol tego domu, a wokół wypiszcie związane z nim skojarzenia.
-
W imieniu Maryli lub Mateusza napiszcie kilkuzdaniową wypowiedź o dziewczynce.
6. Przedstawcie efekty pracy w grupie.
7. Odpowiedz na poniższe pytania.
-
Które domy były do siebie podobne? Czego dotyczyło podobieństwo?
-
W którym domu dziewczynka czuła się najlepiej? Dlaczego?
8. Powiedz, jaką rolę odgrywają dom i rodzina w życiu dziecka i każdego człowieka.
Lekcja nr 23
Temat: Wyobraźnia nade wszystko?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na pokreślony temat;
- wyszukuje informacje w tekście;
- posługuje się słownikami;
- tworzy wyrazy bliskoznaczne i frazeologizmy;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- wyrazić opinię, wyciągać wnioski;
- wyszukać informacje w tekście;
- czytać ze zrozumieniem hasło słownikowe;
- posługiwać się słownikiem;
- dobrać wyrazy bliskoznaczne, tworzyć frazeologizmy z podanym słowem;
- wypowiadać się na temat roli wyobraźni w życiu bohaterki;
- redagować notatkę;
- gromadzić argumenty na poparcie określonej tezy.
Przebieg lekcji
1. Jak rozumiesz słowo wyobraźnia? Sprawdź znaczenie wyrazu w odpowienim słowniku, następnie zapisz definicję w zeszycie.
2. Dopisz do słowa wyobraźnia wyrazy bliskoznaczne.
3. Zapisz w zeszycie wyrazy tworzące rodzinę wyrazów ze słowem wyobraźnia.
4. Powiedz, jaką rolę odgrywała wyobraźnia w życiu Ani Shirley. Weź pod uwagę poniższe wskazówki.
a) Odczytaj fragmenty poświęcone wyobraźni, marzeniom.
b) Zastanów sie, jakie były pozytywne i negatywne skutki użycia wyobraźni przez bohaterkę.
-
W czym pomogła Ani jej wyobraźnia?
-
W jakich sytuacjach wyobraźnia spowodowała przykre konsekwencje?
5. Zapisz w zeszycie wnioski w formie kilkuzdaniowej notatki.
6. Z jakimi przemyśleniami kończysz dzisiejszą lekcję?
Stanisław Lem Cyberiada - fragmenty
(Jak ocalał świat?; Wielkie lanie; Wyprawa druga, czyli oferta króla Okrucyusza; Wyprawa piąta, czyli o figlach króla Baleryona; Wyprawa siódma, czyli o tym, jak własna doskonałość Trurla do złego przywiodła)
Stanisław Lem Cyberiada - fragmenty
(Jak ocalał świat?; Wielkie lanie; Wyprawa druga, czyli oferta króla Okrucyusza; Wyprawa piąta, czyli o figlach króla Baleryona; Wyprawa siódma, czyli o tym, jak własna doskonałość Trurla do złego przywiodła)
1. O czym mówi?
"Bohaterami Cyberiady są m.in.Trurl i Klapaucjusz - genialni inżynierowie (są oni robotami, podobnie jak większość innych mieszkańców znanych im światów), zwani konstruktorami (ponieważ są w stanie skonstruować wszystko czego zapragną), o niemal boskich zdolnościach
- przykładowo przesuwają gwiazdy na niebie, by stworzyć reklamę; ich wynalazki mogą też łamać prawa fizyki.
Trurl i Klapaucjusz stanowią parę najlepszych przyjaciół, a jednocześnie rywali. Ich spory o miano najlepszego konstruktora przybierają czasem dość brutalne formy (opowiadanie Wielkie lanie). Kiedy nie są zajęci budową nowych mechanizmów, podróżują po Wszechświecie, pomagając potrzebującym i obalając tyranów - są opisywani jako dobrzy i praworządni. Za swe usługi nie odmawiają hojnych nagród, a oszukani w tej materii bez wahania sami karzą niesolidnego klienta."
"Wydarzenia rozgrywające się w poszczególnych opowiadaniach zostały osadzone w realiach bajkowych, bliżej nieokreślonych na osi czasu. Bohaterami są postacie o charakterze wręcz mitycznym m.in. księżniczki, rycerze smoki czy czarodzieje. Mieszkańcy świata Stanisława Lema to jednak przede wszystkim roboty, które zdają się wieść życie podobne do ludzkiego (posiadają uczucia,
sumienie, emocje, zawierają związki, ulegają wypadkom [awariom]), jednak ich perypetie zostają opisane językiem mechanicznym, konstruktorskim.
Pisarz połączył w fabule Cyberiady dwa typy świata przedstawionego: z jednej strony teksty przepełnione są pojęciami z zakresu techniki, nauki, zaawansowanych odkryć kosmicznych, a z drugiej prezentują nastrój prosto ze średniowiecznego zamku, baśniowy i historyczny."
(Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyberiada; https://eszkola.pl/jezyk-polski/cyberiada-fragmenty-opracowanie-11688.html?strona=2)
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Wizja świata wykreowanego przez Lema.
2. Cechy literatury fantastycznonaukowej.
3. Rola nauki i naukowców w zyciu człowieka.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: http://lib.mlm.ru/pl_stanislaw_lem_cyberiada.htm
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=JaT9lphbbD0
Lekcja nr 24
Temat: Co zagraża światu? Jaka przyszłość nas czeka?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat świata przedstawionego w utworze;
– wie, czym jest opowiadanie fantastycznonaukowe, wymienia cechy charakterystyczne utworów fantastycznonaukowych;
– dostrzega elementy należące do różnych gatunków literackich;
– omawia funkcje tytułu, puenty, punktu kulminacyjnego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– omówić elementy świata przedstawionego;
– rozpoznać fikcję literacką;
– wymienić cechy charakterystyczne utworów fantastycznonaukowych;
– dostrzec elementy należące do różnych gatunków literackich;
– opowiedzieć o wydarzeniach;
– scharakteryzować bohaterów;
– wyrazić własny sąd o postaciach i zdarzeniach;
– określić przesłanie utworu?
2. Czy wiesz, czym jest opowiadanie fantastycznonaukowe?
Przebieg lekcji
1. Najpierw odpowiedz na pytania sprawdzające stopień znajomości przeczytanych fragmentów Cyberiady (kartkówka z lektury).
2. Odwołując się do terści opowiadania Jak ocalał świat, wykonaj zadania z podręcznika: 1., 2., 3., 4., 5. ze str. 205. oraz 6. i 7. ze str. 206.
3. Powiedz, czym charakteryzuje się literatura science fiction (fantastycznonaukowa).
Lekcja nr 25, 26
Temat: Roboty i ich świat w opowiadaniach z cyklu Cyberiada.
Cele lekcji - uczeń:
– wskazuje cechy literatury science fiction;
– określa morały płynące z opowiadań Lema;
– opisuje postaci robotów;
– wskazuje elementy baśni w opowiadaniach.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– wskazać cechy literatury science fiction;
– określić morały płynące z opowiadań Lema;
– opisać postaci robotów;
– wskazać elementy baśni w opowiadaniach?
Przebieg lekcji
1. Odpowiedz w zeszycie na poniższe pytania.
Jakie cele stawia sobie naukowiec? Jakie są jego zadania?
Jakimi cechami powinien charakteryzować się naukowiec?
Jakie korzyści płyną z rozwoju nauki? Podaj przykłady.
2. Wymień znanych polskich naukowców, o których mówiliśmy na lekjach języka polskiego. Przypomnij, jakie były ich dokonania.
3. Napisz w zeszycie, czym zajmowali się bohaterowie Cyberiady - Trurl i Klapaucjusz. Podaj przykłady tego, co zrobili.
4. Napisz w zeszycie krótką notatkę o robotach, które występują w utworze Lema. Jak te maszyny wyglądają, zachowują się, co potrafią?
5. Powiedz, jak wygląda świat zamieszkany przez roboty. Czy chciałbyś żyć w takim świecie? Odpowiedź uzasadnij.
6. Do jakich refleksji skłania nas cykl opowiadań Lema? Jaki morał z nich płynie?
7. Przyjrzyj się poniższym planszom. Jak myślisz, czy możliwe jest, że w bardziej lub mniej odległej przyszłości nas, ludzi, zastąpią roboty?
Czy maszyna jest w stanie zastąpić człowieka? Odpowiedź uzasadnij.
Nagłówek 2
Lekcja nr 27
Temat: To się wydarzyło w odległej przyszłości w świecie zamieszkanym przez roboty
- redagujemy opowiadanie twórcze.
Cele lekcji - uczeń:
- redaguje opowiadanie fantastycznonaukowe.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- zredagować opowiadanie twórcze zgodnie z kryteriami, czyniąc jego bohaterami Trurla i Klapaucjusza i sytuując wydarzenia w odległej przyszłości na nieznanej bohaterom planecie;
- nadać opowiadaniu cechy science fiction?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, jaką formą wypowiedzi jest opowiadanie i co musi sie w nim znaleźć.
2. Przypomnij, czym charakteryzuje się utwór fantastycznonaukowy.
3. Zredaguj opowiadanie, którego bohaterami uczynisz Trurla i Klapaucjusza, a wydarzenia rozgrywać się będą w odległej przyszłości
na nieznanej konstruktorom planecie. Pamiętaj, by Twa praca była zgodna z kryteriami oceny opowiadania.
4. Po zakończeniu pisania sprawdź swą pracę i ewentualnie nanieś konieczne poprawki. Pracę oddaj do sprawdzenia.
Lekcja nr 28, 29, 30
Temat: Jak to jest być konstruktorem? Tworzymy roboty.
Cele lekcji - uczeń:
- wykonuje robota, wykorzystując dostępne materiały.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- wykonać robota, wykorzystując różne materiały;
- wypowiedzieć się na temat skonstruowanego robota;
- wymyślić, jakie zadania mógłby wykonywać robot?
Przebieg lekcji
1. Przyjrzyj się robotom zamieszczonym na ilustracjach, np. w Cyberiadzie Lema czy przy lekcji nr 25., 26.
2. Wykorzystując przyniesione materiały, wykonaj swego robota. Jeżeli nie masz pomysłu, w co wątpię, możesz wykorzystać jedną
z poniższych propozycji.
3. Zaprezentuj kolegom i koleżankom efekt swej pracy. Powiedz, co taki robot mógłby robić.
4. Wraz z kolegami i koleżankami z klasy stwórz na holu szkoły wystawkę Waszych robotów.
Lekcja nr 31
Temat: To jest mój robot – redagujemy opis.
Cele lekcji - uczeń:
- redaguje opis wykonanego przez siebie robota.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- zredagować opis robota zgodnie z kryteriami oceny?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, jak jest zredagowany opis przedmiotu i jakie słownictwo w nim dominuje.
2. Przyjrzyj sie uważnie swemu robotowi. Zwróć uwagę na to, do czego mógłby służyć, jak wygląda, z jakich elementów się składa, co jest ich
tworzywem.
3. Zredaguj opis swego robota. Pamiętaj, by praca była zgodna z kryteriami oceny.
4. Przeczytaj uważnie napisany przez siebie opis. W razie potrzeby nanieś poprawki. Po dokonaniu ewentualnej korekty oddaj pracę
do sprawdzenia.
Rafał Kosik Felix Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
Rafał Kosik Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
1. O czym mówi?
Jedna z cyklu książek science fiction Rafała Kosika adresowana do dzieci i młodzieży. Opowiada ona o przygodach trojga tytułowych młodych przyjaciół - Felixa Polona, Neta Bieleckiego oraz Niki Mickiewicz - uczęszczających do warszawskiego gimnazjum im. prof. Stefana Kuszmińskiego. Bohaterowie żyją w świecie, w którym dużą rolę odgrywają roboty. Niektóre wynalazki mogą zaskakiwać współczesnego czytelnika, dla gimnazjalistów okazują się jednak bardzo pomocne w niebezpiecznych sytuacjach. Przyjaciele nawiazują kontakt z duchami pojawiającymi się w szkole, by im pomóc. Nika zaskakuje chłopaków swymi niezwykłymi zdolnościami, które odziedziczyła po swej prapraprababce czarownicy. Wszyscy muszą też zmierzyć się z szefem Gangu Niewidzialnych Ludzi, którym okazuje się być ... sztuczna inteligencja. Książka od pierwszej chwili wciąga czytelnika i trudno się od niej oderwać.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
1. Rozwój technologii i jej wpływ na życie ludzi.
2. Cechy literatury fantastycznonaukowej, gatunki powieści, które można odnaleźć w utworze Rafała Kosika.
3. Rola przyjaźni w życiu człowieka.
4. Sylwetki głównych bohaterów.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=iZivFC6p3y4
https://www.youtube.com/watch?v=iZivFC6p3y4
Lekcja nr 32
Temat: „Ciekawe życie mają tylko ci, którzy potrafią tę ciekawość dostrzec” – przygody trojga
przyjaciół z powieści Rafała Kosika.
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat powieści;
- określa elementy świata przedstawionego;
- redaguje plan wydarzeń i notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- wypowiedzieć się na temat powieści, wrażeń po lekturze;
– określić elementy świata przedstawionego w powieści;
– opowiedzieć o przygodach bohaterów;
– ułożyć plan wydarzeń?
Pytanie kluczowe
Czy znam powieść Rafała Kosika?
Przebieg lekcji
1. Najpierw odpowiedz na pytania (kartkówka) sprawdzające znajomość powieści.
2. Określ elementy świata przedstawionego w utworze. Zapisz informacje na ten temat w zeszycie.
3. Zredaguj w zeszycie ramowy plan wydarzeń.
4. Rozwiąż krzyżówkę i wklej ją do zeszytu (przycisk poniżej).
5. Podziel się swymi wrażeniami na temat powieści.
Lekcja nr 33
Temat: „Musimy tylko działać wspólnie. To nasza jedyna szansa” – dzięki jakim cechom
bohaterowie wyszli cało z trudnych sytuacji?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat bohaterów;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– wymienić cechy bohaterów, wskazać ich zalety i wady;
– wskazać, jakie umiejętności i cechy osobowości pozwoliły bohaterom wyjść cało z trudnych sytuacji;
– wypowiedzieć się na temat zysków płynacych ze współdziałania ludzi;
– zredagować notatkę?
Pytanie kluczowe
Czy ludzie powinni ze sobą współpracować?
Przebieg lekcji
1. Zaprezentuj krótko Feliksa, Neta i Nikę. Zapisz o każdym z nich krótką notatkę w zeszycie.
2. Powiedz, jakie relacje łączyły Feliksa, Neta i Nikę. Jak wyglądała ich współpraca, szczególnie w trudnych sytuacjach? Co pomogło bohaterom
wyjść cało z opresji? Zapisz w zeszycie krótką notatkę na ten temat.
3. Odpowiedz na pytanie kluczowe z lekcji.
Lekcja nr 34
Temat: „Jestem sztuczną inteligencją. To coś więcej niż być człowiekiem” – jakie korzyści
i zagrożenia są związane ze światem rozwiniętej technologii?
Cele lekcji - uczeń:
- wypowiada się na temat korzyści i zagrożeń związanych ze światem rozwiniętej technologii.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– wyjaśnić, jakie korzyści i zagrożenia są związane ze światem rozwiniętej technologii;
– uczestniczyć w dyskusji;
– podać argumenty;
– szukać informacji w różnych źródłach, poddawać je krytycznej analizie.
Pytanie kluczowe
Jakie korzyści i zagrożenia są związane ze światem rozwiniętej technologii?
Przebieg lekcji
1. Najpierw rozwiąż krzyżówkę (przycisk poniżej).
2. Jak myślisz, dlaczego Net uznał, że Manfred pozytywnie przeszedł test Turinga. W uzasadnieniu odwołaj się do odpowiednich cytatów
z powieści. Opowiedz o tym, jak wywiązał się Manfred z powierzonego mu zadania sterowania ruchem ulicznym oraz w jaki sposób pomógł
Feliksowi i jego przyjaciołom.
3. Powiedz, o jakich robotach jest mowa w powieści. Jaką pełniły one funkcję? Czym charakteryzowały sie roboty należące do Gangu
Niewidzialnych Ludzi?
4. Wyobraź sobie, że masz zgłosić do opatentowania jeden z wynalazków Felixa lub Neta. W tym celu wypełnij formularz (przycisk poniżej).
5. Zapisz w zeszycie krótką notatkę na temat robotów, o których jest mowa w utworze.
6. Odpowiedz na pytanie kluczowe z lekcji - najpierw ustnie, następnie w zeszycie.
Lekcja nr 35
Temat: „Felix, Net i Nika”, czyli jakie gatunki powieści można znaleźć w utworze Rafała Kosika?
Cele lekcji - uczeń:
– wskazując cechy różnych rodzajów powieści w omawianej książce, potrafi je uargumentować, odnosząc się do właściwych fragmentów;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
– wskazać cechy różnych rodzajów powieści w omawianej książce;
- uargumentować rodzaj powieści, odnosząc się do właściwych fragmentów utworu;
– wyszukać cytaty w książce;
- zredagować notatkę?
Pytanie kluczowe
Co zyskuje autor, stosując w swym utworze różne rodzaje powieści?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, czym charakteryzuje się powieść jako gatunek literacki.
2. Zapoznaj się z poniższymi informacjami na temat róznych odmian powieści.
"Powieść przygodowa toczy się w bardzo szybki sposób i obfituje w liczne zwroty akcji. Nierzadko pojawiają się w niej w wydarzenia, które zupełnie zmieniają nastawienie czytelnika do prezentowanych sytuacji. Pomimo mnogości różnorodnych wypadków, tworzone przez autorów historie kończą się zazwyczaj pozytywnie, a cenieni przez czytelników bohaterowie, którzy niejednokrotnie wykazują się heroizmem i niemal nadludzkimi zdolnościami, zdobywają kolejne doświadczenia, stają się silniejsi fizycznie i psychicznie oraz lepiej przygotowani na kolejne przygody. Większość powieści przygodowych zawierało w sobie także elementy dydaktyczne, prezentując szlachetne postawy i odważne czyny. Bohaterzy uosabiają zwykle pewne wartości, często gotowi są do walki w imię szeroko pojętego dobra." ( źródło: eszkola.pl)
"Powieść detektywistyczna - Gatunek należący do powieści kryminalnej, spopularyzowany w dużej mierze dzięki Agacie Christie na początku XX wieku. Tematem utworu zawsze jest śledztwo, nieudolnie prowadzone przez policję, a z powodzeniem rozwiązane przez detektywa. Śledztwo zazwyczaj dotyczy zbrodni, która przedstawiona została na początku utworu, a poszukujący, jak po nitce do kłębka, dochodzą do odkrycia prawdy i zidentyfikowania mordercy." ( źródło: eszkola.pl)
"Powieść młodzieżowa - powieść, w której na plan pierwszy wysunięto problemy nastolatków. Fabuła rozgrywa się w świecie młodzieżowym: w szkole, na podwórku, w domu. Stylistyka tej powieści także często nawiązuje do gwary młodzieżowej. Zazwyczaj porusza problemy moralne, wybory, których dokonuje młody, wkraczający w dorosłość człowiek. Z reguły nacechowana jest dydaktyzmem i podsuwa gotowe rozwiązania." (źródło: wikipedia.org)
"Powieść historyczna - Powieść historyczna to jedna z odmian powieści powstała na początku XIX wieku, w której fakty historyczne łączą się z fikcją – obok rzeczywistych wydarzeń i postaci istnieją fikcyjni bohaterowie." Wydarzenia w powieści historycznej rozgrywaja sie wcześniej, niż żył autor. (źródło: ortograf.pl)
"Powieść fantastyczno - naukowa (ang. science fiction, w skrócie sci-fi lub SF) – gatunek literacki, filmowy oraz gier komputerowych o fabule osnutej na przewidywanych osiągnięciach nauki i techniki oraz ukazującej ich wpływ na życie jednostki lub społeczeństwa[1][2]. W świecie przedstawionym utworów nie występują elementy cudowności, a także przestrzega się zasad prawdopodobieństwa[1]. Razem z fantasy i horrorem, fantastyka naukowa zaliczana jest do fantastyki." (źródło: wikipedia.org)
"Powieść fantastyczno-naukowa wywodzi się z formy literackiej utopii oraz literatury wykorzystującej motyw nieprawdopodobnych podróży na inne planety." (źródło: eszkola.pl)
"Powieść fantasy to odmiana literatury fantastycznej, w której świat przedstawiony z jednej strony nosi znamiona realistyczne (ma konkretny, uszczegółowiony charakter), z drugiej natomiast znacząco różni się od rzeczywistości. Czasoprzestrzeń powieści fantasy w przeciwieństwie np. do naukowej wersji fantastyki zbliża się do rzeczywistości mitu i baśni, często korzysta z folklorystycznych obyczajów i wierzeń. Ważną płaszczyzną odniesienia dla literatury fantasy są kultury archaiczne – ich obyczajowość i mitologia, np. kultura celtycka. Fabuła obfitująca w niezwykłe wydarzenia i zwroty akcji najczęściej dotyczy uniwersalnych problemów walki dobra ze złem." (źródło: eszkola.pl)
3. Powiedz, jakie odmiany powieści występują w utworze Kosika. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi fragmentami tekstu.
4. Zapisz w zeszycie notatkę, w której zamieścisz najważniejsze informacje z wcześniejszych wypowiedzi - Twych i Twych koleżanek i kolegów.
5. Odpowiedz na pytanie kluczowe z lekcji.
Lekcja nr 36
Temat: Felix, Net i Nika oraz gramatyka.
Cele lekcji - uczeń:
- wykorzystuje wiedzę z fleksji i składni do wykonania zadań związanych z treścią kartki z komiksu na podstawie powieści.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- porównać kartkę z komiksu z powieścią;
- wskazać przysłówek i przymiotniki;
- wskazać rzeczownik w określonym przypadku;
- nazwać emocje bohaterki;
- stosować synonimy;
- posługiwać się odpowiednimi czasownikami;
- określić rodzaj wypowiedzeń ze względu na cel wypowiedzi i budowę;
- przedstawić zdanie pojedyncze i złożone na wykresie;
- określić części zdania;
- określić rodzaj wypowiedzenia złożonego;
- zapisać wypowiedź bohaterki, która mogłaby pojawić się w jednym z kadrów;
- namalować jeden kadr do podanej kartki z komiksu.
Pytanie kluczowe
Czy potrafisz wykorzystać wiedzę z gramatyki do wykonania zadań?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj sie z kartką z komiksu na podstawie powieści Rafała Kosika (przycisk poniżej).
2. Wykonaj w zeszycie zadania z poniższego dokumentu PDF (przycisk).
3. Namaluj w zeszycie następny (dziewiąty) kadr do zamieszczonej kartki z komiksu, na którym Nika poinformuje Feliksa i Neta o tym,
że na strychu gonił ją kościotrup.
4. Czy uważasz, że utwór Rafała Kosika byłby bardziej atrakcyjny w postaci komiksu? Odpowiedź uzasadnij.
Antoni Czechow Śmierć urzędnika
Lekcja nr 37, 38
Temat: Czy można umrzeć ze strachu? Śmierć urzędnika Antoniego Czechowa.
Cele lekcji - uczeń:
- wskazuje cechy opowiadania w utworze;
- określa elementy świata przedstawionego w utworze;
- redaguje plan wydarzeń;
- określa, na czym polega absurd w utworze.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- zredagować notatkę dotyczącą świata przedstawionego;
- redagować plan wydarzeń;
- określić, na czym polega absurd w utworze?
2. Czy znasz:
- pojęcie absurdu;
- cechy opowiadania?
Pytanie kluczowe
Po czym poznam opowiadanie?
Przebieg lekcji
1. Zapoznaj się z informacjami na temat autora opowiadania - Antoniego Czechowa (przycisk poniżej).
2. Przeczytaj opowiadanie Śmierć urzędnika (przycisk poniżej).
3. Określ elementy świata przedstawionego w utworze. Zapisz te informacje w zeszycie w formie notatki.
4. Zredaguj w zeszycie plan wydarzeń w formie zdań. Podkreśl w wypowiedzeniach dwiema liniami orzeczenie, jedną - podmiot.
5. Przekształć dwa pierwsze punkty planu na równoważniki zdań i zapisz je w zeszycie.
6. Zapoznaj się z pochodzącą z Wikipedii definicją opowiadania (poniżej), następnie, odwołując się do poszczególnych cech, uzasadnij,
że utwór Czechowa jest tym gatunkiem literackim.
Opowiadanie – krótki utwór literacki o prostej akcji, niewielkich rozmiarach, najczęściej jednowątkowej fabule, pisany prozą. Opowiadanie nie ma tak zwartej budowy jak nowela, o czym decydują postacie drugoplanowe, opisy i refleksje. Od noweli różni się luźną konstrukcją i brakiem obowiązujących w niej rygorów.
7. Zapisz w zeszycie wyjaśnienie ze SJP pojęcia absurdu.
absurd 1. «to, co jest pozbawione sensu» 2. «wyrażenie wewnętrznie sprzeczne»
8. Wyjaśnij, co jest źródłem absurdu w utworze Śmierć urzędnika.
9. Jakie refleksje nasuwają Ci sie po przeczytaniu i omówieniu utworu Czechowa?
Antoni Czechow Kameleon
Lekcja nr 39, 40
Temat: Odkrywamy nowy gatunek: kameleon ludzki.
Cele lekcji - uczeń:
- określa genezę utworu;
- wypowiada się na temat utworu i bohaterów;
- redaguje ramowy plan wydarzeń;
- zapisuje notatkę;
- tworzy zdrobnienia i zgrubienia;
- omawia warstwę językową utworu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz:
- określić, co leżało u genezy opowiadania Kameleon;
- określić, jaką osobę możemy nazwać mianem „kameleona ludzkiego”;
- zapisać w punktach ramowy plan wydarzeń;
- wymienić bohaterów utworu;
- określić, jak zmienia się warstwa językowa utworu wraz z tym, co dzieje się w opowiadaniu;
- wyjaśnić, dlaczego Oczumiełowa można nazwać kameleonem;
- zredagować notatkę;
- dostrzec zdrobnienia i zgrubienia oraz samodzielnie je tworzyć od podanych wyrazów?
2. Czy wiesz czym są zdrobnienia i zgrubienia i jaką pełnią funkcję?
Pytanie kluczowe
Jakich postaw należy unikać w życiu? Czego uczy nas opowiadanie?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj poniższy tekst, a dowiesz się, co leżało u genezy* opowiadania Kameleon.
Antoni Czechow brzydził się kłamstwem i obłudą. Nienawidził tyranii pod żadną postacią, a najbardziej tej rodzicielskiej, przyznającej sobie prawo do traktowania swoich potomków jak własność. Wiązało się to z nieprzyjemnymi wspomnieniami z dzieciństwa. Całe jego życie to dążenie do wolności, do bycia sobą, bez masek i udawania. Zachował się list Czechowa do Suworina (znajomego redaktora), w którym tak mówi o sobie: Niech pan napisze opowiadanie o synu pańszczyźnianego chłopa, młodym człowieku, który był przedtem chłopcem sklepowym, śpiewakiem cerkiewnym, gimnazjalistą i studentem, który został wychowany w szacunku dla zwierzchności, w całowaniu popa po rękach, hołdowaniu cudzym myślom, który dziękował za każdy kęs chleba, był wielokrotnie bity, biegał po korepetycjach bez kaloszy, wdawał się w bójki, dręczył zwierzęta, lubił zjeść obiad u bogatego krewniaka, kłamał przed Bogiem i ludźmi bez żadnej potrzeby, […] niech pan opisze, jak ten młody człowiek powoli, kropla po kropli wyciska z serca niewolniczą uległość, aż obudziwszy się pewnego pięknego dnia czuje, że w jego żyłach płynie krew nie niewolnika, tylko prawdziwa, ludzka. Ten fragment listu prezentuje Czechowa jako niezłego gagatka, który popełniał błędy jak każdy. Tylko nie każdy potrafi i chce walczyć z własnymi słabościami po to, by świat był piękniejszy i lepszy. I dlatego wiele nie zmieniło się od czasów rosyjskiego pisarza. Dziś także spotykamy ludzi zmieniających swoje zdanie w zależności od panującej mody, własnych interesów czy też wygody. Nazywamy ich „chorągiewkami na wietrze”, które łopocą w tę stronę, w którą dmuchnie wiatr. Przeważnie ich nie szanujemy. Nie wiadomo bowiem, kiedy są naprawdę szczerzy, a kiedy kłamią z uśmiechem na ustach. Przywdziewają maski i rzadko odkrywają swoje prawdziwe myśli. I chociaż mają wpływy i pieniądze, często nie są zadowoleni. Mimo posiadania wielu znajomych czują się samotni.
* geneza 1. «czynniki, które złożyły się na powstanie i rozwój czegoś» 2. «sposób powstawania i rozwoju czegoś»
2. Wiesz już, co przyczyniło się do napisania utworu. Na podstawie powyższej notatki powiedz, jakiej jego treści się spodziewasz.
3. Przeczytaj utwór Czechowa Kameleon (przycisk poniżej).
4. Zapoznaj się z definicją kameleona.
Kameleonowate, kameleony (Chamaeleonidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata), słynąca ze zdolności
do zmiany ubarwienia (w zależności od otoczenia dostosowuje swoją barwę by stać się niewidzialnym; w ten sposób chroni się przed drapieżnikami), długiego języka (dłuższy od jego ciała) i oryginalnych kształtów ciała. Mają chwytny ogon i palce zrośnięte w rodzaj szczypiec, którymi przytrzymują się gałęzi. Kameleon jemeński
5. Zastanów się teraz, jaką osobę możemy nazwać mianem „kameleona ludzkiego”? Jakie posiada cechy? Swoją odpowiedź zapisz w zeszycie.
6. Zapisz w punktach ramowy plan wydarzeń Kameleona.
7. Wymień bohaterów utworu.
8. Zwróć uwagę na warstwę językową utworu. Jak zmienia się wraz z tym, co dzieje się w opowiadaniu. Jak nazywa psa Oczumiełow i czego chce
dla niego na początku, a jak zmienia się jego słownictwo i stosunek do zwierzęcia, gdy okazuje się, że może to być pies generała, następnie,
gdy wątpliwości są rozwiane informacją, że generał hoduje wyżły, nie charty, po czym ponownie pada wskazanie na psa generała, aż wreszcie,
gdy okazuje się, że jest to pies brata generała.
9. Zastanów się, dlaczego Oczumiełowa można nazwać kameleonem? Odpowiedź zapisz w zeszycie.
10. Zapisz w zeszycie definicje zdrobnienia i zgrubienia wraz z przykładami.
Zdrobnienie – wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczający rzecz albo osobę mniejszą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zdrobnienie oznaczać może też pozytywny (lub lekko pogardliwy) stosunek do omawianego obiektu. Zdrobnienia są także środkiem stylistycznym i mają często mocne zabarwienie emocjonalne (przeważnie pozytywne, czasem ironiczne):
· wielkość: kot → kotek,
· stosunek pozytywny: usta → usteczka itp.,
· stosunek pogardliwy: bunt → buncik,
· stosunek pozytywny: Karolina → Karolinka.
Zgrubienie – wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczającego rzecz albo osobę większą od nazywanej wyrazem podstawowym. Zgrubienie może również oznaczać pogardliwy stosunek do omawianego obiektu, szczególnie, kiedy wiąże się ze zmianą rodzaju, np. baba → babsko. Pełni niekiedy funkcję pieszczotliwą, np. dobre psisko. Bywa stosowane jako środek poetycki. Przykłady:
· wielkość: pies → psisko; jabłko → jabłucho; ciężarówka → ciężarówa;
· stosunek pogardliwy: nos → nochal; piwo → piwsko.
11. Dopisz w zeszycie do poniższych wyrazów zdrobnienie i zgrubienie.
Wzór: pies – piesek, psisko;
but –
dom –
kot –
palec –
12. Odpowiedz ustnie na pytanie kluczowe z lekcji.