Plan dydaktyczno-wychowawczy i lekcje w nim zawarte zostały opracowane na podstawie programu nauczania języka polskiego w szkole podstawowej pt. Między nami, nr dopuszczenia 867/1/2017, autorzy: Joanna Piasta-Siechowicz, Agnieszka Łuczak, Anna Murdzek, Ewa Prylińska
Lekcja nr 1
Temat: Czego będę uczyć się na lekcjach języka polskiego w kl. V?
Pytanie kluczowe
- Czego będę uczyć się na lekcjach języka polskiego w kl. V?
- Jak i za co będę oceniany?
Cele lekcji - uczeń:
– zapoznaje się z wewnątrzszkolnym i przedmiotowym systemem oceniania;
- zapoznaje się z zasadami prowadzenia zeszytu do języka polskiego;
- zapoznaje się z lekturą dla klasy V;
- współredaguje regulamin obowiązujący na lekcjach języka polskiego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy znasz zasady PSO?
- Czy przestrzegasz zasad prowadzenia zeszytu do języka polskiego i zasad obowiązujących na lekcji języka polskiego?
- Czy wiesz, jakie lektury będziesz omawiał w kl. V?
Lekcja nr 2
Temat: Na dobry początek – Jan Lechoń Preludium.
Pytanie kluczowe
W jaki nastrój wprawia nas wiersz Lechonia?
Cele lekcji - uczeń:
- określa nastrój wypowiedzi poetyckiej;
- gromadzi informacje o sytuacji lirycznej;
- nazywa przeżycia osoby mówiącej;
- wyjaśnia sposób wyrażania przeżyć osoby mówiącej;
- identyfikuje apostrofę;
- wyraża swoje zdanie;
- uzasadnia własne zdanie;
- wnioskuje o znaczeniu słowa, korzystając ze słownika języka polskiego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz omówić treść wiersza, posługując się terminami z teorii literatury?
Lekcja nr 3
Temat: Ludzie od wieków patrzą w niebo, szukając odpowiedzi.
Pytanie kluczowe
Dlaczego ludzi interesuje Kosmos?
Cele lekcji - uczeń:
- uczestniczy w rozmowie na określony temat z wykorzystaniem podanego słownictwa;
- formułuje pytania do podanej odpowiedzi;
- formułuje pytania otwarte;
- redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na podany temat, wyrażając swoje zainteresowania
i upodobania;
- opisuje fotografię z wykorzystaniem podanego słownictwa.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy potrafisz wypowiedzieć się na określony temat i wyrazić swą opinię?
- Czy umiesz opisać fotografię?
Lekcja nr 4
Temat: Pisownia wyrazów z „ó”, „rz”, „ż”, „ch” wymiennym.
Pytanie kluczowe
Czy pamiętamy zasady pisowni wyrazów z „ó”, „rz”, „ż”, „ch” wymiennym?
Cele lekcji - uczeń:
- uzasadnia pisownię wyrazów z ó, rz, ż, ch;
- zna zasady pisowni ó, rz, ż, ch;
- odróżnia wyrazy z ó, rz, ż, ch wymiennym od niewymiennego;
- stosuje zasady pisowni ó, rz, ż, ch;
- korzysta ze słownika ortograficznego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy znasz i poprawnie stosujesz zasady pisowni wyrazów z „ó”, „rz”, „ż”, „ch” wymiennym?
Lekcja nr 5
Temat: Kto przychodzi nocą w wierszu Antoniego Wica?
Pytanie kluczowe
Czy podmiot liryczny to autor?
Cele lekcji - uczeń:
- odróżnia autora od nadawcy i odbiorcy wypowiedzi lirycznej;
- zna pojęcia: autor, podmiot liryczny, bohater liryczny, narrator;
- wyszukuje w utworach informacji na temat podmiotu lirycznego i narratora.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy dostrzegasz różnicę między podmiotem lirycznym a autorem?
- Czy umiesz zredagować notatkę, wcielając się w rolę podmiotu lirycznego?
Lekcja nr 6
Temat: To się zdarzyło niedaleko Rzeszowa... Pisownia wyrazów z „rz” niewymiennym.
Pytanie kluczowe
W których wyrazach jest „rz” niewymienne?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje czasowniki z rz niewymiennym;
- gromadzi wyrazy z rz niewymiennym.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy poprawnie zapisujesz wyrazy z „rz” niewymiennym?
Lekcja nr 7
Temat: Wszyscy jesteśmy dziećmi gwiazd.
Pytanie kluczowe
Jak rozumiemy metaforę zawartą w temacie lekcji?
Cele lekcji - uczeń:
- dzieli się swymi wrażeniami po przeczytaniu tekstu;
- wyjaśnia przenośny sens wypowiedzi;
- redaguje notatkę na temat.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy potrafisz wyjaśnić przenośny sens wypowiedzi?
- Czy umiesz zredagować notatkę?
Lekcja nr 8
Temat: Ziemia to ziarnko? Omawiamy wiersz Czesława Miłosza.
Pytania kluczowe
- Jak przedstawiony został wszechświat w wierszu Miłosza?
- Czy utwór Miłosza jest typową przypowieścią?
Cele lekcji - uczeń:
- na podstawie przeczytanej wypowiedzi określa cechy gatunkowe przypowieści;
- wyodrębnia obrazy poetyckie;
- odczytuje przenośne znaczenie obrazów poetyckich;
- dokonuje przekładu intersemiotycznego wiersza.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy potrafisz wyodrębnić obrazy poetyckie w wierszu?
- Czy umiesz odczytać przenośne znaczenie obrazów?
- Czy potrafisz określić cechy przypowieści?
Lekcja nr 9
Temat: Wyobrażenia starożytnych Greków na temat powstania świata.
Pytania kluczowe
Jak starożytni Grecy wyobrażali sobie świat?
Cele lekcji - uczeń:
- cytuje fragment tekstu;
- wyjaśnia przyczyny różnic w wierzeniach starożytnych;
- rozpoznaje mit;
- syntetyzuje informacje o powstaniu świata na podstawie mitologii starożytnych ludów;
- tworzy notatkę słowno-graficzną na podany temat.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy znasz cechy mitu i dostrzegasz je w tekście?
Lekcja nr 10
Temat: Biblijny obraz stworzenia świata.
Pytania kluczowe
Jak Bóg stworzył świat?
Cele lekcji - uczeń:
- określa etapy tworzenia świata na podstawie opowieści biblijnej;
- dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstu;
- czyta głośno tekst, dążąc do wywołania odpowiedniego nastroju u odbiorcy.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy czytasz tekst, przestrzegając odpowiedniej modulacji i intonacji oraz przestankowania?
- Czy potrafisz odtworzyć proces stwarzania świata przez Boga?
Lekcja nr 11,12
Temat: O stworzeniu człowieka w tekście biblijnym i na XIV-wiecznej ilustracji.
Pytania kluczowe
Jak jest biblijna wizja stworzenia człowieka?
Cele lekcji - uczeń:
- przyporządkowuje ilustracje odpowiednim fragmentom/wersetom tekstu;
- gromadzi czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki do opisu sytuacji przedstawionej na ikonografii;
- redaguje opis ilustracji według schematu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy, omawiając treść tworu literackiego, odwołujesz się do jego odpowiednich fragmentów?
- Czy potrafisz zredagować opis ilustracji?
Lekcja nr 13
Temat: O co prosi podmiot liryczny w wierszu Twardowskiego pt. Który stwarzasz jagody?
Pytania kluczowe
Jak rozumiem wiersz Jana Twardowskiego pt. Który stwarzasz jagody?
Cele lekcji - uczeń:
- wyjaśnia przenośny sens wypowiedzi;
- charakteryzuje adresata wypowiedzi;
- uczestniczy w rozmowie na podany temat;
- dyskutuje na temat wymowy utworu poetyckiego;
- dostrzega w utworze środki stylistyczne i określa ich funkcję.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy umiesz omówić tematykę wiersza?
- Czy potrafisz wskazać w utworze epitet i przenośnię i określić ich funkcje?
Lekcja nr 14, 15
Temat: Jakie zjawisko tłumaczy mit o Demeter i Korze?
Pytania kluczowe
- Jak jest zbudowany tekst nawiązujący do mitu o Demeter i Korze?
- Jak starożytni Grecy tłumaczyli powstanie pór roku?
Cele lekcji - uczeń:
- wyodrębnia części dramatu: akt, scenę, dialog, monolog;
- wymienia bohaterów utworu;
- odróżnia tekst główny od pobocznego (didaskalia);
- dokonuje przekładu tekstu dramatu na pantomimę;
- uzupełnia szczegółowy plan wydarzeń;
- czyta głośno partie dialogowe dramatu z podziałem na role;
- porównuje mit z tekstem dramatycznym.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy wyodrębniasz w utworze części dramatu i potrafisz omówić ich funkcje?
- Czy uzupełniasz plan szczegółowy, odwołując się do tekstu?
Lekcja nr 16
Temat: Bogowie kontra ludzie w micie o Prometeuszu.
Pytania kluczowe
Dlaczego Prometeusz zyskał miano dobroczyńcy ludzkości?
Cele lekcji - uczeń:
- nadaje tytuły ilustracjom;
- formułuje opinię o postaci w wykorzystaniem podanego słownictwa;
- tworzy plan zdarzeń;
- redaguje notatkę informacyjną do słownika postaci mitologicznych;
- redaguje wypowiedź w określonej intencji: oskarżenie, pochwałę;
- gromadzi informacje o postaci według schematu;
- rozumie pojęcie prometeizm i znaczenie frazeologizmu czyn prometejski.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy rozumiesz pojęcie prometeizm i znaczenie frazeologizmu czyn prometejski oraz poprawnie się nimi posługujesz?
- Czy potrafisz wyrazić własną opinię?
- Czy, redagując notatkę, wykorzystujesz podane słownictwo?
Lekcja nr 17, 18
Temat: Rzeczowniki i ich podział.
Pytania kluczowe
- Jak dzielimy rzeczowniki?
- Jak zapisujemy przeczenie „nie” z rzeczownikami?
Cele lekcji - uczeń:
- świadomie używa rzeczowników nazywających ludzi, zwierzęta, przedmioty, rośliny i zjawiska;
- rozpoznaje rzeczownik;
- określa funkcje rzeczownika w tekście;
- odróżnia rzeczowniki własne od pospolitych;
- odróżnia rzeczowniki konkretne od abstrakcyjnych;
- stosuje rzeczowniki konkretne i abstrakcyjne w wypowiedzi.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy rozpoznajesz rzeczownik i poprawnie zapisujesz go z przeczeniem „nie”?
- Czy znasz podział rzeczowników i potrafisz dopasować je do odpowiedniej kategorii?
Lekcja nr 19, 20, 21, 22
Temat: W pałacu Posejdona - władcy mórz.
Pytania kluczowe
Jak wyglądał pałac Posejdona i jego otoczenie?
Cele lekcji - uczeń:
- opisuje pomieszczenie i krajobraz;
- tworzy związki wyrazowe do opisu;
- redaguje zaproszenie z wykorzystaniem informacji o bohaterach, miejscu, czasie i celu;
- gromadzi informacje o bohaterze;
- gromadzi określenia rzeczowników do opisu pomieszczenia i krajobrazu;
- wykonuje makietę pałacu Posejdona i jego otoczenia.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy opisujesz miejsce, odwołując się do treści mitu?
- Czy redagujesz zaproszenie zgodnie z kryteriami oceny?
- Czy aktywnie uczestniczysz w pracy grupy podczas przygotowywania makiety miejsca?
Lekcja nr 23
Temat: Pracujemy ze słownikiem wyrazów bliskoznacznych.
Pytania kluczowe
Jak posługiwać się słownikiem wyrazów bliskoznacznych?
Cele lekcji - uczeń:
- korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych (synonimów);
- eliminuje powtórzenia w tekście, wykorzystując informacje z hasła słownikowego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz dobrać do podanego wyrazu słowa o podobnym znaczeniu, korzystając ze słownika wyrazów bliskoznacznych?
Lekcja nr 24
Temat: Przypomnienie wiadomości o odmianie rzeczownika. Temat i końcówka fleksyjna.
Pytania kluczowe
Czym są: temat, końcówka fleksyjna, oboczność i temat oboczny?
Cele lekcji - uczeń:
- uzupełnia tekst rzeczownikami w określonej formie gramatycznej;
- określa formę gramatyczną rzeczowników (przypadek, liczbę, rodzaj);
- oddziela temat od końcówki fleksyjnej;
- rozpoznaje końcówkę zerową;
- podaje tematy oboczne;
- podaje oboczności tematu w odmianie wyrazów;
- stosuje odpowiednią formę gramatyczną rzeczowników;
- rozpoznaje rzeczowniki z przeczeniem nie;
- stosuje zasady pisowni rzeczowników z przeczeniem nie;
- korzysta ze słownika poprawnej polszczyzny.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy poprawnie odmieniasz rzeczowniki?
- Czy potrafisz oddzielić temat od końcówki, wskazać oboczności i tematy oboczne?
Lekcja nr 25
Temat: Obraz wiatrów w wierszu Juliana Tuwima.
Pytania kluczowe
Jak zostały ukazane wiatry w wierszu Tuwima?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje obrazy poetyckie;
- nadaje tytuł obrazom poetyckim;
- nazywa cechy bohaterów wiersza;
- opisuje zachowanie bohaterów wiersza;
- rozpoznaje opis;
- nazywa środki artystyczne tworzące obraz poetycki;
- rozumie przesłanie przysłów;
- omawia głosową interpretację wiersza.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz omówić wiersz?
Lekcja nr 26
Temat: Przypominamy wiadomości o przymiotniku.
Pytania kluczowe
Co pamiętam o przymiotniku?
Cele lekcji - uczeń:
- gromadzi przymiotniki wraz z wyrazami określanymi;
- tworzy związki przymiotnika z wyrazami określanymi;
- nazywa części mowy określane przez przymiotnik;
- klasyfikuje przymiotniki według cech i właściwości;
- rozpoznaje przymiotniki;
- określa funkcje przymiotników w tekście;
- określa formę gramatyczną przymiotników w związku z rzeczownikiem;
- odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje;
- poprawia błędy gramatyczne związku przymiotnika z rzeczownikiem w tekście.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy dostrzegasz przymiotniki i poprawnie określasz ich formę gramatyczna?
Lekcja nr 27
Temat: O jakich słońcach pisze w swym wierszu Józef Ratajczak?
Pytania kluczowe
Jaki obraz „wymalował” słowami w swym wierszu poeta?
Cele lekcji - uczeń:
- analizuje budowę obrazów poetyckich;
- rozpoznaje ożywienie;
- redaguje dialog między bohaterami wiersza;
- cytuje fragmenty dotyczące bohatera wiersza.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz wypowiedzieć się na temat treści wiersza i wyodrębnić w nim obrazy poetyckie?
Lekcja nr 28, 29
Temat: Opisujemy obraz Vincenta van Gogha pt. Słoneczniki.
Pytania kluczowe
Jak opisać obraz?
Cele lekcji - uczeń:
- określa temat obrazu;
- nazywa swoje odczucia wywołane oglądem dzieła;
- wnioskuje o genezie dzieła na podstawie informacji biograficznych;
- redaguje opis obrazu według wskazówek.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy opisujesz obraz zgodnie z kryteriami oceny?
Lekcja nr 30
Temat: Pragnienia i marzenia deszczyku.
Pytania kluczowe
Jakie środki stylistyczne zastosował poeta, by ukazać deszcz?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje epitet, porównanie, animizację (ożywienie) i personifikację (uosobienie) oraz określa ich funkcje w tekście;
- rozpoznaje peryfrazę (omówienie);
- uzasadnia zastosowanie uosobienia w wierszu;
- uzupełnia notatkę na temat wiersza;
- redaguje wypowiedź w roli bohatera o jego pragnieniach i marzeniach, stosując czasowniki w 1 os. l. pojedynczej;
- cytuje fragmenty opisujące bohatera wiersza;
- cytuje fragmenty charakteryzujące bohatera wiersza.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy, uzupełniając notatkę i omawiając wiersz, odwołujesz się do odpowiednich fragmentów utworu?
- Czy rozpoznajesz w wierszu epitet, porównanie i uosobienie oraz określasz ich funkcje?
Lekcja nr 31
Temat: Na czym polega stopniowanie przymiotników?
Pytania kluczowe
- Jak stopniują się przymiotniki?
- Czy wszystkie przymiotniki się stopniują?
Cele lekcji - uczeń:
- zna sposoby stopniowania przymiotników: stopniowanie regularne, nieregularne, opisowe;
- tworzy stopień wyższy i najwyższy od stopnia równego;
- stopniuje przymiotniki;
- odróżnia przymiotniki, które się stopniują, od niepodlegających stopniowaniu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy znasz rodzaje stopniowania?
- Czy poprawnie stopniujesz przymiotniki?
Lekcja nr 32
Temat: Niewygodna i nie najbezpieczniejsza podróż. Pisownia „nie” z przymiotnikami.
Pytania kluczowe
Jak zapisujemy nie z przymiotnikami?
Cele lekcji - uczeń:
- wnioskuje na podstawie obserwacji przykładów o zasadzie pisowni nie z przymiotnikami
w stopniu równym, wyższym i najwyższym;
- stosuje zasady pisowni nie z przymiotnikami w stopniu równym, wyższym i najwyższym.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy znasz i poprawnie stosujesz zasady pisowwni nie z przymiotnikami?
Lekcja nr 33
Temat: Wcielamy się w role redaktorów gazety.
Pytania kluczowe
- Jak napisać artykuł prasowy?
- Czym jest relacja?
Cele lekcji - uczeń:
- opisuje elementy świata przedstawionego;
- rozpoznaje w narracji opis zjawiska przyrody;
- porządkuje plan wydarzeń;
- redaguje artykuł prasowy – relację z przebiegu zjawiska atmosferycznego według schematu,
stosując słownictwo określające następstwo czasu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy potrafisz zredagować artykuł prasowy mający charakter sprawozdania?
Lekcja nr 34
Temat: Pisownia „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” w za-kończeniach wyrazów.
Pytania kluczowe
Jak piszemy „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” w zakończeniach wyrazów?
Cele lekcji - uczeń:
- zna zasadę pisowni ó u rz ż ch w zakończeniach wyrazów;
- stosuje zasadę pisowni ó u rz ż ch w zakończeniach wyrazów.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy znasz i poprawnie stosujesz zasady pisowni „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch” w zakończeniach wyrazów?
Lekcja nr 35
Temat: Poetycki opis burzy we fragmencie Pana Tadeusza Adama Mickiewicza.
Pytania kluczowe
Jaki opis burzy zamieścił Mickiewicz w Panu Tadeuszu?
Cele lekcji - uczeń:
- porządkuje punkty planu tekstu;
- wyodrębnia w tekście części zgodnie z planem tekstu;
- opowiada przebieg zjawiska atmosferycznego z wykorzystaniem podanego słownictwa;
- analizuje poetycki opis zjawiska atmosferycznego;
- rozpoznaje fragmenty oddziałujące na zmysły wzroku, słuchu, dotyku;
- interpretuje głosowo utwór poetycki, oddając intonacją i barwą głosu nastrój towarzyszący zdarzeniom.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy, omawiając utwór, odwołujesz się do jego odpowiednich fragmentów?
Lekcja nr 36
Temat: Powtórzenie wiadomości i umiejętności z działu Dziwny ten świat.
Pytania kluczowe
W jakim stopniu opanowałem wiadomości i umiejętności z rozdziału Dziwny ten świat?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje bohatera wiersza;
- odczytuje przenośne znaczenie wypowiedzi lirycznej;
- charakteryzuje podmiot liryczny;
- rozpoznaje epitety, porównania, uosobienia;
- wyjaśnia przenośne znaczenie wypowiedzi osoby mówiącej;
- rozpoznaje w utworze cechy mitu, przypowieści, komiksu;
- zna treść omawianych mitów i wywodzących się z nich frazeologizmów;
- wyodrębnia części dramatu: akt, scenę, dialog, monolog;
- odmienia rzeczownik przez przypadki;
- oddziela temat od końcówki;
- podaje oboczności tematu;
- rozpoznaje wyrazy bliskoznaczne w wypowiedzi;
- poprawia tekst, unikając powtarzania tych samych wyrazów;
- stosuje zasady pisowni ó, u, rz, ż, ch, h oraz nie z rzeczownikiem i przymiotnikiem;
- rozróżnia rzeczownik, i przymiotnik oraz określa ich funkcje w tekście, odmienia i określa ich formę gramatyczną.
formy gramatyczne.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy umiesz omówić utwór liryczny oraz wskazać w nim epitet, porównanie, uosobienie i określić ich funkcje?
- Czy potrafisz wskazać w utworze cechy gatunkowe mitu, przypowieści i komiksu?
- Czy wyodrębniasz części dramatu: akt, scenę, dialog, monolog?
- Czy znasz treść omawianych mitów i rozumiesz znaczenie wywodzących się z nich frazeologizmów?
- Czy poprawnie odmieniasz rzeczownik przez przypadki, oddzielasz temat od końcówki oraz wskazujesz temat oboczny i oboczności?
- Czy rozpoznajesz i stosujesz wyrazy bliskoznaczne?
- Czy umiesz rozróżnić rzeczownik i przymiotnik oraz określić ich funkcje w tekście, odmienić i określić formy gramatyczne?
Lekcja nr 37, 38
Temat: Sprawdzian z działu Dziwny ten świat. Poprawa i omówienie.
Pytania kluczowe
W jakim stopniu opanowałem wiadomości i umiejętności z rozdziału Dziwny ten świat?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje bohatera wiersza;
- odczytuje przenośne znaczenie wypowiedzi lirycznej;
- charakteryzuje podmiot liryczny;
- rozpoznaje epitety, porównania, uosobienia;
- wyjaśnia przenośne znaczenie wypowiedzi osoby mówiącej;
- rozpoznaje w utworze cechy mitu, przypowieści, komiksu;
- zna treść omawianych mitów i wywodzących się z nich frazeologizmów;
- wyodrębnia części dramatu: akt, scenę, dialog, monolog;
- odmienia rzeczownik przez przypadki;
- oddziela temat od końcówki;
- podaje oboczności tematu;
- rozpoznaje wyrazy bliskoznaczne w wypowiedzi;
- poprawia tekst, unikając powtarzania tych samych wyrazów;
- stosuje zasady pisowni ó, u, rz, ż, ch, h oraz nie z rzeczownikiem i przymiotnikiem;
- rozróżnia rzeczownik, i przymiotnik oraz określa ich funkcje w tekście, odmienia i określa ich formę gramatyczną.
formy gramatyczne.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy umiesz omówić utwór liryczny oraz wskazać w nim epitet, porównanie, uosobienie i określić ich funkcje?
- Czy potrafisz wskazać w utworze cechy gatunkowe mitu, przypowieści i komiksu?
- Czy wyodrębniasz części dramatu: akt, scenę, dialog, monolog?
- Czy znasz treść omawianych mitów i rozumiesz znaczenie wywodzących się z nich frazeologizmów?
- Czy poprawnie odmieniasz rzeczownik przez przypadki, oddzielasz temat od końcówki oraz wskazujesz temat oboczny i oboczności?
- Czy rozpoznajesz i stosujesz wyrazy bliskoznaczne?
- Czy umiesz rozróżnić rzeczownik i przymiotnik oraz określić ich funkcje w tekście, odmienić i określić formy gramatyczne?
Lekcja nr 39
Temat: Plany podmiotu lirycznego zawarte we fragm. Kroniki olsztyńskiej K. I. Gałczyńskiego.
Pytania kluczowe
Jakie plany ma podmiot liryczny w utworze Gałczyńskiego?
Cele lekcji - uczeń:
- identyfikuje osobę mówiącą w wierszu;
- wyjaśnia obrazy poetyckie;
- charakteryzuje podmiot zbiorowy jako rodzaj podmiotu lirycznego.
formy gramatyczne.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy umiesz wyodrębnić w wierszu i omówić obrazy poetyckie?
Lekcja nr 40, 41
Temat: Liczebnik i jego rodzaje.
Pytania kluczowe
Czym jest liczebnik i jakie są jego rodzaje?
Cele lekcji - uczeń:
- rozpoznaje liczebniki;
- rozróżnia liczebniki główne, porządkowe, ułamkowe, zbiorowe;
- tworzy związki liczebników głównych z rzeczownikami;
- przekształca związki liczebników głównych z rzeczownikami w związki liczebników
porządkowych z rzeczownikami;
- zapisuje słownie liczebniki;
- odmienia przez przypadki liczebniki główne i porządkowe;
- poprawnie stosuje liczebniki półtorej i półtora;
- zapisuje słownie liczebniki wyrażone cyframi.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
- Czy rozróżniasz i poprawnie stosujesz oraz zapisujesz liczebniki?
- Czy odmieniasz przez przypadki liczebniki główne i porządkowe?
Lekcja nr 42
Temat: Pisownia „nie” z liczebnikami.
Pytania kluczowe
Jak piszemy przeczenie nie z liczebnikami?
Cele lekcji - uczeń:
- zgodnie z zasadami pisze cząstkę nie z liczebnikami;
- zna wyjątki od zasady pisowni nie z liczebnikami.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
Czy poprawnie zapisujesz przeczenie nie z liczebnikami?
Lekcje do lektur
Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni
Ferenc Molnar Chłopcy z Placu Broni
1. O czym mówi?
To piękna opowieść o dwóch obozach chłopców rywalizujących i walczących ze sobą. Jest to też historia o odwadze, honorze, lojalności
i przyjaźni, ale też o zdradzie, poświęceniu i śmierci.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
Postawa Nemeczka i Gereba - ich zachowanie, charakter, wygląd.
Motyw przyjaźni, zdrady, lojalności, wybaczenia.
Rola Placu Broni w życiu chłopców, wygląd tego miejsca.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: http://www.michalow.netpos.pl/uczniowie/Chlopcy%20z%20Palcu%20Broni.pdf
4. Poniższy przycisk odeśle Cię audiobooka. Tu możesz wysłuchać powieści.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=zDWrQ45bVW0
5. Poniższy przycisk odeśle Cię do filmowej adaptacji utworu.
Lekcja nr 1
Temat: Elementy świata przedstawionego w utworze Ferenca Molnára Chłopcy z Placu Broni.
Cele lekcji: uczeń:
– określa elementy świata przedstawionego w utworze;
– wypowiada się na temat lektury;
– redaguje notatkę;
– porządkuje chronologicznie plan wydarzeń.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz treść lektury?
2. Czy potrafisz określić czas, miejsce, bohaterów i tematykę utworu?
3. Czy porządkujesz plan wydarzeń chronologicznie?
Pytanie kluczowe
O czym opowiada utwór Ferenca Molnara Chłopcy z Placu Broni?
Przebieg lekcji
1. Najpierw wykonaj zadania na kartce, pozwoli mi to się zorientować, czy znasz treść lektury, którą dziś zaczynamy omawiać (kartkówka).
2. Uzupełnij kartę pracy podstawowymi informacjami na temat przeczytanego utworu (przycisk poniżej).
3. Uporządkuj w kolejności chronologicznej wydarzenia przedstawione w powieści Molnára (przycisk żółty). Gdy wykonasz zadanie,
nie zamykaj go. Korzystajac z niego ponumeruj we właściwej kolejności punkty planu na kartce (przycisk niebieski).
4. Napisz w kilku zdaniach (w zeszycie), czy polecasz kolegom i koleżankom z kl. IV przeczytanie powieści Ferenca Molnára Chłopcy z Placu
Broni. Pamiętaj, by uzasadnić swą odpowiedź.
Jeżeli chcesz, możesz wysłuchać streszczenia powieści (film poniżej - 13:10).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=ZvLRyvb_jj0
Lekcja nr 2
Temat: Czy łatwo jest być odważnym? Rozmawiamy o przeżyciach Nemeczka.
Cele lekcji: uczeń:
- wypowiada się na temat sytuacji przedstawionej we fragmencie lektury;
- odtwarza wydarzenia w kolejności chronologicznej;
- wskazuje punkt kulminacyjny;
- próbuje odtworzyć/przewidzieć myśli bohatera;
- ocenia postawę bohatera.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz przedstawić wydarzenia w kolejności chronologicznej?
2. Czy umiesz wskazać punkt kulminacyjny?
3. Czy dokonując oceny bohatera odwołujesz się do jego uczuć i zachowania?
Pytanie kluczowe
Czy i kiedy warto wykazać się odwagą?
Przebieg lekcji
1. Otwórz lekturę na stronie, na której zaczyna się rozdział V. Na tej lekcji porozmawiamy o postawie Nemeczka i decyzjach, które musiał
podjąć, będąc w obozie wroga.
2. Obejrzyj fragment filmu, który ukazuje pobyt Nemeczka na wyspie (09:24).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=4Z2-EoaQUhc
3. Nemeczek, siedząc na drzewie w obozie wroga, musiał podjąć trudną decyzję. Zanim zrobił to, rozważał z pewnością możliwe skutki każdego
z dwóch rozwiązań. Kierując się ważnymi dla siebie wartościami, podjął ostateczną decyzję. Spróbuj wcielić się w postać bohatera
i, wykorzystując informacje z przeczytanej lektury, wypełnij schemat drzewka decyzyjnego (przycisk poniżej).
4. Zastanów się, jakie uczucia mogły towarzyszyć Nemeczkowi w określonych sytuacjach. W tym celu wykonaj zadanie online (przycisk poniżej).
5. Jak myślisz, który z bohaterów - Nemeczek czy Gereb - czuł się lepiej, opuszczając wyspę? Dlaczego?
6. Biorąc pod uwagę postawę Nemeczka i Gereba, spróbuj ocenić każdego z nich. W tym celu uzupełnij notatkę (karta pracy - przycisk poniżej).
7. Która postawa - Nemeczka czy Gereba - wzbudziła Twój szacunek i dlaczego?
8. Na koniec odpowiedz na pytanie postawione w temacie i krótko uzasadnij swe zdanie.
Lekcja nr 3, 4
Temat: Zwykły szeregowiec, tymczasem... Portret Nemeczka – bohatera poznanej lektury.
Cele lekcji: uczeń:
- wyszukuje potrzebne informacje w tekście;
- ocenia postawę bohatera;
- określa cechy charakteru bohatera;
– uzasadnia podane cechy przykładami zachowania, postępowania bohatera oraz właściwymi fragmentami utworu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz odszukać w utworze fragmenty dotyczące bohatera?
2. Czy umiesz określić i uzasadnić cechy charakteru Nemeczka?
3. Czy, dokonując oceny bohatera, odwołujesz się do jego uczuć i zachowania?
Pytanie kluczowe
Jak oceniamy Nemeczka?
Przebieg lekcji
1. Najpierw rozwiąż rebus. Przypomnij, co mówiliśmy o Nemeczku na poprzedniej lekcji i napisz, jak rozumiesz słowa będące rozwiązaniem
(przycisk poniżej).
2. Pracując w grupie z kolegami i koleżankami, uzupełnij kartę pracy (przycisk poniżej).
3. Posłuchaj, jak osoby z innych grup uzupełniły kartkę z informacjami o Nemeczku. Jeżeli Twe notatki wymagają uzupełnienia
lub poprawy - zrób to.
4. Zapisz w zeszycie cechy charakteru, które najczęściej powtarzały się w Waszych notatkach (karta pracy). Obok każdej z nich zapisz przykłady
zachowań potwierdzające te cechy, następnie przytocz odpowiednie fragmenty utworu (ustnie).
5. Zapisz w zeszycie, jak oceniasz Nemeczka. Pamiętaj, by uzasadnić swą opinię.
6. Powiedz, z jaką refleksją (przemyśleniem) wychodzisz z dzisiejszej lekcji?
Lekcja nr 5, 6
Temat: Jaką rolę w życiu chłopców odgrywał Plac Broni?
Cele lekcji: uczeń:
- wyszukuje informacje w tekście;
- oznacza poszczególne elementy na rysunku;
- określa rolę placu w życiu bohaterów;
- odtwarza przebieg bitwy o Plac Broni;
- redaguje opis swego Placu Broni.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz odszukać w utworze fragmenty dotyczące wyglądu i usytuowania Placu Broni?
2. Czy oznaczasz poszczególne elementy na ilustracji przedstawiającej Plac Broni zgodnie z informacjami zawartymi w powieści?
3. Czy umiesz odtworzyć przebieg bitwy o Plac Broni?
4. Czy redagujesz opis Placu Broni zgodnie z kryteriami i informacjami zawartymi w utworze?
Pytanie kluczowe
- Jaką rolę w życiu chłopców odgrywał Plac Broni?
- Czy potrafisz opisać miejsce (Plac Broni)?
Przebieg lekcji
1. Najpierw przeczytaj fragment drugiego rozdziału powieści, w którym jest mowa o Placu Broni. Fragment ten możesz przeczytać z książki
lub z kartek zamieszczonych w poniższym dokumencie (przycisk).
2. Korzystając z informacji zamieszczonych w przeczytanym fragmencie, oznacz poszczególne elementy znajdujące się na Placu Broni.
Najpierw wykonaj zadanie online, następnie na karcie pracy (ptzyciski poniżej).
3. Przeczytaj fragment rozdziału VI z książki lub z poniższego dokumentu (przycisk poniżej) przedstawiajacy plan taktyczny Boki dotyczący
obrony placu, następnie obejrzyj fragment filmu (13:30) ukazujący walkę o ukochane miejsce bohaterów.
4. Opowiedz, jak przebiegała bitwa o Plac Broni. Komu jego bywalcy zawdzięczali ostateczne zwycięstwo?
5. Zredaguj opis swego Placu Broni. Najpierw zapoznaj się ze wskazówkami, planem i przykładowym opisem oraz z kryteriami oceny tej formy
wypowiedzi (przyciski poniżej). Swą pracę poprzedź tytułem: Mój Plac Broni - opis ulubionego miejsca zabaw.
6. Na koniec powiedz, czego nauczyłeś się/nauczyłaś się na tej lekcji.
Lekcja nr 8
Temat: Wybaczenie – wyraz siły czy słabości człowieka?
Cele lekcji: uczeń:
- wypowiada się na podany temat;
- uzasadnia własne zdanie;
- zabiera głos w dyskusji, przestrzegając zasad kulturalnego dyskutowania;
- podejmuję próbę wyjaśniania znaczenia zachowań oraz ich przyczyn i konsekwencji;
- uzasadnia opinie, wydaje sądy;
- redaguje notatkę w formie drzewka decyzyjnego.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz uzasadnić własne zdanie?
2. Czy, zabierając głos w dyskusji, przestrzegasz jej zasad?
3. Czy podejmujesz próbę wyjaśniania znaczenia zachowań oraz ich przyczyn i konsekwencji?
4. Czy potrafisz napisać krótką notatkę w formie drzewka decyzyjnego stanowiącą wnioski z dyskusji na lekcji?
Pytanie kluczowe
- Czy powinniśmy wybaczać innym?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj poniższą definicje słowa "wybaczyć" pochodzącą ze słownika jezyka polskiego.
wybaczyć - przestać gniewać się na kogoś za to, co zrobił złego, i odstąpić od zamiaru ukarania go
2. Odpowiedz na poniższe pytania i weź udział, wraz z kolegami i koleżankami z klasy, w krótkiej dyskusji przy okazji omawiania każdego
z nich. Pamiętajcie o uzasadnieniu swego zdania, np. fragmentami tekstu. W trakcie udzielania odpowiedzi odwołuj się do treści lektury
- w wydaniu książkowym lub w załączonym do tematu dokumencie (przycisk poniżej).
1.) Biorąc pod uwagę powyższą definicję, powiedz, w jakiej sytuacji potrzebne jest wybaczenie.
2.) Napisz w zeszycie, który z bohaterów utworu Molnára potrzebował wybaczenia i dlaczego?
3.) Spróbuj wczuć się w sytuację Gereba i zastanów się, dlaczego zdradził on swych przyjaciół? Kiedy do tego doszło?
4.) Jak myślisz, co przyczyniło się do tego, że Gereb poczuł skruchę i postanowił wrócić do przyjaciół? Które zdarzenie mogło wstrząsnać
chłopcem i przyczynić się do podjęcia takiej decyzji?
5.) Jaką postawę przyjął Gereb wobec Boki, gdy go przepraszał? Oceń tę sytuację, która miała miejsce na Placu Broni.
6.) Dlaczego Boka nie przebaczył Gerebowi za pierwszym razem? Czy było mu łatwo podjąć taką decyzję? Uzasadnij swą wypowiedź.
7.) Gereb nie zrezygnował z powrotu do swej dawnej grupy. Co zrobił, by znów w niej być? Czy można powiedzieć, że zadośćuczynił za zło,
które wyrządził?
8.) Czy to, co zrobił skruszony Gereb było wystarczajacym zadośćuczynieniem?
9.) Jak sądzisz, czy musimy zadośćuczynić za wyrządzone zło, by otrzymać przebaczenie?
10.) Co trzeba brać pod uwagę, wybaczając komuś?
11.) Czy wybaczenie potrzebne jest tylko osobie, która źle postąpiła, czy także tej skrzywdzonej i dlaczego?
3. Wyobraź sobie, że to Ty jesteś Boką. Rozważ dokładnie wszystkie dobre i złe strony wybaczenia (zarówno dla wybaczającego, jak
i pokrzywdzonego) Gerebowi i uzupełnij schemat drzewka decyzyjnego (przycisk poniżej), następnie wklej go do zeszytu. Pamiętaj,
że sytuacją wymagającą podjęcia decyzji jest to, czy przebaczyć Gerebowi, który dopuścił się zdrady przyjaciół?
Clive Staples Lewis Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
Clive Staples Lewis Opowieści z Narnii. Lew, Czarownica i stara szafa
1. O czym mówi?
To powieść o przygodach czwórki rodzeństwa, które odkrywa w domu swego opiekuna szafę stanowiącą przejście do magicznego świata Narnii, w którym panuje wieczna zima. Tam staną u boku lwa, by wspólnymi siłami pokonać Białą Czarownicę.
2. Jakie zagadnienia będziemy poruszać podczas omawiania lektury?
Życie w Narnii, jej mieszkańcy.
Motyw Bożego Narodzenia;
Aslan i Biała Czarownica (ich postawa wobec innych, charakter).
Walka dobra ze złem (dzieci, lwa i innych mieszkańców Narnii z Białą Czarownicą i jej sługami).
3. Jeżeli chcesz wysłuchać powieści, kliknij poniższy przycisk.
źródło: https://www.youtube.com/watch?v=Lo04v4OU2bA
4. Filmową aptację utworu obejrzysz, klikając poniższy przycisk.
Lekcja nr 9
Temat: Dwa światy oddzielone szafą – rozmawiamy o świecie przedstawionym w powieści
Clive Staplesa Lewisa.
Cele lekcji: uczeń:
- wypowiada się na temat lektury;
- określa elementy świata przedstawionego;
- redaguje notatkę;
- układa wydarzenia w kolejności chronologicznej.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz wypowiedzieć się na temat powieści?
2. Czy umiesz określić elementy świata przedstawionego?
3. Czy potrafisz zredagować notatkę?
4. Czy porządkujesz wydarzenia w kolejności chronologicznej?
Pytanie kluczowe
O czym opowiada utwór Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa?
Przebieg lekcji
1. Odpowiedz na pytania dotyczące znajomości lektury (kartkówka).
2. Uzupełnij kartę pracy - określ czas, miejsce i bohaterów wydarzeń. Następnie uporządkuj chronologicznie punkty planu wydarzeń
(przycisk poniżej). Gdy to zrobisz, uzupełnij notatkę w wersji online - przycisk poniżej.
4. Napisz w zeszycie krótką notatkę na temat Narnii. Uwzględnij w niej położenie krainy, warunki atmosferyczne, panującą porę roku, władcę występujące tam rośliny oraz istoty, które ją zamieszkują.
5. Wyraź swą opinię na temat powieści (ustnie).
Lekcja nr 10, 11
Temat: Dlaczego w Narnii nie było Bożego Narodzenia?
Cele lekcji: uczeń:
- wypowiada się na temat Bożego Narodzenia;
- dobiera synonimy do podanego słowa;
- opisuje przedmiot;
- rozróżnia wyrazy bliskoznaczne od synonimów;
- wyszukuje w tekście informacje dotyczące Świętego Mikołaja.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz wypowiedzieć się na temat Bożego Narodzenia?
2. Czy umiesz dobrać wyrazy bliskoznaczne do podanego słowa?
3. Czy potrafisz opisać przedmiot?
4. Czy rozróżniasz wyrazy bliskoznaczne od synonimów?
5. Czy umiesz odnaleźć w utworze informacje na temat określonego bohatera literackiego - Świętego Mikołaja?
Przebieg lekcji
1. Dopisz w zeszycie kilka skojarzeń do wyrażenia "Boże Narodzenie".
2. Który zwyczaj zwiazany z Bożym Narodzeniem wzbudza w Tobie największe emocje? Odpowiedź zapisz w zeszycie i uzasadnij ją.
3. Zapisz w zeszycie sześć synonimów do słowa "prezent". Możesz skorzystać ze słownika wyrazów bliskoznacznych.
4. Uzupełnij zadania: 1. i 2. na karcie pracy (przycisk poniżej).
5. Wyjaśnij, dlaczego w Narnii nie było Bożego Narodzenia.
6. Wykonaj zadania: 3. i 4. na karcie pracy (przycisk powyżej).
7. Obejrzyj fragment filmu będącego ekranizacją powieści, w którym bohaterowie spotykają Świętego Mikołaja (poniżej).
7. Opisz w kilku zdaniach, jak sobie wyobrażasz jeden z otrzymanych przez wybranego bohatera prezentów.
8. Na zakończenie powiedz, jak mogło się zmienić życie w Narnii, gdy znów wróciły do niej święta i każdy mógł obchodzić Boże Narodzenie.
Lekcja nr 12
Temat: Aslan – dobry duch w lwiej skórze.
Cele lekcji: uczeń:
- omawia fragment tekstu;
- określa cechy bohatera;
- posługuje się frazeologizmami;
- korzysta ze słownika frazeologicznego języka polskiego;
- omawia cechy charakteru bohatera literackiego
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz omawiać fragment tekstu?
2. Czy umiesz określić cechy bohaterów?
3. Czy posługujesz się frazeologizmami i rozumiesz ich znaczenie?
4. Czy umiesz korzystać ze słownika frazeologicznego języka polskiego?
5. Czy potrafisz określić cechy charakteru bohatera literackiego?
Przebieg lekcji
1. Wyjaśnij znaczenie poniższych związków frazeologicznych.
walczyć jak lew - .....................................................................
lwie serce - ..............................................................................
lwi pazur - ...............................................................................
odważny jak lew - ....................................................................
2. Napisz w zeszycie w kilku zdaniach, jakie nadzieje wiązali mieszkańcy Narnii z przybyciem Aslana.
3. Czego dowiadujemy się o Aslanie z kolejnych stron powieści?
4. Odszukaj w siódmym rozdziale powieści (Dzień u bobrów) fragment, w którym dzieci po raz pierwszy słyszą imię Aslan. Napisz w zeszycie,
jak każde z nich zareagowało na dźwięk tego słowa.
5. Spróbuj wyjaśnić, odwołując się do treści całej lektury, dlaczego każde z dzieci zareagowało w taki właśnie sposób na dżwięk imienia Aslana.
6. Powiedz, kto nie był zadowolony z przybycia lwa do Narnii i dlaczego.
7. Wyjaśnij, jak rozumiesz słowa zapisane w temacie lekcji. Odpowiedź zanotuj w zeszycie.
8. Zapisz w zeszycie kilka różnych cech charakteru Aslana. Do każdej z nich dopisz wyrazy bliskoznaczne oraz przykłady zachowania
czy wypowiedzi bohatera, które potwierdzają te cechy.
9. Na zakończenie powiedz, co Ty sądzisz o Aslanie. Pamiętaj, by uzasadnić swą ocenę.
Lekcja nr 13
Temat: Dlaczego dzieciom udało się pokonać Białą Czarownicę?
Cele lekcji: uczeń:
- określa cechy charakteru bohaterów;
- uzasadnia cechy charakteru odpowiednimi przykładami i cytatami;
- redaguje notatkę.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz określić cechy charakteru bohaterów?
2. Czy umiesz poprzeć cechy charakteru odpowiednimi cytatami i przykładami?
3. Czy potrafisz napisać krótką notatkę na określony temat?
Przebieg lekcji
1. W powieści walczy ze sobą dobro ze złem. Wypisz w zeszycie dwóch oddzielnych grupach postaci będące po stronie zła i po stronie dobra.
Oddzielnie zapisz te postaci, które były po stronie zła, ale zrozumiały swój błąd i przeszły na stronę dobra.
2. Wykonaj zadanie online (przycisk poniżej), następnie napisz w zeszycie krótką notatkę o Białej Czarownicy i Aslanie.
3. Wykonaj zadanie online (przycisk poniżej), naspępnie zapisz w zeszycie cechy charakteru dzieci (każdego oddzielnie). Poprzyj je
odpowiednimi przykładami zachowań, wypowiedzi lub cytatami.
4. Powiedz, które z wypisanych cech chcrakteru pomogły dzieciom pokonać Białą Czarownicę.
5. Odpowiedz na pytanie postawione w temacie lekcji.
6. Mówiliśmy już o tym, że w powieści toczy ze sobą walkę dobro ze złem. Która z tych sił wygrywa? Do jakiego znanego Ci gatunku
literackiego upodobnia to ten utwór?
Mózg na siłowni
Ułóż puzzle (przycisk poniżej). Wcześniej wybierz odpowiadający Ci poziom trudności (ilość elementów układanki).
Lekcja nr 14
Temat: Jeden dzień w Narnii… - piszemy opowiadanie, w którym wraz z bohaterem książki
bierzemy udział w wybranej przygodzie i zmieniamy bieg wydarzeń.
Cele lekcji: uczeń:
- redaguje opowiadanie, odwołując się do treści lektury i zmieniając jednocześnie bieg wydarzeń.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisznapisać opowiadanie na określony temat, odwołujac się do treści lektury?
2. Czy piszesz opowiadanie zgodnie z kryteriami oceny?
Przebieg lekcji
1. Odwołując się do treści lektury, napisz opowiadanie, w którym przedstawisz wybraną przygodę, ale zmienisz jej bieg wydarzeń (losy
bohaterów potoczą się inaczej, historia będzie miała inne zakończenie). Twoje opowiadanie powinno być zgodne z poniższymi kryteriami
(przycisk).
Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród
Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród
1. O czym to jest?
Jest to opowieść o sile przyjaźni między trojgiem dzieci: Mary, Dickiem i Colinem. Utwór ukazuje przemianę bohaterów w wyniku obserwacji otaczajęcego świata, kontaktów z innymi i oddziaływania ptrzyrody. Tajemniczy ogród okazuje się miejscem, które niezwykle pozytywnie wpływa na bohaterów.
2. Jakie zagadnienia porusza?
Przyjaźń.
Wpływ przyrody na ludzi.
Relacje rodzinne.
Przemiana, kształtowanie charakteru.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: https://pl.wikisource.org/wiki/Tajemniczy_ogr%C3%B3d/ca%C5%82o%C5%9B%C4%87
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka. Tu możesz wysłuchać powieści.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=DJxIYb6ejqQ
5. Jeżeli chcesz obejrzeć filmową adaptację utworu, kliknij na poniższy przycisk.
Źródło: https://www.cda.pl/video/5661074c0
Lekcja nr 15
Temat: Bliskie czy odległe? Co możemy powiedzieć o realiach świata przedstawionego w powieści
pt. Tajemniczy ogród?
Cele lekcji: uczeń:
- określa elementy świata przedstawionego;
– porównuje realia świata przedstawionego w powieści ze współczesnymi realiami;
- słucha wypowiedzi reżyserki dotyczącej pracy nad ekranizacja powieści.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz napisać określić elementy świata przedstawionego w utworze?
2. Czy umiesz porównać realia świata przedstawionego w powieści ze współczesnymi realiami?
3. Czy znasz treść lektury?
Przebieg lekcji
1. Odpowiedz na pytania dotyczące treści lektury (kartkówka).
2. Wysłuchaj wypowiedzi Agnieszki Holland - reżyserki filmu "Tajemniczy ogród", który wcześniej obejrzałaś/obejrzałeś (przycisk poniżej).
Źródło: https://scholaris.pl/zasob/104758
3. Jakie są Twe refleksje po wysłuchaniu wypowiedzi reżyserki? Czy również uważasz, że czytając książkę kolejny raz, możemy wyczytać z niej
coś innego. Czy Ci również podobała sie ekranizacja powieści Burnett?
4. Reżyser, dokonując ekranizacji wybranej powieści, nie musi przenosić jej wiernie na ekran, może dokonać zmian, np. coś pominąć, dodać,
zmienić. Tak też postąpiła Agnieszka Holland. Powiedz, jakie różnice pomiedzy treścią powieści a filmu dostrzegłeś.
5. Określ elementy świata przedstawionego w utworze - czas, miejsce i bohaterów. Przedstaw krótka wydarzenia opisane w powieści. Kliknij
w poniższy przycisk i sprawdź, czy o niczym nie zapomniałaś/zapomniałeś. Notatkę (oprócz planu wydarzeń) zapisz w zeszycie.
6. Odpowiedz w zeszycie na pytanie postawione w temacie lekcji.
7. Przygotuj się do rozmowy na temat głównych bohaterów - Mary, Colina i Dicka.
Lekcja nr 16, 17, 18
Temat: Mary, Dick czy Colin? Który z bohaterów zyskał mą największą sympatię i dlaczego?
Cele lekcji: uczeń:
- wyszukuje informacje o postaci w utworze literackim;
- opisuje postać;
- określa cechy charakteru bohatera literackiego;
- uzasadnia cechy charakteru odpowiednimi przykładami i cytatami;
- wypowiada się na temat przemiany bohaterów;
- odczytuje metaforyczne znaczenie filmu;
- wypowiada się na temat relacji łączących bohaterów.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz wyszukać informacje o postaci w utworze literackim?
2. Czy umiesz opisać postać?
3. Czy potrafisz określić cechy charakteru bohatera literackiego oraz uzasadnić je odpowiednimi przykładami i cytatami?
4. Czy umiesz wypowiedzieć się na temat przemiany bohaterów oraz łaczących ich relacji?
5. Czy potrafisz odczytać metaforyczne znaczenie filmu?
Przebieg lekcji
1. Powiedz, którzy bohaterowie odgrywają najważniejszą rolę w powieści, są pierwszoplanowi.
2. Zgromadź informacje o Mary Lennox i Colinie Cravenie. W tym celu wykonaj zadania zamieszczone na kartach pracy (przyciski poniżej). Obejrzyj też film "Dzień i noc. Czy dostrzegasz jakieś podobieństwo między jego bohaterami a Mary i Colinem? Uzasadnij swą odpowiedź.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=DQ30qkbS_og
3. Powiedz, czy charakter Dicka zmienił się, tak jak to było w przypadku Mary i Colina.
4. Zapisz w zeszycie cechy charakteru Dicka i poprzyj je odpowiednimi przykładami lub cytatami.
ZAPAMIĘTAJ
Bohater dynamiczny jest to osoba, która w trakcie rozwoju akcji ulega przemianie.
5. Napisz w zeszycie, które postaci z lektury są przykładem bohatera dynamicznego.
6. Napisz w zeszycie, który z trojga bohaterów zyskał Twą najwiekszą sympatię i dlaczego. Czy jest to łatwy wybór, czy trudny?
Lekcja nr 19
Temat: Dlaczego lord Craven unikał Colina? Rozmawiamy o trudnych relacjach ojca z synem.
Cele lekcji: uczeń:
- wypowiada się na temat relacji łączących bohaterów literackich oraz na temat wartości;
- redaguje notatkę;
- wyszukuje potrzebne informacje w utworze.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz wypowiedzieć się na temat relacji łączących bohaterów literackich oraz na temat wartości?
2. Czy umiesz zredagować notatkę?
3. Czy potrafisz wyszukać potrzebne informacje w utworze?
Przebieg lekcji
1. Na początek porównaj postawy Archibalda Cravena i Susan Sowerby. W tym celu wypełnij tabelę (przycisk poniżej).
2. Powiedz, jak wyglądają relacje między Colinem i jego ojcem, a jak powinny wyglądać.
3. Co sprawia, że relacje nie są takie, jakie powinny być?
4. Jak myślisz, czy pan Craven nie kochał syna? Z czego wynikała jego postawa wobec niego.
Praca domowa
Napisz w imieniu Colina list do ojca, w którym poinformujesz go o swym stanie zdrowia i o tym, co dzieje się w tajemniczym ogrodzie.
Lekcja nr 20, 21, 22
Temat: Miejsce, gdzie rodzi się magia, nadzieja, miłość – rola tajemniczego ogrodu w życiu
dzieci.
Cele lekcji: uczeń:
- wyszukuje informacje w tekście;
- wypowiada się na określony temat;
- redaguje opis miejsca.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz wyszukać potrzebne informacje w tekście?
2. Czy umiesz wypowiedzieć się na określony temat?
3. Czy potrafisz zredagować opis miejsca zgodnie z kryteriami?
Przebieg lekcji
1. Zapisz w zeszycie wyrazy bliskoznaczne do słowa "ogród". Skorzystaj ze Słownika wyrazów bliskoznacznych.
2. Wysłuchaj piosenki pt. Pamiętajcie o ogrodach w wykonaniu Jana Pietrzaka (poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=afmzyqdtOlY
3. Powiedz, jak rozumiesz słowa z piosenki: "Pamiętajcie o ogrodach, przecież stamtąd przyszliście"? W odpowiedzi odwołaj się
do odpowiedniego fragmentu Biblii.
4. Wybierz się na wirtualny spacer do ogrodu (nagranie poniżej).
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=2uMqtttqlGU
5. Powiedz, co czułaś/czułeś podczas spaceru? Jakie funkcje pełni ogród. Czemu ma on służyć?
6. Opowiedz, o tym, jak wyglądał tajemniczy ogród. Odwołaj się do odpowiednich fragmentów powieści.
7. Co znaczą słowa: "tajemnica", "tajemniczy"?
8. Jak sądzisz, dlaczego ogród jest tajemniczy, co stanowi tę tajemnicę? Jak należy zinterpretować ten epitet przy tytułowym ogrodzie?
9. Poniżej znajduje się cytat pochodzący z filmu będącego ekranizacją powieści. Jak można go zinterpretować? Spróbuj znaleźć podobieństwo
między ogrodem a światem rzeczywistym, który Cię otacza. Przytocz przykłady sytuacji, w których nastąpiło "przebudzenie" bohaterów
do życia, do działania.
"Tajemniczy ogród (...), przebudził się do życia. Jeżeli umiecie patrzeć, zobaczycie, że cały świat jest ogrodem."
10. Zapoznaj się z definicją i funkcją symbolu (poniżej). Następnie powiedz, kogo symbolizować może ogród.
"Symbol to środek stylistyczny stanowiący motyw, znak lub zespół znaków występujący w danym dziele. Jest oznaczeniem treści, które nie zostały zawarte w utworze bezpośrednio, wprost. Posiada jedno znaczenie dosłowne oraz kilka znaczeń metaforycznych, ukrytych. Symbol jest przeciwieństwem alegorii, którą odczytuje się zawsze jednoznacznie – w przypadku symbolu istnieje pewne dowolność interpretacji.
Symbol ma za zadanie sygnalizować odbiorcy obecność znaczeń ukrytych w utworze. Odczytywany jest w kontekście treści całego dzieła i posiada charakter tajemniczy, nieoczywisty i zagadkowy. Artyści chętnie posługują się symbolami w celu wyrażenia głębszych treści utworu."
9. Opisz własnymi słowami tajemniczy ogród. W opisie uwzględnij informacje zawarte w powieści. Pamiętaj, by praca była zgodna z kryteriami
(przycisk poniżej).
1. Obejrzyj ilustrację (przycisk poniżej), następnie ułóż puzzle. W tym celu wybierz odpowiadąjący Ci poziom trudności (ilość elementów
układanki) i rozpocznij układanie. Gdy skończysz, powiedz, czy ilustracja ta mogłaby być wyobrażeniem fragmentu tajemniczego ogrodu.
Odpowiedź uzasadnij.
2. Zastanawiasz się, w jakich utworach i działach sztuki obecny jest motyw ogrodu? Kliknij w poniższy przycisk i poczytaj.
Lekcja nr 23, 24
Temat: Tajemniczy ogród w… pudełku.
Cele lekcji: uczeń:
- prezentuje lekturę w formie plastycznej pracy przestrzennej (pudełko), korzystając z dowolnych materiałów oraz swej nieograniczonej
wyobraźni;
- współpracuje z innymi w grupie;
- wykonując pracę, odwołuje się do treści utworu.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz zaprezentować lekturę w formie plastycznej prac y przestrzennej (pudełko), korzystając z dowolnych materiałów oraz swej
nieograniczonej wyobraźni?
2. Czy umiesz współpracować w grupie?
3. Czy, wykonując pracę, odwołujesz się do treści utworu - opisu ogrodu?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij, jak wyglądał tajemniczy ogród. Możesz zajrzeć do rozdziału 9. zatytułowanego Najdziwniejszy dom i przeczytać
odpowiedni fragment.
2. Korzystając z przygotowanych materiałów oraz swej nieograniczonej wyobraźni, wykonaj przestrzenny model tajemniczego ogrodu
wraz z kolegami i koleżankami z grupy.
3. Zaprezentuj swą pracę koleżankom i kolegom z klasy.
Mark Twain Przygody Tomka Sawyera
Mark Twain Przygody Tomka Sawyera
1. O czym to jest?
Jest to powieść o przygodach tytułowego bohatera, jego przyjaciela Huckelberra Finna oraz innych dzieci. Odnajdziesz w niej również wątek miłosny (uczucia Tomka do Mary Thatcher) oraz sensacyjno - kryminalny (morderstwo doktora Robinsona na cmebntarzu oraz dochodzenie prawdy o zbrodni). Czytając utwór, dowiesz sie też, jak żyli mieszkańcy Ameryki Północnej (Sankt Petersburga) w połowie XIX wieku.
2. Jakie zagadnienia porusza?
Przyjaźń.
Miłość.
Morderstwo.
Życie coidzienne mieszkańców Sankt Petersburga w Stanach Zjednoczonych.
Przygody i życie szkolne młodych ludzi.
3. Klikając w poniższy przycisk, możesz przeczytać powieść.
Źródło: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/przygody-tomka-sawyera.html
4. Poniższy przycisk odeśle Cię do audiobooka. Tu możesz wysłuchać powieści.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=8dWT6bn9cts
5. Jeżeli chcesz obejrzeć filmową adaptację utworu, kliknij na poniższy przycisk.
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=_-NwWRYJNrU
Lekcja nr 25
Temat: Nasze wrażenia po przeczytaniu powieści Marka Twaina pt. Przygody Tomka Sawyera.
Cele lekcji: uczeń:
- określa elementy świata przedstawionego;
- wypowiada się na temat lektury;
- redaguje notatkę;
- porządkuje plan wydarzeń w kolejności chronologicznej;
- wyraża i uzasadnia własną opinię.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz określić elementy świata przedstawionego w utworze?
2. Czy umiesz wypowiedzieć sie na temat lektury?
3. Czy potrafisz uporządkować plan wydarzeń w kolejności chronologicznej?
4. Czy umiesz wyrazić i uzasadnić własną opinię?
Przebieg lekcji
1. Sprawdź, jak dobrze znasz lekturę (kartkówka).
2. Zapoznaj się z informacjami zamieszczonymi w załączniku (przycisk poniżej).
3. Podziel się swą opinią na temat lektury z kolegami i koleżankami z klasy.
4. Powiedz, jakie tematy porusza powieść Marka Twaina. Określ czas i miejsce wydarzeń oraz wymień najważniejszych bohaterów. Następnie
zapisz w zeszycie notatkę (dokument w załączniku - przycisk poniżej).
5. Uporządkuj chronologicznie poniższy plan wydarzeń (zadanie online - przycisk poniżej).
6. Powiedz, dlaczego utwór Przygody Tomka Sawyera jest powieścią. Jaki rodzaj powieści reprezentuje?
Zadania dodatkowe
Lekcja nr 26
Temat: Tomek Sawyer - spryciarz jakich mało.
Cele lekcji: uczeń:
- określa skutki podjętych przez bohatera decyzji;
- czyta tekst ze zrozumieniem;
- wskazuje zdania będące argumentami;
- ocenia postępowanie bohatera i uzasadnia swą ocenę;
- wyszukuje w tekście informacje.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy potrafisz określić skutki podjętych przez bohatera decyzji?
2. Czy czytasz tekst ze zrozumieniem?
3. Czy umiesz wskazać zdania będące argumentami?
4. Czy potrafisz ocenić postępowanie bohatera i uzasadnić swą ocenę?
5. Czy umiesz wyszukać w tekście potrzebne informacje?
Przebieg lekcji
1. Przeczytaj fragmenty II rozdziału Przygód Tomka Sawyera Marka Twaina (przycisk poniżej).
2. Wypisz (do zeszytu) z przeczytanego fragmentu nazwy rzeczy, które posiadał Tomek przed malowaniem płotu i te, których stał
się posiadaczem po ukończeniou malowania.
3. Malowanie płotu miało być karą za niewłaściwe zachowanie. Czy podczas tego zajęcia bohater wzbogacił się o jakieś przedmioty, czy stracił
te, które już posiadał? Jaki wniosek można wyciągnąć z tej sytuacji? Odpowiedź zapisz w zeszycie.
4. Przepisz do zeszytu dwa zdania z rozmowy Tomka z Benem Rogersem, których chłopiec użył jako argumentów.
5. Wyjaśnij, dlaczego najpierw Benowi, a potem pozostałym chłopcom malowanie parkanu wydało się tak atrakcyjne. Swoją odpowiedź zapisz
w zeszycie.
6. Jak oceniasz postępowanie Tomka? Uzasadnij swoje zdanie. Swoje refleksje zapisz w zeszycie.
7. Przepisz dwa zdania (do zeszytu) z wypowiedzi narratora, którymi podsumował on przyjęte przez Tomka rozwiązanie. Jak sądzisz, czy
można je nazwać złotą myślą?
8. Uzasadnij słusznosć twierdzenia zawartego w temacie lekcji.
Lekcja nr 27
Temat: Kłopoty i rozterki Tomka Sawyera.
Cele lekcji: uczeń:
- analizuje postępowanie bohatera;
- ocenia postać;
- szuka związków przyczynowo-skutkowych postępowania Tomka.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy umiesz dokonać analizy postępowania bohatera?
2. Czy potrafisz ocenić postać?
3. Czy potrafisz odnaleźć związki przyczynowo-skutkowe postępowania Tomka?
Przebieg lekcji
1. Przedstaw graficznie charakter Tomka. Możesz to zrobić przy pomocy figur geometrycznych i kredek. Uzasadnij, dlaczego wybrałeś taki a nie
inny kształt i kolory.
2. Jakich cech – pozytywnych czy negatywnych – jest więcej w charakterze Tomka Sawyera? Odpowiedź zapisz w zeszycie.
3. Sprawdź w słowniku jezyka polskiego, jakie są znaczenia słów: kłopot i rozterka? Jaka jest róznica miedzy tymi pojęciami?
4. Pracując z kolegami i koleżankami w grupie, uzupełnij tabelę zgodnie z podanymi przykładami. Najpierw przerysujcie ją do zeszytu
i przepiszcie do niej podane przykłady, następnie wpiszcie do niej przynajmniej trzy inne przykłady rozterek lub kłopotów, jakich
doświadczył bohater.
5. Zaprezentujcie rezultaty pracy i wysłuchajcie tego, co zapisali Wasi koledzy i koleżanki z innych grup.
6. Napisz w zeszycie 5-6 rad, dzięki którym Tomek Sawyer uniknąłby kłopotów.
Lekcja nr 28, 29, 30
Temat: Czym jest charakterystyka postaci? Redagujemy charakterystykę Tomka Sawyera.
Cele lekcji: uczeń:
- zna kompozycję charakterystyki postaci;
- analizuje cytaty;
- wyszukuje potrzebne informacje w tekście;
- współpracuje w zespole;
- gromadzi słownictwo potrzebne do napisania charakterystyki bohatera literackiego;
- współredaguje charakterystykę postaci.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz kompozycję charakterystyki postaci?
2. Czy potrafisz wyszukać w tekście potrzebne informacje i zgromadzić słownictwo potrzebne do napisania charakterystyki bohatera?
3. Czy umiesz zredagować charakterystykę postaci zgodnie z jej kompozycją i kryteriami ocen?
Przebieg lekcji
1. Najpierw zapoznaj sie z przykładową charakterystyką Ani Shirley (przycisk poniżej). Następnie powiedz, o czym jest mowa w każdym
akapicie pracy. Jakie informacje zostały w nich zawarte?
2. Zapoznaj się z informacjami na temat charakterystyki postaci (przyciski poniżej). Jeżeli możesz, wydrukuj je i wklej do zeszytu.
3. Zapisz w zeszycie poniższy plan charakterystyki postaci.
Plan charakterystyki postaci
I Przedstawienie postaci (ogólne informacje o charakteryzowanej osobie).
II Wygląd zewnętrzny (opisany od ogółu do szczegółu), sposób poruszania się, mówienia.
III Cechy charakteru (od najważniejszych do mniej istotnych) wraz z ich uzasadnieniem (przykładami, cytatami).
IV Umiejętności, zainteresowania postaci, jej swiatopogląd, wartości.
V Ocena postaci z uzasadnieniem, twój stosunek do niej.
4. Zbierz wraz z koleżankami i kolegami z klasy informacje dotyczące Tomka Sawyera - do każdego punktu charakterystyki (plan powyżej).
Plan ze słownictwem zapisz w zeszycie. Pamiętaj, by podczas wykonywania tego zadania odwoływać się do odpowiednich fragmentów
powieści.
5. Korzystajac z zapisanego planu i zgromadzonego słownictwa, napisz w zeszycie wraz z kolegami i koleżankami z klasy charakterystykę
Tomka Sowyera.
6. Zbierz w formie planu informacje na temat Huckleberra Finna (Hucka Finna). Plan ze słownictwem zapisz w zeszycie.
Lekcja nr 31
Temat: Redagujemy charakterystykę Huckleberra Finna.
Cele lekcji: uczeń:
- zna kompozycję charakterystyki postaci;
- analizuje cytaty;
- wyszukuje potrzebne informacje w tekście;
- gromadzi słownictwo potrzebne do napisania charakterystyki bohatera literackiego;
- redaguje charakterystykę postaci.
NACOBEZU (Na co będę zwracać uwagę?)
1. Czy znasz kompozycję charakterystyki postaci?
2. Czy potrafisz wyszukać w tekście potrzebne informacje i zgromadzić słownictwo potrzebne do napisania charakterystyki bohatera?
3. Czy umiesz zredagować charakterystykę postaci zgodnie z jej kompozycją i kryteriami ocen?
Przebieg lekcji
1. Przypomnij kompozycję charakterystyki postaci.
2. Przeczytaj uważnie kryteria oceny charakterystyki postaci (przycisk poniżej).
3. Korzystając z planu ze zgromadzonym słownictwem dotyczącym Hucka, napisz jego charakterystykę. Pamiętaj, by była ona zgodna
z kompozycją tej formy wypowiedzi oraz kryteriami jej oceniania.